LIVE | Kabinetsformatie | Martin Bosma (PVV) wil doorgaan als Kamervoorzitter

Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV). (Foto ANP).
  • 17:08
    GroenLinks-PvdA’er Van der Lee stelt zich opnieuw kandidaat als Kamervoorzitter
    • Tom van der Lee (GroenLinks-PvdA) waagt opnieuw een gooi naar het voorzitterschap van de Tweede Kamer. In een brief aan de Kamerleden, waarin hij zijn kandidatuur bekendmaakt, schrijft hij ‘betekenisvol’ te willen bijdragen aan het verbeteren van de politieke cultuur.
    • Van der Lee is momenteel ondervoorzitter en maakt al acht jaar deel uit van het presidium, het dagelijks bestuur van de Kamer. Eerder gaf hij leiding aan de parlementaire-enquêtecommissie die onderzoek deed naar de gaswinning in Groningen. Binnen zijn fractie gold hij lange tijd als financieel specialist, maar die portefeuille heeft hij recent overgedragen aan partijgenoot Luc Stultiens.
    • De 61-jarige Van der Lee stelde zich twee jaar geleden ook al kandidaat om D66’er Vera Bergkamp op te volgen als Kamervoorzitter. De Kamer koos destijds echter voor zijn leeftijdsgenoot, PVV’er Martin Bosma. Bosma is opnieuw kandidaat wanneer de Kamer dinsdag een nieuwe voorzitter aanwijst. Ook Thom van Campen (35) van de VVD stelt zich verkiesbaar.
  • 13:53
    Martin Bosma wil doorgaan als Kamervoorzitter
    • Martin Bosma stelt zich opnieuw kandidaat voor het voorzitterschap van de Tweede Kamer. In een brief schrijft de PVV’er dat hij hoopt dat de nieuwe Kamer kiest voor ‘rust en continuïteit’. Bosma bekleedt de functie sinds december 2023.
    • Volgens Bosma heeft de Kamer behoefte aan een ervaren voorzitter. ‘Het zijn onstuimige politieke tijden’, stelt hij in zijn kandidatuur. ‘Kabinetten zitten korter dan gepland. Kamerverkiezingen volgen elkaar steeds sneller op. Daarnaast hebben de afgelopen jaren laten zien dat debatten in de plenaire zaal steeds feller verlopen, met oplaaiende emotie.’
    • Bosma wijst op het grote verloop onder Kamerleden: afgelopen week namen 70 Kamerleden afscheid, terwijl 55 nieuwelingen en 15 terugkerende parlementariërs hun plek innamen. Senioriteit is volgens hem cruciaal. ‘Dit is geen tijd voor experimenten.’
    • De Tweede Kamer kiest dinsdag een nieuwe voorzitter. Eerder stelde VVD’er Thom van Campen zich kandidaat. In zijn sollicitatiebrief schreef hij dat ‘het voorzitten van onze vergaderingen een vak apart is: onafhankelijk, gelijkwaardig en hoffelijk’. Over de lengte van de debatten zei hij dat die ‘wel degelijk van belang’ is, maar volgens hem ondergeschikt aan de inhoud.
  • 13:30
    Moet de koning weer een rol krijgen in de formatie?
  • vrijdag 14 november
  • vrijdag 14 november, 16:56
    Na vertrek Wijers leidt Buma de formatie alleen verder
    • CDA’er Sybrand Buma betreurt het vertrek van mede-informateur Hans Wijers, maar gaat vanwege de planning alleen door met de formatiegesprekken met D66.
    • Wijers stapte op nadat NRC wilde publiceren over een privébericht waarin hij Dilan Yeşilgöz een “feeks” noemde.
    • Volgens Buma was aanblijven daardoor onmogelijk.
  • vrijdag 14 november, 14:32
    Rob Jetten over terugtreden Hans Wijers: ‘Enige logische keuze’
    • D66-informateur Hans Wijers treedt af vanwege ‘privéappjes’, zegt Rob Jetten.
    • Wijers lag al onder vuur om eerdere uitspraken over de VVD en Dilan Yeşilgöz.
    • Over de inhoud doen beiden geen uitspraak, maar Jetten noemt het ‘geen prettig taalgebruik’ en zegt dat ze het snel eens waren over zijn vertrek.
  • vrijdag 14 november, 14:03
    Hans Wijers (D66) stapt op als informateur
    • Naar aanleiding van eerdere uitspraken over VVD-leider Dilan Yesilgöz heeft Hans Wijers (D66) besloten om terug te treden als informateur.
    • De andere informateur Sybrand Buma (CDA) gaat definitief alleen verder.
  • vrijdag 14 november, 13:45
    D66 en CDA halen externe experts naar formatietafel
    • D66 en CDA halen volgende week een brede groep externe experts naar de formatietafel.
    • Volgens Rob Jetten en Henri Bontenbal gaat het om ambtenaren die inhoudelijk diep in de dossiers zitten, maar ook om organisaties uit het maatschappelijk middenveld, planbureaus, brancheverenigingen en kritische denkers.
    • De partijen willen zich niet beperken tot de verkiezingsprogramma’s, maar nieuwe ideeën ophalen voor een basisdocument over vijf thema’s: wonen, stikstof, economie, migratie en veiligheid.
    • Dit document moet binnen drie weken klaar zijn.
    • Hoewel Jetten en Bontenbal andere partijen al in het achterhoofd houden, noemen ze geen namen.
    • Wel is duidelijk dat een toekomstige coalitie waarschijnlijk steun van VVD, GroenLinks-PvdA of JA21 – of een combinatie daarvan – nodig heeft.
  • vrijdag 14 november, 11:38
    Journalist weerspreekt berichten over Wijers: ‘Ik noemde Yesilgöz een leugenaar’
    • Journalist Eric Smit (Follow the Money) zegt op LinkedIn dat hij ‘vrijwel zeker’ weet dat het niet klopt dat D66-informateur Hans Wijers VVD-leider Dilan Yesilgöz een leugenaar noemde.
    • Hij zat naast Wijers op het podium en stelt dat uitspraken aan de verkeerde persoon zijn toegeschreven.
    • Volgens Smit was hij degene die zei dat Yesilgöz ‘een leugenaar is’ en dat hij ‘als liberaal zeer teleurgesteld ben over het zeer geringe verlies van de VVD’. Hij zegt ook dat hij vertelde dat ‘een kabinet met de radicaal-rechtse JA21 – een afsplitsing van een fascistoïde partij – voor de hand ligt’.
    • NRC en De Telegraaf meldden eerder dat Wijers de negatieve opmerkingen maakte en dat hij die later deels introk.
    • NRC zegt met veertien mensen te hebben gesproken die dit bevestigen en zegt een filmpje te hebben van één van de uitspraken. Volgens Smit was Wijers juist ‘genuanceerd’.
  • vrijdag 14 november, 11:09
    D66 en CDA bepalen vrijdag hoe komende drie weken eruit gaan zien
    • De onderhandelaars van D66 en CDA en hun informateurs bespreken vrijdagochtend hoe de komende drie weken van de informatie worden ingericht.
    • CDA-leider Henri Bontenbal zei vooraf dat er vrijdag nog geen inhoudelijke onderwerpen op tafel komen. Aan de overlegtafel zitten zes mannen: informateurs Hans Wijers (D66) en Sybrand Buma (CDA), plus Jetten en Jan Paternotte voor D66 en Bontenbal met Bart van den Brink voor het CDA.
    • Jetten benadrukte vooraf dat ‘het de taak van mij en Bontenbal is om een ambitieuze agenda af te leveren’.
    • Volgens hem is Wijers binnengehaald als ‘rechtsere D66’er’, omdat daar de belangrijkste gespreksonderwerpen liggen.
    • De premierskandidaat wil onder meer een plan neerleggen om de economie weer te laten groeien. De gesprekken van vrijdag dienen dan ook vooral om het proces en de werkwijze voor de komende weken vast te leggen.
  • vrijdag 14 november, 11:08
    Jetten en Bontenbal zien nieuwe politiek in afhandeling Wijers
    • Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) spreken van nieuwe politiek in de manier waarop de ophef rond informateur Hans Wijers en zijn opmerkingen over Dilan Yeşilgöz is opgepakt.
    • Nadat donderdag duidelijk werd wat Wijers zou hebben gezegd, namen beiden direct contact op met Yeşilgöz om de relatie te herstellen.
    • Bontenbal zei voorafgaand aan het gesprek: ‘Het is goed dat we een politieke cultuur hebben waarin mensen een fout kunnen maken en daarop terug kunnen komen.’
    • Volgens hem laat ook Jetten een andere bestuursstijl zien dan in het vorige kabinet.
    • Bontenbal benadrukte dat hij heeft gezien ‘aan Rob Jetten dat hij eigenlijk gelijk heeft geacteerd en gelijk heeft gebeld met Yeşilgöz’.
    • Zelf deed hij hetzelfde om mogelijke schade in de onderlinge verhoudingen te beperken.
    • Jetten voegde toe dat ze niet zijn teruggevallen in oude politieke reflexen, want ‘we zijn meteen tot actie overgegaan en hebben er niet eindeloos omheen gedraaid.’
  • vrijdag 14 november, 10:40
    Schoof: kabinet leeft mee met Groningen na aardbeving
    • Demissionair premier Dick Schoof laat op X weten dat het kabinet meeleeft met Groningen na de aardbeving van afgelopen nacht. Hij schrijft dat ‘de schrik er goed in zit’ na de beving met een magnitude van 3.4.
    • Volgens Schoof is het ‘een bewijs van de impact die de gaswinning in de provincie nog altijd heeft’.
    • De premier benadrukt dat de gevolgen nog steeds voelbaar zijn voor veel inwoners. Daarom blijft het kabinet volgens hem inzetten op versterking van woningen.
    • Ook wil het kabinet de schadeafhandeling blijven verbeteren. Daarnaast moet er economisch toekomstperspectief komen voor de provincie, aldus Schoof.
  • vrijdag 14 november, 10:37
    Yeşilgöz wil samen met D66 en CDA praten na uitspraken Wijers
    • Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) gaan in gesprek met VVD-leider Dilan Yeşilgöz nadat zij daarom had gevraagd.
    • Aanleiding is dat D66-informateur Hans Wijers op verkiezingsavond Yeşilgöz een leugenaar zou hebben genoemd en had gezegd dat hij het jammer vond dat de VVD niet ‘meer was afgestraft’.
    • Wijers bood daar donderdagavond zijn excuses voor aan, waarna zowel D66 als CDA benadrukten dat hij kan doorgaan als informateur.
    • Volgens Bontenbal wordt het gesprek met Yeşilgöz waarschijnlijk geen inhoudelijk overleg, maar een bespreking over wat Wijers precies zou hebben gezegd.
    • Jetten zei bij zijn aankomst dat hij donderdag direct contact had gehad met Yeşilgöz en dat het goed was dat Wijers zijn excuses heeft aangeboden.
    • Zowel Jetten als Bontenbal herhaalden dat ‘Wijers gewoon kan doorgaan als informateur’. Zij benadrukten dat het vanaf nu vooral over de inhoud moet gaan.
  • vrijdag 14 november, 10:35
    Eerdmans blijft bij standpunt over gaswinning na aardbeving
    • JA21 houdt vast aan haar standpunt over de gaswinning in Groningen, ondanks de aardbeving van 3.4 donderdagnacht. In de campagne noemde de partij het volstorten van de gasputten eerder ‘een belachelijke fout’.
    • Partijleider Joost Eerdmans zegt tegen ANP dat de beving volgens hem ‘opnieuw de urgentie van een daadkrachtige en zorgvuldige aanpak onderstreept’.
    • Hij benadrukt daarbij: ‘We hebben nergens gepleit voor een directe hervatting van de gaswinning’, maar vindt wel dat de putten open hadden moeten blijven voor noodgevallen.
    • Het Groninger Gasberaad reageert teleurgesteld en noemde de beving ‘een wake-upcall’, waarbij Jan Wigboldus zei: ‘Wij zijn blij dat de gaswinning net gestopt is en dan roept JA21 al dat we weer met gas moeten beginnen.’
    • Staatssecretaris Eddie van Marum waarschuwt dat verder boren onverstandig is en herhaalt dat ‘het Staatstoezicht op de Mijnen heeft al gezegd dat er geen veilige manier is om gas te winnen.’
    • Volgens Van Marum zijn oplossingen als ‘een nieuw huis’ of ruimhartige compensatie ‘niet realistisch’, terwijl de gaswinning uit het Groningenveld weliswaar is gestopt maar kleinere velden nog actief zijn.
    • De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) zegt de onrust te betreuren die de zware beving bij Zeerijp heeft veroorzaakt. Volgens een woordvoerder is ‘de kans op een dergelijke aardbeving helaas nog steeds aanwezig’, ondanks de afname in seismiciteit. ‘Daarom is het ook een verstandig besluit geweest om de gaswinning uit het Groningen gasveld te stoppen in 2024,’ aldus de woordvoerder.
    • Het bedrijf werkt met KNMI en SodM aan onderzoek naar de beving van 3.4. De beving bij Zeerijp is het gevolg van de jarenlange gaswinning in het Groningenveld, waarvoor de NAM verantwoordelijk was.
  • vrijdag 14 november, 08:38
    Aardbeving in Groningen zet druk op kabinetsformatie: gasdebat splijt D66 en JA21
    • In de provincie Groningen heeft in de nacht van donderdag op vrijdag een aardbeving met een kracht van 3.4 plaatsgevonden.
    • Volgens het Europees-Mediterraan Seismologisch Centrum (EMSC) gebeurde dat om 01.16 uur, 20 kilometer ten noord-noordoosten van Groningen en 10 kilometer ten westen van Delfzijl, op een diepte van 3 kilometer.
    • De aardbeving is een van de zwaarste die ooit in Groningen is geweest en staat nu op nummer twee, achter de beving bij Huizinge in 2012, die een kracht had van 3.6 op de schaal van Richter.
    • De beving werd gevoeld in een groot deel van de provincie.
    • De aardbeving kan gevolgen hebben voor de kabinetsformatie. JA21 wil de gaswinning in Groningen heropenen, terwijl D66 daar fel tegen is.
    • Toch is samenwerking tussen beide partijen belangrijk om een centrumrechts kabinet te kunnen vormen. En volgens de VVD is dat de optie waaraan zij willen meewerken.
    • Partijen zullen compromissen moeten sluiten voor een samenwerking, vertelde informateur Wouter Koolmees eerder.
  • vrijdag 14 november, 08:35
    Koning laat zich bijpraten over Kamerdebat na verkiezingsuitslag
    • Koning Willem-Alexander heeft zich donderdag door Kamervoorzitter Martin Bosma telefonisch laten bijpraten over het Kamerdebat over de verkiezingsuitslag, meldt de Rijksvoorlichtingsdienst.
    • In dat debat besprak de Tweede Kamer het verslag van verkenner Wouter Koolmees en de opdracht aan informateurs Hans Wijers en Sybrand van Haersma Buma, die daarbij aanwezig waren.
    • Als staatshoofd en lid van de regering wordt de koning geregeld op de hoogte gehouden van de voortgang van de kabinetsformatie. Dit contact met Bosma past binnen die gebruikelijke informatievoorziening.
  • vrijdag 14 november, 07:02
    Informateur Buma ziet ‘grote verschillen’ tussen CDA en D66
    • Informateur Sybrand Buma waarschuwt dat er ‘grote verschillen’ bestaan tussen CDA en D66, en dat het een ‘geen eenvoudig traject’ wordt om tot een gezamenlijke basis voor een coalitieakkoord te komen.
    • Uit eerdere ervaringen weet hij dat de partijen ‘ver uit elkaar kunnen liggen’ aan de onderhandelingstafel. Volgens Buma is D66 ‘een liberale partij die individualisme van belang vindt’, terwijl het CDA ‘meer naar de regio kijkt, de samenleving en een gemeenschap’.
    • Hij vindt dat er ten onrechte het beeld is ontstaan dat de twee partijen het ‘wel even met zijn tweeën kunnen regelen’, maar vertrouwt erop dat het lukt omdat Henri Bontenbal en Rob Jetten hebben gezegd dat ze eruit willen komen: ‘Dan mogen we ze er ook aan houden.’
    • De opdracht van de informateurs is volgens hem om CDA en D66 bij elkaar te brengen ‘en anderzijds de opening te vinden naar andere partijen om aan te sluiten.’
    • Daarbij wijst hij erop dat de twee samen ‘lang geen meerderheid hebben’ en dat de politiek moet proberen ‘zoveel mogelijk af te stappen van de polarisatie van de verkiezingscampagne.’
    • Adviezen van oud-verkenner Wouter Koolmees worden meegenomen, maar Buma benadrukt dat er ‘geen hek’ om de formatie staat, waardoor ook andere onderwerpen op tafel kunnen komen.
  • donderdag 13 november
  • donderdag 13 november, 19:07
    Informateur Hans Wijers (D66) betuigt spijt over Yesilgöz-opmerking
    • Informateur Hans Wijers (D66) zegt spijt te hebben van de scherpe opmerkingen die hij onlangs maakte over de VVD en partijleider Dilan Yeşilgöz. Tijdens een uitslagenavond noemde hij haar onder meer ‘een leugenaar’ en gaf hij aan op een steviger verkiezingsnederlaag voor de VVD te hebben gehoopt. ‘Dat had ik niet moeten zeggen. Het was ongepast taalgebruik,’ erkent hij nu.
    • Volgens Wijers heeft hij inmiddels contact gezocht met Yeşilgöz om excuses aan te bieden. Hij benadrukt dat hij ‘geen enkele twijfel’ heeft over zijn vermogen om zijn taak als informateur voort te zetten.
    • De eerdere uitspraken zijn volgens hem in ‘een totaal andere context’ gedaan. Nu hij die woorden heeft ingetrokken, vindt hij dat de kwestie wat hem betreft is afgerond. “Ik zit nu in een andere rol. Ik ben nu informateur.”
    • Op de vraag of zijn kijk op de VVD of op Yeşilgöz is veranderd, gaat hij niet in: ‘Mijn mening doet er niet toe.’ Wel zegt hij ervan uit te gaan dat hij de komende tijd een vertrouwensband met de VVD kan opbouwen.
    • PVV-leider Geert Wilders stelt dat D66’er Hans Wijers niet langer geschikt is om als informateur te functioneren. ‘Hij is volledig ongeloofwaardig geworden in deze rol en had beter kunnen opstappen,’ laat Wilders aan ANP weten.
  • donderdag 13 november, 15:51
    Buma en Wijers aangesteld als nieuwe informateurs voor kabinetsformatie
    • De Tweede Kamer heeft ingestemd met de benoeming van Sybrand van Haersma Buma (CDA) en Hans Wijers (D66) als informateurs.
    • Hun voordracht kwam van partijleiders Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA), die hen geschikt achten om de volgende fase van de kabinetsformatie te begeleiden.
    • Buma (60) is momenteel burgemeester van Leeuwarden en was eerder actief als Tweede Kamerlid voor het CDA. Wijers (74) bekleedde in het eerste kabinet-Kok de functie van minister van Economische Zaken namens D66.
  • donderdag 13 november, 13:36
    JA21 voelt zich buitengesloten bij formatie
    • D66-verkenner Wouter Koolmees zou ‘rechtse partijen buitenspel hebben gezet’ door te adviseren dat D66 en CDA eerst alleen met elkaar praten.
    • JA21-leider Joost Eerdmans zegt dat hij graag al eerder had meegepraat en vraagt zich af of de rechtse kiezer zich serieus genomen voelt.
    • Hij noemt een mogelijk document van D66 en CDA een ‘niet verrassend middenstuk’ en stelt dat andere partijen net zo goed aan tafel kunnen zitten.
    • Eerdmans wil meedoen aan een centrumrechts kabinet, dat met D66, VVD, CDA en JA21 echter één zetel tekortkomt.
  • donderdag 13 november, 11:53
    Bontenbal: ‘Formatie moet behapbaar blijven’
    • CDA-leider Henri Bontenbal wil voorkomen dat de kabinetsformatie te veel onderwerpen tegelijk behandelt.
    • Tijdens het Kamerdebat over de verkiezingsuitslag zei hij dat de agenda ‘behapbaar’ moet blijven.
    • Verkenner Wouter Koolmees stelde voor dat D66 en CDA de komende drie weken praten over vijf kernonderwerpen: wonen, migratie, stikstof, economie en veiligheid.
    • Andere partijen wilden extra thema’s toevoegen, maar Bontenbal waarschuwde dat drie weken te kort is om ‘de hele kerstboom op te tuigen.’
  • donderdag 13 november, 11:43
    Yesilgöz verbaast zich over tussenstap D66 en CDA
    • Dilan Yesilgöz uit haar verbazing over de gekozen tussenstap waarbij eerst alleen D66 en het CDA met elkaar om tafel gaan voor de onderhandelingen over een coalitieakkoord.
    • Tijdens het debat over de verkiezingsuitslag zei de VVD-leider dat deze aanpak doorgaans wordt gebruikt wanneer ‘twee partijen moeten samenwerken maar inhoudelijk ver uit elkaar liggen’, iets waar volgens haar ‘geen sprake van’ is.
    • Verkenner Wouter Koolmees adviseerde dat D66 en het CDA drie weken zouden onderhandelen over een eerste opzet voor een coalitieakkoord. Yesilgöz stelde dat de VVD daar eveneens bij betrokken had moeten zijn. Als het dan toch om slechts twee partijen moest gaan, vond zij een gesprek tussen D66 en JA21 logischer.
    • Daarom vroeg ze zich hardop af of deze route niet leidt naar een ‘links kabinet’, omdat D66 en het CDA volgens haar ‘veel raakvlakken’ hebben met GroenLinks-PvdA. Yesilgöz wilde daar ‘nu duidelijkheid’ over en herhaalde dat de VVD aan zo’n kabinet geen deel zal nemen.
  • woensdag 12 november
  • woensdag 12 november, 17:43
    Hans Wijers en Sybrand Buma aangewezen als informateurs
    • D66 wil Hans Wijers voordragen als een van de nieuwe informateurs, bevestigen ingewijden na berichtgeving van de NOS. Wijers was eerder minister van Economische Zaken in het kabinet-Kok I, president-commissaris van ING en topman van Akzo Nobel.
    • Naast Wijers treedt voormalig CDA-leider Sybrand Buma aan als informateur. Dat melden bronnen na berichtgeving van RTL Nieuws en BNR.
    • Buma, momenteel burgemeester van Leeuwarden, zal samen met Wijers de komende drie weken de gesprekken tussen de partijen leiden.
  • woensdag 12 november, 17:12
    D66 en CDA doen gezamenlijke voordracht van twee informateurs
    • D66 en het CDA willen donderdag, na het debat over de kabinetsformatie, twee informateurs voordragen – één van elke partij. Dat melden Haagse bronnen rond de formatie. De namen van de informateurs zijn nog niet bekend.
    • De informateurs moeten de komende drie weken de inhoudelijke gesprekken tussen D66 en het CDA begeleiden. Daarbij zullen zij eerst spreken over onderwerpen als stikstof, het woningtekort, het ondernemingsklimaat, asiel en migratie, internationale veiligheid en het begrotingsbeleid.
    • In een later stadium van de formatie kunnen partijen als GroenLinks-PvdA, de VVD of JA21 aansluiten.
    • Verkenner Wouter Koolmees adviseerde deze aanpak omdat beide partijen ‘geen blokkades opwerpen voor andere partijen die mogelijk deel kunnen uitmaken van een coalitie’.
    • Het is niet ongebruikelijk dat twee informateurs samen proberen een coalitie te vormen. Tijdens de formatie van het kabinet-Rutte IV werkte Koolmees als informateur samen met Johan Remkes (VVD). Ook bij de formatie van het vorige kabinet werden de gesprekken geleid door twee informateurs: Elbert Dijkgraaf en Richard van Zwol.
  • woensdag 12 november, 14:20
    Nieuwe Kamerleden beëdigd
    • De op 29 oktober verkozen Kamerleden zijn woensdag in de Tweede Kamer beëdigd ten overstaan van tijdelijk voorzitter Martin Bosma. De griffier noemde de namen, waarna de Kamerleden één voor één de verklaring of belofte aflegden. Dat mocht zowel in het Nederlands als in het Fries gebeuren.
    • Een aantal demissionaire bewindslieden combineert de komende tijd twee functies. Het gaat om BBB-ministers Mona Keijzer (Wonen) en Femke Wiersma (Landbouw), VVD-ministers Eelco Heinen (Financiën), Ruben Brekelmans (Defensie) en Vincent Karremans (Economische Zaken), en VVD-staatssecretarissen Thierry Aartsen (Openbaar Vervoer) en Jurgen Nobel (Integratie).
    • Van de nieuwe Kamerleden zijn 55 volledig nieuw in de Tweede Kamer. Daarnaast keren vijftien oud-Kamerleden terug die eerder al een zetel hadden, maar die tussentijds waren vertrokken. De overige tachtig leden zaten al in de Kamer vóór de beëdiging van woensdag.
  • dinsdag 11 november
  • dinsdag 11 november, 19:05
    Verkenner Wouter Koolmees over kabinetsformatie: ‘GroenLinks-PvdA en BBB een sleutelrol’
    • Verkenner Wouter Koolmees heeft dinsdag 11 november tijdens een persconferentie zijn rapport over de kabinetsformatie gepresenteerd. Hij kreeg eerder de opdracht om te onderzoeken welke partijen bereid zijn samen te werken aan een nieuw kabinet.
    • Volgens Koolmees bestaan er nog altijd grote verschillen tussen de partijen, maar is er ook ‘breed besef dat er een landsbestuur moet worden gevormd’.
    • ‘Een week geleden stond ik hier ook,’ zei Koolmees tijdens de persconferentie. ‘Ik ben een week verder, na intensieve gesprekken. In alle gesprekken kwam het belang om een landsbestuur te vormen overeen. Ik zag veel overeenstemmingen: over asiel, migratie, stikstof woningbouw, defensie, klimaat en het investeringsklimaat.’
    • De verkenner benadrukte dat partijen moeten zoeken naar een werkbare vorm voor een meerderheid, niet alleen in de Tweede Kamer maar ook in de Eerste Kamer. ‘In de Eerste Kamer spelen GroenLinks-PvdA en BBB een sleutelrol,’ aldus Koolmees.
    • Hij adviseert de politieke leiders om de komende drie weken te gebruiken om te onderzoeken welke coalities mogelijk zijn. Daarbij riep hij andere partijen op om zich ‘opener op te stellen’.
    • Volgens Koolmees ligt er vooral een taak voor D66 en het CDA om met een ‘positieve agenda’ te komen. ‘Zij zijn de enige partijen die zelf geen blokkades hebben opgeworpen, en tegen wie ook geen blokkades zijn opgeworpen,’ zei hij. ‘Het is goed om op zoek te gaan naar een werkbare vorm voor een meerderheid in beide Kamers.’
    • ‘Starten met een meerderheidsvariant lijkt op dit moment geen mogelijkheid,’ zei Koolmees.
    • GroenLinks-PvdA heeft 14 zetels in de Eerste Kamer, BBB 13.

    • ‘Dilan Yesilgöz heeft meermaals aangegeven dat zij niet wil samenwerken met GroenLinks-PvdA. Dan moet je op zoek naar een andere mogelijkheid,’ zei Koolmees.

    • Over het beginnen met CDA en D66 zei Koolmees: ‘Het lijkt me niet gedienstig om te beginnen met vier partijen,’ vervolgde hij. ‘Dan lopen de emoties te snel op. Ik begin liever met een positieve agenda, om te kijken wat er wél kan.’

    • Volgens Koolmees zullen er uiteindelijk compromissen moeten worden gezocht.

    • Verkenner Wouter Koolmees wijst erop dat de verschillen niet nieuw zijn. ‘Ook in 2021 was er sprake van een gepolariseerd landschap. Toen was er ook sprake van een hoop emotie,’ aldus Koolmees.
  • dinsdag 11 november, 17:31
    Jetten loopt vooruit op advies Koolmees: ‘Andere partijen moeten bereid zijn mee te doen’
    • D66-leider Rob Jetten vindt dat de ‘tussenstap’ van inhoudelijke gesprekken tussen hem en CDA-leider Henri Bontenbal niet langer dan enkele weken mag duren.
    • Daarmee loopt hij vooruit op het advies van verkenner Wouter Koolmees, dat vanavond rond 19.00 uur wordt gepresenteerd.
    • Ook bij andere partijen klinkt dat drie weken het maximum is. Bij de gesprekken zijn twee verkenners betrokken, een van D66 en een van het CDA, wier namen later bekend worden gemaakt.
    • Ze gaan spreken over migratie, wonen, veiligheid en defensie, stikstof en de economie.
    • Volgens Jetten is de tussenstap nodig om te onderzoeken wat inhoudelijk mogelijk is in de Tweede en Eerste Kamer. ‘Om er daar wat doorheen te krijgen heb je meer dan vier partijen nodig. Dus er is met meer partijen een vertrouwensbasis nodig om grote hervormingen zoals bij migratie en de economie voor elkaar te krijgen. Die andere partijen moeten bereid zijn mee te doen.’
  • dinsdag 11 november, 17:29
    Indieners hopen dat ‘mestwet’ op agenda kabinetsformatie komt
    • ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis hoopt dat het wetsvoorstel voor verduurzaming van de melkveehouderij dat hij samen met NSC’er Harm Holman indiende, een plek krijgt in de kabinetsformatie.
    • Zo niet, dan zoekt hij ‘bondgenoten’ om de wet in de Tweede Kamer te verdedigen. De kern van het voorstel is dat melkveehouders hun mest grotendeels kwijt kunnen op eigen grond of bij akkerbouwers in de buurt, het principe van zogenoemde grondgebondenheid.
    • Holman zegt: ‘Ik denk dat dit volgende week al op de onderhandelingstafel ligt. Als je het hebt over een oplossing voor het stikstofprobleem, en waar de landbouw heen moet, dan ontkom je er niet aan om deze discussie te voeren.’
    • Volgens hem kan het idee rekenen op brede steun in de Kamer, en ‘ik denk dat deze wet er komt.’
    • Laura Bromet (GroenLinks-PvdA) liet dinsdag weten zich bij de indieners te willen aansluiten als de Raad van State een positief advies geeft.
  • maandag 10 november
  • maandag 10 november, 18:49
    Wouter Koolmees worstelt met ‘ingewikkelde puzzel’ van nieuwe coalitie
    • Wouter Koolmees noemt zijn taak als verkenner ‘een interessante puzzel’ die ‘ingewikkeld’ is, omdat verschillende partijen blokkades opwerpen.
    • Daarmee doelt hij op de VVD, die een coalitie met GroenLinks-PvdA uitsluit, maar ook op partijen die samenwerking met Forum voor Democratie of de PVV afwijzen.
    • Dinsdagavond brengt hij verslag uit aan Kamervoorzitter Martin Bosma, waarna de Tweede Kamer daar donderdag over debatteert.
    • ‘Of het is gelukt om de puzzel te leggen, moet nog blijken,’ zei de verkenner van D66.
    • Maandag voerde Koolmees zijn laatste serie gesprekken met CDA-leider Henri Bontenbal, Dilan Yeşilgöz (VVD), Rob Jetten (D66) en senaatsvoorzitter Mei Li Vos (GroenLinks-PvdA).
    • Eerder sprak hij met alle partijleiders afzonderlijk en nodigde hij duo’s uit die elkaars tegenpolen zijn, zoals D66 en JA21 en VVD en GroenLinks-PvdA.
    • ‘Ik constateer dat heel veel partijleiders zeggen dat ze snel een stabiel kabinet willen,’ aldus Koolmees, die ook merkt dat partijen stappen willen zetten op dossiers als asiel, stikstof en de woningmarkt.
  • maandag 10 november, 14:12
    Wat staat er in het verslag van verkenner Koolmees?
    • Morgen (11 november) levert Wouter Koolmees zijn verslag als verkenner in bij de Tweede Kamer.
    • Daarin staat hoe alle fracties de verkiezingsuitslag interpreteren en welke partijen elkaar uitsluiten.
    • Ook beschrijft hij hoe partijen het liefst verder willen met de formatie, en doet hij een advies over welke coalities verder onderzocht kunnen worden.
    • Het verslag vormt daarmee de basis voor de volgende stap in het formatieproces.
    • Woensdag wordt de nieuwe Tweede Kamer geïnstalleerd en volgt een debat over het verslag.
    • Tijdens dat debat beslist de Kamer wie de formatie verder gaat leiden: opnieuw een verkenner of een informateur.
    • In 2023 verliep de formatie op vergelijkbare wijze, onder leiding van Ronald Plasterk.
    • Hij adviseerde destijds een formatie tussen PVV, VVD, NSC en BBB te onderzoeken, wat uiteindelijk leidde tot het kabinet-Schoof in 2024.
  • maandag 10 november, 13:20
    Koolmees heeft ‘een idee’ over advies kabinetsformatie – presentatie volgt morgenavond
    • Verkenner Wouter Koolmees zei na afloop van zijn gesprekken vanochtend ‘een idee’ te hebben hoe zijn advies eruit gaat zien.
    • ‘Maar dat ga ik niet aan u vertellen,’ zei Koolmees tegen NOS. Over de inhoud wilde hij verder niets kwijt.
    • Op de vraag of het advies verrassend zou worden, antwoordde Koolmees: ‘Dat weet ik niet.’
    • Vanmiddag spreekt hij nog met Eerste Kamervoorzitter Vos en wil hij ‘een paar telefoontjes’ plegen om wat dingen ‘te toetsen bij een paar gesprekspartners’.
    • Volgens Koolmees is het advies over het vervolg van de formatie morgen rond 19.00 uur klaar.
  • maandag 10 november, 13:18
    Jetten wil vaart maken met kabinetsformatie: ‘Tijd om de inhoud in te duiken’
    • D66-leider Rob Jetten vindt dat het tijd is om ‘de inhoud in te duiken’ tijdens de formatie. Dat zei Jetten tegen NOS.
    • Volgens hem moeten partijen ‘niet meer om elkaar heen draaien’, maar ‘de grote thema’s beetpakken’.
    • Welke partijen dat moeten doen, laat hij over aan verkenner Koolmees, met wie hij vandaag sprak.
    • Jetten benadrukte dat zijn inzet ongewijzigd is: ‘Mijn inzet is toewerken naar een meerderheidskabinet.’
    • Hij vindt het daarbij belangrijk dat partijen onderling aan vertrouwen werken: ‘Of je nou in een coalitie komt of niet, je moet samenwerken.’
    • De verkenner spreekt vanmiddag nog met Eerste Kamervoorzitter Vos en brengt morgen zijn advies uit aan de Tweede Kamer.
  • maandag 10 november, 11:59
    Yesilgöz: variant met D66, CDA en VVD is mogelijk
    • VVD-leider Dilan Yeşilgöz sluit een coalitie met alleen D66 en CDA niet uit. ‘Dat zou kunnen,’ zei ze na afloop van haar gesprek met verkenner Wouter Koolmees. Toch benadrukte ze dat haar voorkeur uitgaat naar een kabinet met vier of vijf partijen.
    • Yeşilgöz herhaalde dat ze liever geen minderheidskabinet wil, maar ‘voor elke variant openstaat’.
    • Waar Koolmees eerder nog sprak van ‘her en der blokkades voor samenwerking’, ziet Yeşilgöz die niet. Volgens haar is het mogelijk om voor de kerst een nieuw kabinet te vormen. ‘Ik ga ervan uit dat andere partijen openstaan voor een centrumrechts kabinet,’ zei ze.
    • Op de vraag waarop ze dat optimisme baseert, kon Yeşilgöz geen concreet antwoord geven. Ze had in het weekend geen nieuwe gesprekken gevoerd en hoorde naar eigen zeggen ook ‘geen nieuwe geluiden’. Het overleg met Koolmees leverde evenmin nieuwe inzichten op.
  • maandag 10 november, 09:21
    Henri Bontenbal: probleem formatie ligt niet bij het CDA
    • Volgens CDA-leider Henri Bontenbal ligt het probleem bij het vormen van een nieuwe coalitie niet bij zijn partij. Dat zei hij maandagochtend voorafgaand aan zijn gesprek met verkenner Wouter Koolmees. De christendemocraten hebben nog geen uitgesproken voorkeur voor een bepaalde samenwerking. Bontenbal benadrukte dat hij ‘constructief in de wedstrijd zit.’
    • Na de eerste gespreksrondes concludeerde Koolmees eind vorige week dat er ‘her en der blokkades zijn voor samenwerkingen’. Daarmee doelde hij vooral op de VVD, die niet wil regeren met GroenLinks-PvdA. De liberalen geven de voorkeur aan JA21, maar dat is voor D66 juist geen gewenste partner. Als grootste partij in de nieuwe Tweede Kamer neemt D66 voorlopig het voortouw in het formatieproces.
    • Maandag spreekt verkenner Koolmees achtereenvolgens met de fractieleiders van CDA, VVD en D66. Later op de dag schuift ook Eerste Kamervoorzitter Mei Li Vos (GroenLinks-PvdA) aan voor een gesprek.
  • zondag 09 november
  • zondag 09 november, 18:43
    Koolmees spreekt Bontenbal, Yeşilgöz, Jetten en senaatsvoorzitter Vos
    • Verkenner Wouter Koolmees ontvangt maandag Henri Bontenbal (CDA), Dilan Yeşilgöz (VVD), Rob Jetten (D66) en Eerste Kamervoorzitter Mei Li Vos. Volgens een woordvoerder van de formatie is het gebruikelijk dat ook de senaatsvoorzitter wordt geraadpleegd, meldt ANP.
    • Koolmees, zelf afkomstig uit D66, werd vorige week dinsdag benoemd tot verkenner. Hij moet binnen een week verslag uitbrengen. Woensdag en donderdag spraken alle partijleiders van de nieuwgekozen Tweede Kamer met hem. Op vrijdag kwamen eerst Jetten en JA21-leider Joost Eerdmans langs, daarna Yeşilgöz en Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA) – twee duo’s die worden gezien als elkaars politieke tegenpolen.
    • Een meerderheidscoalitie lijkt vrijwel onmogelijk zonder CDA, VVD en verkiezingswinnaar D66. Deze drie partijen hebben de PVV uitgesloten van samenwerking. Een alternatief is een samenwerking met JA21, al komen die vier partijen samen net tekort voor een meerderheid. Ook een coalitie met GroenLinks-PvdA wordt genoemd, maar de VVD heeft daar tot nu toe geen interesse in getoond.
    • Onder de kleinere partijen klinkt weinig animo om te regeren. Donderdag riepen meerdere partijleiders op tot ‘bescheidenheid’, terwijl anderen het gesprek vooral aangrepen om te spreken over de rechtsstaat (Partij voor de Dieren) of een kabinet dat per onderwerp steun zoekt in de Kamer (FVD).
    • Na afloop van de gesprekken op vrijdag zei Koolmees dat de kansen op een kabinet vóór de kerst klein zijn. Er bestaan nog duidelijke blokkades en grote inhoudelijke verschillen, al blijft hij hopen op een doorbraak.
    • Lees ook: Zo werkt de formatie | Tweede Kamerverkiezingen 2025
  • zaterdag 08 november
  • zaterdag 08 november, 12:10
    De VVD wil niet in een kabinet met GroenLinks-PvdA: waar liggen de blokkades?
    • VVD-leider Dilan Yeşilgöz blijft volhouden dat ze niet in een coalitie wil met GroenLinks-PvdA. Volgens de partijleider van de VVD zijn de verschillen niet te overbruggen: ‘Er is niet één onderwerp waar we dezelfde opvatting hebben over het probleem of de oplossing.’ In het bijzonder noemt Yeşilgöz onder meer asiel, belastingen en het bedrijfsleven. Maar wat zeggen deze twee partijen hierover in hun verkiezingsprogramma’s?

    • Op het gebied van asiel en migratie neemt GroenLinks-PvdA genoegen met het Europese Asiel- en Migratiepact, dat in 2026 ingaat. De VVD eist de medewerking van de EU op het gebied van asiel en sluit zelfs een opt-out van Europese regelgeving niet uit. Daarnaast wil de VVD ook nationale maatregelen nemen om de asielinstroom terug te dringen. Lees hier meer over wat politieke partijen zeggen over asiel en migratie.

    • Over het bedrijfsleven zegt de VVD regeldruk voor ondernemers te willen verminderen en de belastingen te verlagen. Ook wil de VVD in een tijd van handelsoorlogen juist vrijhandel bevorderen. Wat GroenLinks-PvdA betreft, gaat de winstbelasting voor bedrijven omhoog. De linkse fusiepartij zegt ook dat bedrijven meer moeten inzetten op vaste contracten voor werknemers. Lees hier wat politieke partijen zeggen over het bedrijfsleven en het vestigingsklimaat.
    • De VVD en GroenLinks-PvdA liggen mijlenver uit elkaar als het gaat om de hypotheekrenteaftrek. Waar GroenLinks-PvdA deze wil afbouwen, is dit voor de VVD zelfs een breekpunt. Ook staan deze partijen ver uit elkaar als het gaat om de erf- en schenkbelasting. Deze wil GroenLinks-PvdA verhogen en de VVD juist niet. Lees hier meer over de mogelijke fiscale plannen van een volgend kabinet.
  • vrijdag 07 november
  • vrijdag 07 november, 18:51
    Koolmees ziet voor de kerst nog geen kabinet op het bordes staan
    • Verkenner Wouter Koolmees temperde vrijdag de verwachtingen over de snelheid van de kabinetsvorming. ‘Die kans acht ik niet heel groot,’ zei hij na drie dagen overleg met partijleiders die in de campagne nog beloofden snel een nieuw kabinet te willen vormen.
    • Koolmees gaat dit weekend ‘nadenken en bellen’ en nodigt maandag enkele fractievoorzitters uit voor ‘een tweede of derde gesprek’. Dinsdag moet hij zijn verslag inleveren. Volgens hem zijn er ‘grote inhoudelijke verschillen’ en bestaan er ‘her en der blokkades voor samenwerkingen’.
    • Vrijdag sprak Koolmees met de duo’s Rob Jetten (D66) en Joost Eerdmans (JA21), en met Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA) en Dilan Yeşilgöz (VVD). Tussen D66 en JA21 ziet hij ‘geen heel harde blokkade’, maar tussen de VVD en GroenLinks-PvdA duidelijk wel.
    • Jetten wil een kabinet met GroenLinks, VVD en CDA. Volgens Koolmees staan alle opties nog open, ook die van een minderheidskabinet. Toch houdt hij hoop op een doorbraak: ‘Alle partijen geven aan dat ze snel een daadkrachtig kabinet willen. De problemen – stikstof, asielmigratie, woningmarkt – moeten snel worden opgelost.’
    • PVV-leider Geert Wilders hoeft niet meer bij Koolmees langs te komen. ‘Meer dan honderd zetels hebben aangegeven samenwerking met de PVV niet wenselijk te vinden,’ zei de verkenner. Wel zal hij Wilders nog even bellen.
  • vrijdag 07 november, 17:20
    Twee PvdD-senatoren splitsen zich af ‘Partij te ver afgedreven van oorspronkelijke missie’
    • De Partij voor de Dieren (PvdD) raakt twee van haar drie zetels in de Eerste Kamer kwijt na een intern conflict. Senator Niko Koffeman zegde vorige maand zijn partijlidmaatschap op en moest daardoor de fractie verlaten. Nu heeft ook senator Peter Nicolaï besloten zich bij hem aan te sluiten en zijn zetel mee te nemen. De partij heeft Nicolaï daarop geroyeerd als lid. Alleen fractievoorzitter Ingrid Visseren-Hamakers blijft nog over namens de PvdD in de Senaat.
    • Het conflict draait om de koers van partijleider Esther Ouwehand. Onder haar leiding steunt de partij inmiddels extra investeringen in defensie en neemt zij actiever stelling in het Gaza-debat. Koffeman en Nicolaï vinden dat de partij daarmee te ver is afgedreven van haar oorspronkelijke missie: het bestrijden van dierenleed.
    • Nicolaï zegt zich niet neer te leggen bij zijn royement en wil samen met Koffeman doorgaan als gezamenlijke fractie.
  • vrijdag 07 november, 16:27
    Yeşilgöz ziet geen mogelijkheid voor coalitie met VVD en GroenLinks-PvdA
    • VVD-leider Dilan Yeşilgöz ziet geen mogelijkheid om met GroenLinks-PvdA in één coalitie te stappen. Dat zei ze voorafgaand aan haar gesprek met Jesse Klaver en verkenner Wouter Koolmees. ‘De verschillen zijn enorm,’ aldus Yeşilgöz. ‘Eén gesprek gaat dat niet veranderen. Dan zouden zij richting hun eigen kiezers een draai moeten maken op alle punten. Dat lijkt me niet geloofwaardig.’
    • Ze herhaalde haar bekende lijn uit de campagne: er komt óf een links, óf een rechts kabinet — en de VVD doet alleen mee aan dat laatste.
    • Voor het gesprek liet GroenLinks-PvdA-leider Jesse Klaver weten dat zijn partij geen blokkade opwerpt tegen samenwerking met de VVD.
  • vrijdag 07 november, 15:48
    Jetten over samenwerking met JA21: ‘De verschillen zijn groot’
    • Het gesprek tussen D66-leider Rob Jetten en JA21-leider Joost Eerdmans bij verkenner Wouter Koolmees duurde ruim anderhalf uur. Na afloop wilde Jetten weinig kwijt over de inhoud. Hij noemde het overleg ‘heel nuttig’ en zei dat het goed is ‘om de verschillen met elkaar af te tasten’.
    • Volgens Jetten ligt er vooral een andere kijk op onderwerpen als klimaat en Europese samenwerking. ‘De verschillen zijn groot en ik kan niet zeggen of ze kleiner zijn geworden.’ Hij benadrukte dat het gesprek bij Koolmees niet bedoeld is om te onderhandelen. ‘Het is vooral nuttig om open met elkaar te praten.’
    • Ook JA21-leider Eerdmans bleef na afloop terughoudend. De verschillen zijn groot, maar van blokkades is volgens hem geen sprake. Zijn band met Jetten omschreef hij positief: ‘Er zit geen spanning op, een chemie is er wel.’
  • vrijdag 07 november, 14:37
    Rob Jetten (D66): JA21 heeft niet de eerste voorkeur
    • D66-leider Rob Jetten en JA21-voorman Joost Eerdmans hebben samen gesproken met verkenner Wouter Koolmees. Die wil onderzoeken of er mogelijkheden zijn voor een toekomstig kabinet waarin beide partijen zouden kunnen deelnemen.
    • Jetten liet voorafgaand aan het gesprek weten weinig te voelen voor een coalitie met VVD, CDA en JA21. Zo’n samenwerking is volgens hem ‘zeker niet’ zijn eerste voorkeur. Hij ziet liever een brede meerderheidscoalitie in de Tweede Kamer, met GroenLinks-PvdA als progressieve partner.
    • Volgens Jetten bestaan er grote inhoudelijke verschillen tussen D66 en JA21, onder meer op het gebied van klimaat en stikstof. Ook zegt hij moeite te hebben met het feit dat JA21 de omstreden term ‘remigratie’ in het verkiezingsprogramma heeft opgenomen. Toch vindt hij het goed dat Koolmees de mogelijkheid van deze coalitievariant ‘afpelt’.
    • Eerdmans staat wel open voor samenwerking met D66. ‘Als je alles optelt kom je bij een combinatie uit waar D66 en JA21 in zitten, dus het lijkt me best logisch,’ zei hij. Ook is hij optimistisch over de kansen van zo’n coalitie, die zonder een vijfde partij een krappe meerderheid van 75 zetels in de Tweede Kamer zou hebben.
  • vrijdag 07 november, 14:29
    Minister Keijzer verwijt COA te weinig te doen aan overvolle opvang Ter Apel
    • Asielminister Mona Keijzer (BBB) heeft stevige kritiek geuit op het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). Volgens haar doet het COA te weinig om het aantal asielzoekers in het aanmeldcentrum in Ter Apel onder de afgesproken grens van 2000 te houden.
    • ‘Ik vind dit gewoon echt heel beroerd,’ zei de demissionaire bewindsvrouw na afloop van de ministerraad. Keijzer zegt van het COA te hebben vernomen dat er ‘honderden’ beschikbare bedden elders in het land zijn, maar dat die niet worden gebruikt. ‘Ik word er knap chagrijnig van,’ aldus de minister.
    • Volgens Keijzer vraagt zij al ‘weken’ aan het COA om die bedden daadwerkelijk te benutten. Hoewel er volgens haar wel acties worden opgezet, blijft het resultaat uit.
    • Op vragen over haar eigen verantwoordelijkheid om Ter Apel te ontlasten, verwijst de minister naar de zelfstandige status van het COA als bestuursorgaan. Ze ontkent dat het had geholpen om de spreidingswet te handhaven, waarmee gemeenten die weinig asielzoekers opvangen onder druk zouden worden gezet. Die maatregel noemt ze een ‘papieren werkelijkheid’.
    • Asiel zal opnieuw een belangrijke rol spelen in de formatie, nadat PVV-leider Geert Wilders het kabinet-Schoof daarop in juni liet vallen. Lees hier wat politieke partijen zeggen over asiel en migratie.
  • donderdag 06 november
  • donderdag 06 november, 19:57
    Koolmees vrijdag verder in setjes D66 met JA21 en VVD met GL-PvdA
    • Verkenner Wouter Koolmees gaat vrijdag verder praten met twee duo’s: eerst met de leiders van JA21 en D66, daarna met de fractievoorzitters van VVD en GroenLinks-PvdA.
    • Hij wil precies weten waar de verschillen tussen deze partijen zitten en daar meer ‘onderbouwing’ bij krijgen. Er zijn volgens hem maar weinig coalities mogelijk.
    • D66-leider Rob Jetten wil het liefst verder praten met VVD, CDA en GroenLinks-PvdA, maar voelt weinig voor JA21. VVD-leider Dilan Yeşilgöz wil juist niet met GroenLinks-PvdA onderhandelen en ziet liever een coalitie met VVD, D66, CDA en JA21.
    • Koolmees zei na zijn gesprekken met alle vijftien fractieleiders: ‘Ik zie dat er heel veel overeenstemming is dat we snel een stabiel landsbestuur nodig hebben.’
    • Toch lukt het partijen volgens hem ‘nog niet echt om over hun eigen schaduw heen te springen’.
    • Binnen een week moet hij met een advies komen, zodat de Tweede Kamer op donderdag 13 november over zijn bevindingen kan debatteren.
  • donderdag 06 november, 19:49
    FVD wil dat de Kamer eerst stemt en dan ministers zoekt
    • Lidewij de Vos van Forum voor Democratie wil dat de Tweede Kamer eerst over grote thema’s stemt en pas daarna ministers zoekt die die plannen gaan uitvoeren.
    • Dat idee legt ze ook voor aan verkenner Wouter Koolmees (D66), zei ze voordat ze met hem in gesprek ging.
    • ‘Er wordt nu meteen naar de poppetjes gekeken – wie wel met wie, en wie niet met wie,’ aldus De Vos.
    • ‘Wij willen dat er eerst naar de inhoud wordt gekeken.’
    • Ze pleit voor een kabinet ‘op basis van wisselende meerderheden’ en wil dat de premier, ‘eigenlijk zoals de voorzitter van de Kamer’, rechtstreeks vanuit de Kamer wordt gekozen.
  • donderdag 06 november, 17:28
    Dassen: Volt wordt een ‘progressief kompas’ in de oppositie
    • Laurens Dassen van Volt houdt naar verwachting nog maar één zetel over en wil daarmee een ‘progressief kompas’ worden in de oppositie.
    • Voorafgaand aan zijn gesprek met verkenner Wouter Koolmees (D66) zei hij te hopen op een ‘breed meerderheidskabinet’ van D66, VVD, CDA en GroenLinks-PvdA.
    • ‘Waarbij we natuurlijk wel moeten oppassen dat het niet een zoutloos middenkabinet gaat worden. Want dat is weer de problemen vooruitschuiven. Dat hebben we inmiddels wel lang genoeg gezien’, waarschuwt Dassen.
    • Dat zijn partij vermoedelijk van twee zetels naar één is gegaan, noemt hij ‘een klap’.
    • Volgens Dassen betekent dat ook dat hij scherper moet kiezen welke onderwerpen hij aandacht geeft: ‘Die puzzel zijn we nog aan het leggen.’
  • donderdag 06 november, 16:15
    Partijleider Struijs: twee zetels 50PLUS kunnen belangrijk zijn
    • 50PLUS zal zich als kleine partij bescheiden opstellen in de formatie, zei fractievoorzitter Jan Struijs voor zijn gesprek met verkenner Wouter Koolmees (D66).
    • Toch benadrukte hij dat de twee zetels waarmee 50PLUS in de Kamer komt ‘belangrijke zetels’ kunnen zijn. Coalitiedeelname sluit hij niet uit. Struijs zegt met veel partijen te kunnen samenwerken en plaatst zichzelf ‘echt midden op de middenstip’ in het politieke spectrum.
    • ‘Als ik het over seniorenwoningen heb en de armoedegrens bij AOW’ers, dan ben ik links. En als ik het over migratie heb, ben ik rechts.’

  • donderdag 06 november, 16:11
    Ouwehand wil het vooral met Koolmees hebben over de rechtsstaat
    • Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren wil het met verkenner Wouter Koolmees vooral hebben over de democratische rechtsstaat. Volgens haar ‘heeft de VVD behoorlijk wat huiswerk te doen’.
    • Met welke partijen ze een coalitie voor zich ziet, vindt ze minder belangrijk. ‘Volgens mij moet je het probleem helder op tafel hebben voordat je als een soort sportverslaggeving gaat kijken wie met wie zou kunnen.’
    • Ouwehand legde niet uit op welke punten ze vindt dat de VVD de rechtsstaat onder druk zet, maar mogelijk doelde ze op partijvoorstellen die door de Orde van Advocaten als onrechtsstatelijk zijn bestempeld, zoals het uitzetten van asielzoekers die een misdrijf begaan.
  • donderdag 06 november, 14:40
    SGP-leider Stoffer: ligt niet voor de hand om kabinet in te gaan met D66
    • SGP-leider Chris Stoffer ziet geen logica in samenwerking met verkiezingswinnaar D66.
    • Voorafgaand aan zijn gesprek met verkenner Wouter Koolmees zei hij dat deelname aan een kabinet met D66, VVD, CDA en JA21 niet voor de hand ligt.
    • Volgens Stoffer zijn de verschillen met D66 te groot om te overbruggen. ‘Ook daar zie ik wel verschillen.’
  • donderdag 06 november, 13:15
    SP wil niet in nieuw kabinet
    • SP-leider Jimmy Dijk sluit deelname aan het volgende kabinet uit.
    • ‘Een partij die niet gewonnen heeft zoals de mijne past bescheidenheid,’ zei hij voorafgaand aan zijn gesprek met verkenner Wouter Koolmees (D66).
    • De SP verloor twee zetels en houdt er drie over. Dijk vindt dat ‘het aan de winnaars van de verkiezingen en de grootste partijen is om zo snel mogelijk een nieuw kabinet te vormen’ en waarschuwt dat ‘zwakkere mensen in de samenleving niet de dupe moeten worden van nieuw beleid’.
    • Na afloop noemde hij een mogelijk centrumrechts kabinet van D66, VVD, CDA en JA21 ‘nog verder afstaand van de SP dan een zogenaamd middenkabinet’.
  • donderdag 06 november, 12:15
    ChristenUnie wil niet in kabinet, belooft constructieve houding
    • Mirjam Bikker (ChristenUnie) ziet het niet gebeuren dat haar partij in een nieuw kabinet stapt.
    • ‘Mij past bescheidenheid als een partij met drie zetels,’ zei ze na haar gesprek met verkenner Wouter Koolmees (D66).
    • Wel belooft ze zich ‘constructief op te stellen vanuit de oppositie.’ Volgens Bikker ligt de bal nu bij ‘D66 als grootste partij, een VVD, een CDA en een GroenLinks-PvdA’ om te onderzoeken wat mogelijk is.
    • In een brief aan Koolmees schrijft ze dat Nederland ‘al te lang stilstaat’ en dringt ze aan op een formatie ‘die gaat over de inhoud’ en ‘een gevoel van urgentie’ uitstraalt.
  • donderdag 06 november, 10:20
    Van Baarle streeft naar progressieve coalitie zonder VVD en JA21
    • DENK-leider Stephan van Baarle pleit voor een ‘zo progressief mogelijke’ coalitie die zich inzet tegen discriminatie en voor Palestijnse rechten.
    • Hij sluit samenwerking met PVV en FVD uit en ziet het liefst ook VVD en JA21 niet in de regering.
    • Volgens Van Baarle zijn voor zo’n coalitie minstens zeven partijen nodig, en DENK is bereid mee te doen.
    • De D66-verkenner Wouter Koolmees spreekt vandaag met acht kleinere fracties over mogelijke coalities.
  • woensdag 05 november
  • woensdag 05 november, 18:54
    BBB-leider Van der Plas ziet geen rol voor haar partij in kabinet
    • BBB-leider Caroline van der Plas ziet na de halvering van haar zetelaantal geen rol voor haar partij in een nieuw kabinet. Na haar gesprek met verkenner Wouter Koolmees benadrukte ze wel dat een centrumrechtse coalitie haar voorkeur heeft.
    • Volgens Van der Plas zou zo’n samenwerking goed mogelijk zijn ‘als partijen elkaar niet voortdurend zouden uitsluiten’. In haar brief aan Koolmees noemt ze dat gedrag ‘een beschamende vertoning’ en ‘een minachting van de kiezer’, doelend op partijen die de PVV blijven mijden.
  • woensdag 05 november, 17:38
    Eerdmans roept andere partijen op: sluit PVV niet uit
    • Joost Eerdmans (JA21) wil dat verkenner Wouter Koolmees onderzoekt of partijen hun blokkade tegen samenwerking met de PVV willen heroverwegen. Voorafgaand aan zijn gesprek noemde hij het uitsluiten van andere partijen ‘niet verstandig’ en sprak hij van ‘veel blokkades’ bij collega-fractievoorzitters.
    • JA21 ziet het liefst een centrumrechtse coalitie met partijen als PVV, D66, VVD, CDA, BBB of SGP – en is daarmee een van de weinigen die regeren met Geert Wilders niet uitsluit.
    • Na zijn overleg met Koolmees moest Eerdmans echter erkennen dat er weinig beweging in zit: partijen die de PVV eerder afwezen, houden voet bij stuk.
  • woensdag 05 november, 14:07
    Klaver (GroenLinks-PvdA): ‘Geen blokkades vooraf’ bij coalitievorming
    • Jesse Klaver van GroenLinks-PvdA heeft woensdag voorafgaand aan zijn gesprek met verkenner Wouter Koolmees gezegd ‘heel graag te willen bijdragen om Nederland weer vooruit te helpen’. Dat kan volgens hem ‘vanuit de coalitie, kan ook vanuit de oppositie’.
    • Klaver benadrukte daarbij dat hij ‘geen blokkades vooraf’ heeft. Met die uitspraak lijkt de nieuwe linkse partijleider zich te onderscheiden van VVD-leider Dilan Yeşilgöz, die een samenwerking met GroenLinks-PvdA uitsluit.
    • ‘Ik denk dat het heel belangrijk is dat we in dit land een beetje normaal gaan doen met z’n allen, de politiek voorop,’ zei Klaver verder. Volgens hem ligt het initiatief bij verkiezingswinnaar D66. D66-leider Rob Jetten lijkt een voorkeur te hebben voor een coalitie met de VVD, GroenLinks-PvdA en het CDA.
  • woensdag 05 november, 13:02
    Yeşilgöz blijft bij standpunt: VVD niet met GroenLinks-PvdA in kabinet
    • VVD-leider Dilan Yeşilgöz heeft woensdag tijdens haar gesprek met verkenner Wouter Koolmees haar standpunt toegelicht en houdt vast dat ze niet met GroenLinks-PvdA in zee gaat.
    • De VVD-leider stelt dat haar partij en GroenLinks-PvdA fundamenteel van mening verschillen over vrijwel alle grote thema’s — van asiel en belastingen tot klimaatbeleid, de positie van het bedrijfsleven en de sociale zekerheid. ‘Er is niet één onderwerp waar we dezelfde opvatting hebben over het probleem of de oplossing.’
    • De VVD wil een kabinet met GroenLinks-PvdA ook niet gedogen. VVD-leider Dilan Yeşilgöz heeft woensdag aan verkenner Wouter Koolmees laten weten te streven naar een ‘centrumrechts’ kabinet, ook als dat geen meerderheid heeft in de Tweede Kamer.
    • De ‘centrum-rechtse’ combinatie van D66, CDA, VVD en JA21 komt uit op 75 zetels. Of 75 zetels voldoende is om een stabiele coalitie te vormen, laat Yeşilgöz in het midden. ‘Dat is aan de verkenner,’ zei ze na afloop. Andere partijen, waaronder JA21, hebben al aangegeven dat een coalitie met 75 zetels volgens hen niet stabiel zou zijn.
    • Yeşilgöz wijst de suggestie van de hand dat zij de kabinetsvorming vertraagt. Volgens haar is de VVD juist duidelijk en daarmee behulpzaam in het proces. ‘Ik ben consistent,’ benadrukte de partijleider.
  • woensdag 05 november, 12:35
    Wilders wil opnieuw meeregeren
    • PVV-leider Geert Wilders heeft woensdag na afloop van zijn gesprek met verkenner Wouter Koolmees herhaald dat zijn partij deel wil uitmaken van de nieuwe regering. Daarbij sluit hij geen partijen uit. ‘We kijken of het mogelijk is om stevig asiel- en migratiebeleid te voeren, dat is ons criterium,’ zei Wilders.
    • De meeste partijen sluiten samenwerking met de PVV uit, maar daar legt Wilders zich niet bij neer. ‘Ik denk dat wij een plek aan tafel verdienen,’ aldus de partijleider. De PVV behaalde bij de verkiezingen, net als D66, 26 zetels. ‘We hebben weliswaar zetels verloren, maar we zijn nog steeds een grote partij.’ Wilders wil geen voorkeur uitspreken voor een bepaalde combinatie van partijen om mee samen te werken.
    • Volgens Wilders zal de formatie niet snel verlopen, omdat de VVD niet wil regeren met GroenLinks-PvdA. Hij denkt daarom dat de PVV later in het proces alsnog in beeld kan komen. Wel acht hij het onwaarschijnlijk dat zijn partij en D66 het eens zullen worden over asiel- en migratiebeleid. ‘Maar de wonderen zijn de wereld nog niet uit,’ zei hij.
    • Een rol als gedoogpartner ziet Wilders niet zitten.
  • woensdag 05 november, 11:15
    Koolmees begint verkenning met D66
    • Verkenner Wouter Koolmees is woensdagochtend begonnen met zijn opdracht met een gesprek met verkiezingswinnaar Rob Jetten. De partijleider van D66 herhaalde voorafgaand aan het gesprek dat zijn voorkeur uitgaat naar een brede meerderheidscoalitie met VVD, GroenLinks-PvdA en CDA.
    • VVD-leider Dilan Yeşilgöz gaf dinsdag nog aan geen coalitie te willen vormen met GroenLinks-PvdA. ‘Dit is de fase om de campagneretoriek achter je te laten,’ zei Jetten daar woensdag over. ‘We moeten nu kijken hoe we samen kunnen bouwen aan een nieuw verhaal voor Nederland.’
    • Jetten sprak de verwachting uit dat partijleiders de komende dagen nog vaker bij Koolmees langsgaan ‘in verschillende combinaties’.
    • Na afloop zei Jetten dat Koolmees een ‘intensief proces’ voor ogen heeft, waarbij sommige partijen vaker een uitnodiging zullen krijgen.
  • dinsdag 04 november
  • dinsdag 04 november, 17:23
    Wilders feliciteert Jetten met nipte verkiezingsoverwinning D66
    • PVV-leider Geert Wilders heeft D66-leider Rob Jetten dinsdag gefeliciteerd met de verkiezingswinst.
    • Beide partijen lijken 26 zetels te behalen, maar D66 heeft volgens de voorlopige uitslag ruim 28.000 stemmen meer.
    • Wilders erkent dat de kans klein is dat dit verschil nog verandert en zegt zijn eerdere opmerkingen over mogelijk gesjoemel met stemmen vooral uit zorg te hebben geplaatst.
  • dinsdag 04 november, 17:11
    Kamer debatteert op 13 november over verkiezingsuitslag
    • De nieuwgekozen Tweede Kamer bespreekt op 13 november de verkiezingsuitslag, heeft Kamervoorzitter Martin Bosma aangekondigd.
    • Verkenner Wouter Koolmees levert op 11 november zijn verslag over mogelijke coalities in, waarna de Kamer daar direct over debatteert.
  • dinsdag 04 november, 16:56
    Wouter Koolmees aangesteld als verkenner voor nieuwe coalitie
    • Oud-minister Wouter Koolmees (D66) treedt aan als verkenner voor het formatieproces.
    • Hij gaat gesprekken voeren met fractieleiders over een nieuwe coalitie, zo maakte Kamervoorzitter Martin Bosma dinsdag bekend.
    • De gesprekken starten woensdag.
  • dinsdag 04 november, 16:50
    Jetten ziet brede Kamercoalitie als meest logische optie
    • D66-leider Rob Jetten ziet een coalitie met brede Kamermeerderheid.
    • Mogelijk GroenLinks-PvdA, CDA en VVD, als meest logische optie, maar VVD sluit GroenLinks-PvdA uit.
    • Verkenner praat met alle partijleiders over samenwerking.
  • dinsdag 04 november, 16:45
    CDA-leider Bontenbal rekent 75 zetels al als meerderheid
    • CDA-leider Henri Bontenbal noemt een kabinet met D66, VVD, CDA en JA21, dat 75 zetels haalt, ook een meerderheidscoalitie, mits kleinere partijen steun geven.
    • Hij benadrukt dat zijn voorkeur uitgaat naar een stabiel kabinet en niet naar links of rechts, en erkent dat de basis voor zo’n coalitie smal is.
    • Ook in de Eerste Kamer is een meerderheid lastig: centrumrechtse opties hebben steun van BBB en eventueel nog een partij nodig.
  • dinsdag 04 november, 16:37
    Yeşilgöz blijft GroenLinks-PvdA onder Klaver uitsluiten
    • VVD-leider Dilan Yeşilgöz sluit GroenLinks en PvdA nog steeds uit als coalitiepartner, ondanks dat Jesse Klaver Frans Timmermans opvolgde.
    • Ze pleit voor een centrumrechts kabinet met D66, VVD, CDA en JA21, maar erkent dat dit geen meerderheid oplevert. ‘Hopelijk is de verkenning snel rond,’ zegt ze.
  • dinsdag 04 november, 10:51
    ‘Koolmees mag niet langer dan twee weken verkenner zijn’
    • Reizigersvereniging Rover vindt dat NS-topman Wouter Koolmees hooguit twee weken verkenner mag blijven. ‘Als hij dat twee weken doet, is het alsof hij op vakantie is – het bedrijf kan dan gewoon doordraaien,’ zegt directeur Freek Bos. ‘Maar duurt het langer, dan geef je eigenlijk toe dat je overbodig bent.’
    • De fractievoorzitters van de Tweede Kamer spreken dinsdag met Kamervoorzitter Martin Bosma over het begin van de formatie. Volgens ingewijden, zo meldde RTL Nieuws, is Koolmees bij winnaar D66 in beeld als verkenner. De oud-minister van D66 was ook betrokken bij de formatie van kabinet-Rutte IV.
    • Bij de NS heeft Koolmees volgens Bos echter nog genoeg te doen, vooral nu het aantal reizigers achterblijft. ‘Hij moet zorgen dat meer mensen met de trein gaan, zeker op momenten dat stoelen leeg blijven. Dat vergt dat de operatie op orde is en treinen op tijd rijden.’ Tegelijk prijst Bos zijn kwaliteiten: ‘Verbinden, dat doet hij als geen ander. En dat is precies waar het land nu behoefte aan heeft.’
  • maandag 03 november
  • maandag 03 november, 19:20
    Koolmees waarschijnlijk voorgedragen als verkenner

    • Wouter Koolmees wordt waarschijnlijk de nieuwe verkenner voor D66. Een ingewijde bevestigt berichtgeving van RTL Nieuws dat de topman van de NS en voormalig D66-minister ‘in beeld is’ voor de functie.

    • Dinsdag wordt na overleg tussen de fractievoorzitters en Kamervoorzitter Martin Bosma een verkenner voorgedragen. De grootste partij in de nieuwe Tweede Kamer mag als eerste iemand aanwijzen. Die persoon moet ruime politieke ervaring hebben, maar wel op enige afstand staan van de actuele politiek.
  • maandag 03 november, 13:28
    Raad van State: hulp aan illegalen blijft mogelijk strafbaar
    • De Raad van State waarschuwt dat hulpverleners nog steeds strafbaar kunnen blijven, ook na het wijzigingsvoorstel van asielminister David van Weel (VVD) om hulp aan mensen in de illegaliteit uit te zonderen van strafbaarstelling. Volgens het adviesorgaan blijft hulp strafbaar wanneer iemand weet dat een vreemdeling een inreisverbod heeft of ongewenst is verklaard.
    • Het advies betreft een wetsvoorstel dat illegaal verblijf in Nederland strafbaar stelt, als onderdeel van de asielnoodmaatregelenwet. In eerdere debatten werd herhaaldelijk ‘het uitdelen van een kop soep’ genoemd als voorbeeld van hulp die dan strafbaar zou worden.
    • De regering stelde in september voor om medeplichtigheid uit te sluiten, maar volgens de Raad van State bestaat zo’n uitsluitingsgrond niet en moet dat beter worden toegelicht. Het ministerie zegt toe die extra uitleg te geven.
    • De Raad van State had liever gezien dat dit onderdeel volledig werd geschrapt. Toch kan het voorstel, mits aangepast, verder naar de Tweede Kamer. Minister Van Weel is ‘blij met het positieve oordeel van de Raad van State’ en ziet uit naar het Kamerdebat.
    • Deze asielwetten kunnen een heikel punt worden bij de formatie. Voor het CDA was het strafbaar stellen van hulp aan illegalen een breekpunt en aanleiding om de asielwetten van voormalig asielminister Faber niet te steunen. Ook D66 steunde deze asielwetten niet.
  • maandag 03 november, 11:30
    Jesse Klaver neemt partijleiderschap GroenLinks-PvdA op zich
    • Jesse Klaver is gekozen tot nieuwe partijleider van GroenLinks-PvdA. Hij was de enige kandidaat voor het fractievoorzitterschap in de Tweede Kamer, maakte de partij maandag bekend na een fractiebijeenkomst.
    • Sinds het vertrek van Frans Timmermans op verkiezingsavond had de partij geen leider meer. GroenLinks-PvdA behaalde bij de verkiezingen 20 zetels.
    • Na de bekendmaking van de uitslag door partijgenoot Kati Piri nam Jesse Klaver het woord. Hij sprak over leiderschap als het vermogen om te weten wanneer je opzij moet stappen – en wanneer juist niet.
    • Klaver zei dat hij nu bewust een stap naar voren zet, voor de kiezers die hebben gestemd op verandering en een andere politieke cultuur. Volgens hem verdient Nederland ‘oprechte politiek’, en hij beloofde dat de fractie van twintig Kamerleden zich daar de komende jaren vol voor zal inzetten.
  • maandag 03 november, 08:54
    GroenLinks-PvdA kiest nieuwe fractievoorzitter, lijkt Jesse Klaver te worden
  • zondag 02 november
  • zondag 02 november, 18:42
    Moorman laat Timmermans-opvolging aan Klaver over
    • Marjolein Moorman (GroenLinks-PvdA) ziet zichzelf niet als opvolger van Frans Timmermans als fractievoorzitter.
    • In haar podcast De Binnenkamer zegt ze dat Jesse Klaver de taak moet krijgen en dat ze dit al aan hem heeft doorgegeven.
    • Maandag bespreekt de partij wie Timmermans gaat vervangen; Esmah Lahlah en Kati Piri hebben zich al afgemeld. Moorman, nu nog wethouder in Amsterdam, wordt op 12 november Kamerlid.
  • zaterdag 01 november
  • zaterdag 01 november, 17:08
    Rob Jetten wil ‘door het midden’ regeren: D66-leider zoekt weg uit politieke impasse
    • Rob Jetten (D66) voelt zich verantwoordelijk om de kabinetsformatie te leiden nu zijn partij de verkiezingen heeft gewonnen.
    • Hij zal dinsdag een verkenner aanwijzen om met fracties te praten over een nieuwe coalitie. Jetten wil een stabiel kabinet vormen, maar dat wordt lastig omdat veel partijen de PVV uitsluiten en de VVD niet met GroenLinks-PvdA wil regeren.
    • Zijn voorkeur gaat uit naar een ‘middenkabinet’ met VVD, GroenLinks-PvdA en CDA.
    • Oud-adviseur Roy Kramer noemt Jetten rustig, consistent en vasthoudend, ondanks zijn imago als ‘Robot Jetten’. Dat zegt Kramer in NOS-podcast De Dag.
    • Volgens Jetten vraagt de formatie lef, verantwoordelijkheid en samenwerking: ‘Kiezers willen dat we stoppen met gedoe en samen de schouders eronder zetten.’
  • vrijdag 31 oktober
  • vrijdag 31 oktober, 17:48
    Nieuwe coalitie krijgt zware belastingdossiers op tafel
  • vrijdag 31 oktober, 17:19
    Jetten maakt dinsdag een verkenner bekend
    • Jetten gaf vandaag een persconferentie waarin hij aangaf een ‘stabiele coalitie in het midden’ te willen bouwen. Volgende week dinsdag wordt er een verkenner bekend gemaakt.
    • Met wie Jetten precies in zee wil gaan, laat hij nog in het midden. Al geeft de D66-leider aan dat JA21 niet zijn eerste voorkeur heeft.
    • Ook deed Jetten een oproep aan VVD-leider Yeşilgöz  om ‘de uitslag even te laten bezinken’. Maar zei ook dat hij geen enkele meerderheid ziet voor een links kabinet waar ook de VVD inzit.
    • Yeşilgöz heeft in de campagne meerdere keren aangegeven een ‘centrum rechts’ kabinet te willen en niet een kabinet met GroenLinks-PvdA. Jetten antwoordde in de persconferentie: ‘Het is aan mevrouw Yeşilgöz of ze wil regeren met GroenLinks-PvdA.’
  • vrijdag 31 oktober, 12:28
    Twaalf frisse plannen voor een daadkrachtig kabinet
    • De kiezer verlangt naar politiek die levert. EW vroeg twaalf business leaders naar verrassend simpele oplossingen voor de grote problemen van het nieuwe kabinet.
    • Ondernemer Simon van der Jagt pleit voor een Ministerie van Digitalisering en Technologie, terwijl Sezgin Cihangir een kwaliteitskeurmerk voor lesmethoden wil.
    • Anneke Westerlaken vraagt om een kabinetsoverstijgende langetermijnvisie op ouderenzorg waarin wonen, welzijn, digitalisering en preventie samenkomen.
    • Hidde Boersma stelt een nationale grondbank naar Frans voorbeeld voor, en Koos Boer komt met een ‘supersimpele’ box-3-oplossing via bv-structuren.
    • Andere voorstellen variëren van werkgevers die personeel ‘arbeidsfit’ maken (Frans Blom) en snelle matching van talentvolle asielzoekers (Koen Mentink) tot AI-fabrieken als strategische infrastructuur (Han de Groot), digitale soevereiniteits-impactanalyses (Diana Krieger), wooncoöperaties en splitsen (Sanne van Manen) en opschaling van de politie plus één vast aanspreekpunt voor vrouwelijke slachtoffers (Claudia Batstra).
    • Lees alle twaalf voorstellen hier.
  • donderdag 30 oktober
  • donderdag 30 oktober, 17:51
    Provincies dringen aan op snelle kabinetsformatie
    • De provincies dringen aan op een snelle kabinetsformatie na de Tweede Kamerverkiezingen. Volgens het Interprovinciaal Overleg (IPO) is een nieuw kabinet nodig om urgente problemen aan te pakken.
    • ‘Het land snakt naar duidelijkheid en vooruitgang,’ zegt IPO-voorzitter Ina Adema. ‘We moeten nu doorpakken op grote dossiers als stikstof, woningbouw en netcongestie.’
    • De provincies hebben eerder met landbouworganisaties en natuurbeheerders afspraken gemaakt over het verminderen van stikstofuitstoot, om zo vergunningverlening — bijvoorbeeld voor woningbouw — weer mogelijk te maken. ‘Die afspraken zijn een stevig fundament en tegelijk een uitnodiging aan de formerende partijen,’ aldus Adema. ‘Alleen samen kunnen we tot een werkbare oplossing komen die Nederland weer vooruitbrengt.’
  • donderdag 30 oktober, 15:31
    Kamervoorzitter Bosma bespreekt uitslag dinsdag met fractievoorzitters
    • Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma ontvangt de fractievoorzitters pas dinsdagmiddag om de verkiezingsuitslag te bespreken en een verkenner aan te wijzen. De bijeenkomst wordt uitgesteld tot na het weekeinde, omdat dan pas volledig duidelijk zal zijn welke partij de meeste stemmen heeft gekregen. Eerder was het plan dat de fractieleiders elkaar al vrijdag zouden treffen.
    • D66 en de PVV komen volgens de bijna volledige telling allebei uit op 26 zetels. Met 99 procent van de stemmen geteld heeft D66 echter een voorsprong van ruim 15.000 stemmen en lijkt de partij van Rob Jetten de grootste te worden. Alleen de stemmen uit Venray en die van Nederlanders in het buitenland moeten nog worden meegeteld.
    • Traditiegetrouw mag de grootste partij een verkenner voordragen, die met alle fractievoorzitters spreekt over mogelijke coalities. Het verslag van die gesprekken wordt uiterlijk een week na de installatie van de nieuwe Tweede Kamer besproken – die staat gepland voor woensdag 12 november.
  • donderdag 30 oktober, 13:47
    Hoe werkt de kabinetsformatie? | Tweede Kamerverkiezingen 2025
    • Na de verkiezingen begint in Nederland het ingewikkelde proces van de kabinetsformatie – het machtsspel dat bepaalt wie gaat regeren.
    • Eerst brengt de verkenner orde in de chaos door met alle fractieleiders te spreken en mogelijke coalities te verkennen.
    • Daarna onderzoekt de informateur welke partijen kunnen samenwerken en waar compromissen mogelijk zijn over thema’s als asiel, zorg en koopkracht.
    • Lukt dat, dan stelt de formateur – vaak de beoogde premier – het nieuwe kabinet samen. De formatie kan maanden duren, maar eindigt altijd met de traditionele bordesscène bij de koning.
    • Bekijk hier de laatste EW Explains waar het onderwerp uitgebreid wordt besproken.
Nieuwe berichten (0)

Tags