De bijzondere Netflix-serie Atypical draait om een lieve autist. ‘Hij is óók gewoon een tiener, met verlangens net als iedereen.’
Luister hier naar de podcast ‘Inside Hollywood’.
De Amerikaanse sitcom is vaak gedaan. Van All in the Family tot en met Friends, hoe valt er nog een originele draai aan te geven? Toneel- en televisieschrijver Robia Rashid (40) heeft een antwoord gevonden. Haar hoofdpersoon Sam in de serie Atypical is een achttienjarige scholier met autisme. Het resultaat is een serie die enerzijds ‘gewoon’ aandoet als vermakelijke sitcom, en anderzijds vers en origineel overkomt dankzij de autist, knap gespeeld door acteur Keir Gilchrist.
Sinds Dustin Hoffman in de speelfilm Rainman is een hoofdpersoon met autisme niet zo overtuigend in beeld gebracht. Zowel recensenten als kijkers – met en zonder de afwijking – hebben enthousiast en ontroerd gereageerd.
‘Hij is óók gewoon een tiener, met verlangens net als iedereen,’ vertelt Rashid tijdens een gesprek in Los Angeles. ‘Dat waarderen kijkers. Ik hoor van gezinnen met autistische kinderen die samen naar Atypical kijken. Door die reacties krijg ik vaak tranen in mijn ogen. Voor het eerst kunnen ze openlijk praten over liefde, relaties en seks.’
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Rashid was eerder een van scenaristen voor series als How I Met Your Mother en The Goldbergs. De writer’s room (‘schrijverskamer’) is het creatieve hart van elke tv-serie, en Rashid was jaren lang gewoon een van de schrijvers. Met deze reeks is ze echt doorgebroken in Hollywood: ze schreef en regisseerde het eerste seizoen. Onlangs maakte streamingdienst Netflix bekend dat er in 2018 een tweede seizoen komt.
Per jaar meer dan 450 series
Het is tekenend dat een succesvolle scenariste als Rashid nooit aan films heeft gewerkt. Haar loopbaan valt samen met ‘Peak TV’: een gouden tijdperk voor kwaliteitsseries, met als bekende voorbeelden Breaking Bad en Game of Thrones. De productiebedrijven van Hollywood brengen per jaar meer dan 450 series voort. Er is dus volop ruimte voor creatieve geesten om zich naar boven te werken. De tv-wereld was ooit een soort Siberië waar acteurs en schrijvers voor geen goud naar toe wilden, maar is nu het beloofde land. ‘Het fijne is dat je van begin tot eind betrokken bent en controle hebt. Dat zie je niet in de filmindustrie,’ zegt Rashid.
Inside HollywoodDiederik van Hoogstraten (1969) is lid van de Hollywood Foreign Press Association in Hollywood en stemt voor de Golden Globes. Hij bespreekt op deze plek elke week nieuwe films en series.
Hoe kwam zij erop om een serie te laten draaien om een autist? Ze kent veel gezinnen met een kind ‘in dit spectrum’, vertelt ze. ‘De diagnose autisme komt steeds vaker voor. Zij zijn in hun puberteit natuurlijk ook gewoon op zoek naar liefde en onafhankelijkheid, net als iedereen.’ Het leek haar een interessant beginpunt voor wat zij een een ‘mix van sitcom en romkom’ noemt – deels situation comedy, deels romantische komedie. Maar eerst las ze veel, luisterde ze naar interviews met autisten, en vroeg ze om advies van vrienden en familieleden die er veel vanaf wisten.
‘Ik leerde vooral dat we niet te voorzichtig moesten doen met het personage. Niet neerbuigend. We waren in de writer’s room soms bang voor zijn kwetsbaarheid, zeg maar. Maar je ziet hoe zijn zusje en beste vriend met hem omgaan: ze doen normaal, ze lopen niet op hun tenen.’
In de huid van een blanke autistische tiener
Soms is het leven in huis en op school zwaar voor Sam, een lieve jongen die zijn eigen gevoelens en de emoties van anderen maar moeilijk kan bevatten. Hij wil daten, maar hij kan niet overweg met zijn liefde voor zijn therapeute. Zijn ouders zijn op zoek naar de beste manier om hun zoon ruimte te geven én hem te beschermen. Zijn vriendschap met Zahid (een hilarische bijrol van acteur Nik Dodani) is cruciaal. Met Zahid werkt Sam in een elektronicazaak, en dankzij hem leert hij de geheimen kennen over hoogst ingewikkelde zaken als meisjes en coole mode.
Our sweet lil show @Atypical is now streaming on @netflix 🖤🖤🖤 pic.twitter.com/eCm0hahazG
— Nik Dodani (@nikdodani) 11 augustus 2017
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Bijzonder is dat een Pakistaans-Amerikaanse vrouw erin slaagt om in de huid te kruipen van een blanke tiener met autisme. In de Verenigde Staten en ook in Nederland woedt een discussie over cultural appropriation, ‘culturele toe-eigening’: het zou ‘fout’ zijn – diefstal zelfs – om te putten uit de ervaringen en cultuur van anderen. Rashid noemt die discussie ‘nogal lachwekkend’.
Als kind schreef ze al toneelstukken over mensen en situaties die ze zelf bedacht. ‘Het is vreemd om te zeggen dat we alleen maar zouden mogen schrijven over onze eigen ervaringen. Saai, ook. Empathie is de kern van fictie, je verplaatst je juist in de ander.’
De serie Atypical is te zien op Netflix
Wilt u wekelijks het laatste nieuws over Amerika ontvangen? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief van American Dreamers!