Rechter Jan Wolter Wabeke wil zich terugtrekken uit de zaak tegen de tabaksindustrie. Hij heeft daartoe een verzoek ingediend. Ander nieuws van maandag 24 september: Brussel daagt de Polen voor EU-hof, Kavanaugh nogmaals beschuldigd van wangedrag en de VVD-senator die wordt beschuldigd van belangenverstrengeling, verweert zich.
Rechter wil zich terugtrekken na druk van antirooklobby
Na grote druk van de antirooklobby wil rechter Jan Wolter Wabeke zich terugtrekken uit de zaak tegen de tabaksindustrie. Hij heeft daartoe een verzoek ingediend.
De advocaat van de antirook-klagers had om terugtrekking door deze raadsheer gevraagd, omdat hij naar hun mening vooringenomen zou zijn. Advocaat Bénédicte Ficq had gehoord dat hij tijdens een privé-aangelegenheid gezegd zou hebben dat ‘roken ieders eigen verantwoordelijkheid is’.
‘Toen ik dat hoorde, kon ik mijn oren niet geloven. Dit is namelijk het hart van de zaak,’ zei Ficq tegenover de NOS.
Discussieer ook mee over de stelling van de dag: ‘Roken is ieders eigen verantwoordelijkheid’
De verschoningskamer van het gerechtshof behandelt maandag nog het verzoek van de raadsheer.
Als het verschoningsverzoek wordt toegewezen, gaat een nieuwe raadsheer deel uitmaken van de meervoudige bezetting om de zaak te behandelen. De procedure loopt naar verwachting hierdoor geen vertraging op. De zitting, waarin partijen worden gehoord, heeft woensdag plaats.
Het gerechtshof zal dan oordelen of het Openbaar Ministerie (OM) de tabaksindustrie toch moet vervolgen. Het OM meldde in februari dat er binnen de huidige wet- en regelgeving geen mogelijkheden voor zijn. Ficq begon daarop een zogeheten artikel 12-procedure. De tabaksindustrie zou naar het oordeel van de klagers sigaretten bewust verslavend hebben gemaakt.
In 2016 deed Ficq aangifte namens Stichting Rookpreventie Jeugd, een COPD-patiënt en een longkankerpatiënt. De vier grootste tabaksproducenten die actief zijn in Nederland (Philip Morris, British American Tobacco, Japan Tobacco en Imperial Tobacco Benelux) werden aangeklaagd voor zware mishandeling, poging tot opzettelijke benadeling van de gezondheid en valsheid in geschrifte. Diverse ziekenhuizen, waaronder het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam en het Universitair Medisch Centrum Groningen, sloten zich in februari aan bij de zaak.
Brussel daagt Polen voor EU-hof om rechters
De Europese Commissie stapt naar het Europees Hof van Justitie over het conflict met Polen over de verlaging van de pensioenleeftijd van rechters.
Door de pensioenleeftijd van rechters te verlagen van 70 naar 65 jaar zouden 27 van de 72 rechters van het Poolse hooggerechtshof moeten worden vervangen.
De Commissie gaf Polen half augustus nog een maand om de wet aan te passen, omdat die volgens haar indruist tegen de scheiding der machten en het principe dat rechters niet uit hun functie kunnen worden ontheven. De stap van de Europese Unie volgt op de weigering van de regering om de maatregel terug te draaien.
Volgens Elsevier Weekblad
Robbert de Witt: ‘Timmermans’ straf voor Polen is paternalistisch’
Warschau blijft bij het standpunt dat het zo’n wijziging wel mag doorvoeren. Het wil de rechtspraak naar eigen zeggen ontdoen van erfenissen uit de communistische tijd. Brussel vraagt het EU-hof Polen in afwachting van een vonnis te gelasten de uitvoering van de wet op te schorten.
Ook het Poolse hooggerechtshof wil dat de maatregel wordt opgeschort. Het had de wet die in april van kracht werd, ook al voorgelegd aan het EU-hof in Luxemburg, maar in dat geval kan er alleen een opinie worden gegeven, en geen bindend oordeel.
De Europese Commissie heeft in december een strafprocedure gelanceerd tegen Polen, omdat de rechtsstaat er volgens vicevoorzitter Frans Timmermans ernstig onder druk staat. In theorie kan die ertoe leiden dat het stemrecht van Warschau in Europese raden wordt opgeschort. Maar de procedure lijkt bij voorbaat al kansloos, omdat de regering van de Hongaarse premier Viktor Orbán – een bondgenoot van Polen – heeft aangegeven een dergelijke uitkomst te blokkeren met een veto.
In de laatste langetermijnbegroting van de Europese Unie is een voorstel opgenomen dat Polen, en ook bondgenoot Hongarije, flink tegen de haren instrijkt. Het idee is om de verstrekking van EU-subsidie te koppelen aan een goed functioneren van de rechtsstaat.
Kavanaugh nogmaals beschuldigd van wangedrag
De Amerikaanse kandidaat-opperrechter Brett Kavanaugh ligt opnieuw onder vuur nu een tweede vrouw hem beschuldigt van seksueel wangedrag. Democratische Senatoren zijn een onderzoek begonnen na nieuwe beschuldigingen aan zijn adres, meldt The New Yorker.
Het voorval zou tijdens Kavanaughs studentenperiode zijn gebeurd. De beschuldigingen komen van de 53-jarige Deborah Ramirez. Zij studeerde in 1983 en 1984 met Kavanaugh aan de Yale-universiteit. Tijdens een feest zou Kavanaugh in een beschonken bui zijn geslachtsdeel in haar gezicht hebben geduwd.
Kavanaugh ontkent dat hij iets heeft misdaan. ‘Deze vermeende gebeurtenis van 35 jaar geleden is niet gebeurd. De mensen die mij toen kenden, weten dat dit niet is gebeurd en hebben dat ook gezegd.’ Ook het Witte Huis laat weten achter Kavanaughs kandidatuur voor opperrechter te staan.
Ramirez wil dat de FBI onderzoek doet. De vrouw durfde in eerste instantie niet met het verhaal naar buiten te komen, omdat ze vanwege de drank niet alles meer even goed herinnert. Inmiddels zijn twee Senatoren van de Democratische Partij de beschuldigingen aan het onderzoeken. ‘Dit is een andere serieuze, geloofwaardige en verontrustende aantijging tegen Brett Kavanaugh. Het moet volledig worden onderzocht,’ zei Senator Mazie Hirono van Hawaï.
Eerder vertelde Christine Blasey Ford in een interview dat ze in 1982 op een bed is geduwd door een stomdronken Kavanaugh. Hij zou haar hebben betast en hebben geprobeerd haar kleren uit te trekken.
Een commissie van de Senaat wil naar aanleiding daarvan beide kanten van het verhaal horen voordat over de kandidatuur wordt gestemd. Rechters voor het Hooggerechtshof worden voor het het leven benoemd. Als de Senaat instemt met de nominatie van Kavanaugh, zijn er vijf Republikeinse, drie Democratische en één onafhankelijke rechter in het Hooggerechtshof.
VVD-senator die beschuldigd wordt van belangenverstrengeling verweert zich
Anne-Wil Duthler heeft haar rol als senator niet ingezet voor zakelijke belangen, zo laat het Eerste Kamerlid (VVD) weten in een verklaring. Ze reageert daarmee op een artikel van onderzoeksplatform Follow The Money (FTM).
In juli 2014 stemde de politicus over een wetsvoorstel waarin adviezen van haar eigen bedrijf waren opgenomen. Dat ging over de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning), die zorgtaken bij gemeenten onderbracht.
De VVD-politicus stelt in de verklaring dat zij niet de zogenoemde woordvoerder (specialist) op het dossier was. ‘De VVD-fractie volgt doorgaans het advies van de woordvoerder. Dat gold ook voor de Wmo. Alle leden van de VVD-fractie hebben destijds unaniem voor het wetsvoorstel gestemd. Ook ik heb de fractielijn gevolgd.’
Volgens Duthler heeft haar bedrijf Duthler Associates geen teksten geschreven voor de wet. Ook zou ze geen persoonlijke, inhoudelijke bemoeienis met de opdracht hebben gehad. Het advies leverde 76.960 euro op (exclusief btw).
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft de klus in 2013 wegens tijdgebrek onderhands gegund. Er bestond ook geen verplichting voor een Europese aanbesteding, aldus de VVD-politicus verder. Dat gold ook voor een vergelijkbare opdracht uit 2014.
Hoogleraar staatsrecht Wim Voermans (Universiteit Leiden) vindt dat er ‘op zijn minst’ sprake is van schijn van belangenverstrengeling. Het is volgens minister Bruno Bruins (VVD, Medische Zorg) aan de Eerste Kamer om ‘een goed gesprek’ te voeren met Duthler. Volgens Annemarie Jorritsma, VVD-fractievoorzitter in de senaat, is er niets aan de hand. ‘Hier kan geen sprake zijn van belangenverstrengeling of zelfs de schijn daarvan.’