Amerikaans applaus voor Vincent van Gogh

Regisseur Hugh Welchman over animatiefilm Loving Vincent: ‘We denken vaak dat alles wel gedaan is in film. Maar dit was nooit eerder gedaan.’

Luister hier naar de podcast Inside Hollywood.

De dood van Vincent van Gogh in 1890 was een mysterie. Dus een nieuwe film over zijn overlijden? Waarom niet, het is een spannend verhaal over een zelfmoord – of moord – in een Frans dorp. Maar wie komt er nou op het idee om een film te maken die oogt als een anderhalf uur lang, voortdurend bewegend schilderij van Van Gogh?

Een probleem van Loving Vincent is dat deze schitterende animatiefilm moeilijk te omschrijven is. En dus bellen we met een van regisseurs. ‘We hebben zijn schilderijen eindeloos bestudeerd,’ zegt Hugh Welchman, de Brit die de film maakte met zijn Poolse echtgenote Dorota Kobela. ‘We wilden acteerkunst combineren met schilderkunst.’

‘Geschilderde hommage’Filmkenner Rob van Scheers bespreekt Loving Vincent in Elsevier Weekblad. Hij gaf vier sterren en schrijft onder meer: ‘Alleen al door die omgekeerde reis door tijd en ruimte naar Van Goghs eigen wereld is een bezoek aan deze geschilderde hommage de moeite waard.’ Lees hier de hele recensie.

Opgaan in de wereld van Van Gogh

Het doel was om het werk van Vincent van Gogh tot leven te brengen. Kobela bedacht een nog nooit toegepaste techniek: acteurs speelden de rollen, en hun verhaal werd gecombineerd met duizenden speciaal gemaakte schilderijen. Zo is het de eerste compleet geschilderde animatiefilm ooit. In de eerste minuten moeten de ogen en hersenen even wennen aan de onbekende samenvoeging van herkenbare acteurs en herkenbare post-impressionistische schilderstijl. Dan word je meegezogen. In woord en beeld ga je op in de wereld van Van Gogh.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

‘We denken vaak dat alles wel gedaan is in film,’ zegt Welchman. ‘Maar dit was nog nooit gedaan.’ Op basis van Van Goghs brieven en schilderijen schetsen de makers een beeld dat verder gaat dan de getormenteerde, gedeprimeerde kunstenaar. ‘Hij had geen kwaadaardig bot in zijn lijf. Hij is een sympathiek personage en mensen wíllen graag zijn goede kant zien.’

Meeslepende arthouse-animatie

Animatie is big business in Hollywood. De recente Disney-film Vaiana kende een budget van 128 miljoen euro. Het was de investering waard: wereldwijd leverde de film al 550 miljoen euro op. Bekende acteurs lenen graag hun stemmen voor de betere tekenfilms. Ben Kingsley en Idris Elba klonken in The Jungle Book, Queen Latifah was een ster in de Ice Age-films. Loving Vincent heeft een minder beroemd ensemble, al herkennen we Chris O’Dowd van indy-films en tv-serie Girls.

Een reden dat zij graag meewerken, is dat er enthousiast wordt vernieuwd in het genre. Tekenfilms zijn al lang niet meer alleen voor verveelde kleuters op regenachtige zaterdagmiddagen. Laika Entertainment produceert meeslepende arthouse-animatie, zoals Coraline en Kubo and the Two Strings. Daar kun je als tien- én tachtigjarige van genieten.

Inside HollywoodDiederik van Hoogstraten (1969) is lid van de Hollywood Foreign Press Association in Hollywood en stemt voor de Golden Globes. Hij bespreekt op deze plek elke week nieuwe films en series.

Welchman en Kobela hadden een budget van 4,7 miljoen euro om de acteurs en 125 streng geselecteerde kunstschilders uit de hele wereld te betalen. Hun werk – in totaal 65 duizend frames – was ‘painstaking’, vertelt Welchman: traag, secuur, vermoeiend. Per animator konden ze dagelijks gemiddeld op eenderde seconde film rekenen, zegt Welchman. Langzamer heeft niemand ooit gewerkt. Zelfs de met de hand getekende personages van Walt Disney gingen twee keer zo snel. ‘Dit is de traagste manier van filmen ooit bedacht,’ zegt Welchman.

Uitverkochte zalen en staande ovaties

Vincent van Gogh zei: we kunnen alleen met onze schilderijen spreken. Die opvatting is ook het motto van dit crimedrama. In de film gaat een jonge Fransman op zoek naar de ware toedracht van Vincents dood. Hij komt uit bij de dorpelingen die de schilder in zijn laatste dagen meemaakten. De Britse accenten doen wat geforceerd aan voor een film over een Nederlandse kunstenaar in Frankrijk, maar visueel is het echt een meesterwerk.

Dat blijkt ook uit de eerste vertoningen in de Verenigde Staten en elders. Verbaasd vertelt Welchman over uitverkochte zalen en staande ovaties in Amerika, Italië, Finland, Vietnam. Vincent van Gogh wilde ‘radicaal simplistisch’ zijn, zegt de regisseur, en dat is misschien waarom zijn schilderkunst zo populair blijft. ‘Hij wilde dat mensen echt iets voelden als ze naar zijn schilderijen keken. Dat beogen wij ook.’

Loving Vincent is 26 oktober in roulatie gegaan. In het Noordbrabants Museum in Den Bosch is een tentoonstelling over de film te zien:

Wilt u wekelijks het laatste nieuws over Amerika ontvangen? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief van American Dreamers!