Kabinet draait duimschroeven aan in klimaatmanie

27 april 2023Leestijd: 3 minuten
Persconferentie minister Jetten over klimaatplannen

Het kabinet draait de duimschroeven van het klimaatbeleid aan. Burger en bedrijven gaan de komende jaren de lasten voelen die samengaan met steeds ambitieuzere klimaatdoelen. Grote haast met de uitvoering vraagt te veel van de samenleving en zet welvaart op het spel, schrijft Victor Pak.

Scherper klimaatbeleid is nodig. Die boodschap kreeg het kabinet eind vorig jaar te horen van het Planbureau voor de Leefomgeving. In het Coalitieakkoord spraken VVD, D66, CDA en ChristenUnie af dat de broeikasgasuitstoot in 2030  met 55 procent moet zijn verminderd ten opzichte van 1990. Om dat doel met zekerheid te bereiken is de ambitie om zelfs 60 procent te reduceren.

Een flinke aanscherping van het eerdere doel van 49 procent reductie. In steeds minder tijd wil het kabinet steeds meer doen. Burgers en bedrijven zullen de komende jaren de consequenties gaan voelen.

Opnieuw moet de industrie het meeste doen van klimaatminister Jetten

Iedereen moet meer doen, preekt minister Rob Jetten (D66) voor Klimaat en Energie. Van de landbouw en mobiliteit tot de industrie en woningbouw. Zuur is dat het kabinet opnieuw het meeste vraagt van de industrie.

Die sector is goed voor bijna eentiende van de banen in Nederland en levert 13 procent van de welvaart. De industrie moet nog eens 5,2 megaton aan CO2-uitstoot reduceren, boven op de eerder gevraagde 34,8 megaton.

Kabinet heeft eigen zaakjes niet op orde

Het kabinet stelt hoge eisen aan de industrie, maar komt zelf niet over de brug. Broeikasgasreductie is pas mogelijk als er alternatieve energiebronnen voorhanden zijn. Daarvoor moet het kabinet de randvoorwaarden wel op orde hebben, zoals de productie van waterstof en aanleg van extra stroomkabels. Dat is nog niet het geval.

Met de twintig grootste vervuilers wil Jetten maatwerkafspraken maken, wat nog maar met vijf is gelukt. Een groot deel van die bedrijven is in handen van buitenlandse eigenaren zonder band met Nederland. Die kunnen hun bedrijven naar het buitenland verplaatsen. Het milieu en de CO2-uitstoot zijn daarmee niet gediend, terwijl Nederland wel welvaart verliest.

Ook burger gaat pijn van maatregelen voelen

De D66-minister kan dan een pyrrusoverwinning vieren. Coalitiegenoten VVD en CDA hadden zich moeten afvragen wat het klimaatbeleid met Nederland doet. Dat geldt ook voor het klimaatbeleid dat dicht bij de burger staat.

Zo moet een extra pot geld burgers helpen om tweedehands elektrische auto’s te kopen. De nieuwprijs lag afgelopen jaar gemiddeld op 51.000 euro. Er is dus heel wat afschrijving of subsidie nodig voordat de modaal verdienende burger zich een tweedehands elektrische auto kan veroorloven.

Pijnlijk is het daarom dat de benzineprijs door de klimaatplannen zal stijgen, net als de prijs van nieuwe fossiele auto’s. Het leidt ertoe dat burgers langer door zullen rijden in oude auto’s. Nederland heeft al het oudste wagenpark van West-Europa. Dat levert extra uitstoot en klimaatschade op. Ondertussen wordt ook het alternatief, de trein, duurder in de spits.

Voor Jettens klimaatpakket van 120 maatregelen wordt liefst 28 miljard euro uitgetrokken. Een duizelingwekkend bedrag, dat de pijn van burgers en bedrijven niet verlicht. Die zitten opgezadeld met de steeds scherpere doelen van het kabinet.