Wanneer staakt de Democratische Partij haar verzet tegen de Amerikaanse politie? Na een opdoffer bij lokale verkiezingen in Chicago is het kantelpunt nabij. De slogan ‘Defund the police’ (‘Saneer de politie’) kan bij het grofvuil, schrijft Victor Pak.
Een fan van het saneren van de politiebegroting was Lori Lightfoot naar eigen zeggen niet. De zwarte, lesbische Amerikaanse werd in 2019 als progressief boegbeeld verkozen tot burgemeester van Chicago. Ze had weinig politieke ervaring, een pre in een stad met een lange geschiedenis van politieke corruptie.
Toch zwichtte ze in haar bestuursperiode voor de progressieve oproep om te bezuinigen op de politie. Die oproep raakte in zwang tijdens de vele Black Lives Matter-protesten in de Verenigde Staten. In 2021 ging er bijna 60 miljoen van de politiebegroting af. Zeshonderd vacatures werden niet ingevuld.
Lees ook: Zwarte Democraten vinden criminaliteitsbestrijding
wel belangrijk
Dit jaar verloor Lightfoot op 1 maart al bij de voorverkiezingen haar strijd voor een nieuwe ambtstermijn. Ze eindigde als derde. Het is de eerste keer in veertig jaar dat een burgemeester in Chicago niet wordt herverkozen. Dat de kiezer Lightfoot dumpt, heeft alles te maken met de geweldsgolf die de stad teistert. In de stad met bijna drie miljoen inwoners werden in 2021 achthonderd moorden gepleegd, het hoogste aantal in 25 jaar tijd. In 2022 nam het aantal moorden en schietincidenten af, maar het aantal overvallen, inbraken en diefstal steeg verder.
Niet alleen Chicago worstelt met een geweldsgolf, dat geldt ook voor andere grote Amerikaanse steden. Daar besturen vrijwel altijd Democraten. Zij worstelen met het onderwerp en blijken vaak Oost-Indisch doof voor de wens van hun achterban. Bezuinigingen op de politie zijn impopulair en werken averechts. Van de zwarte Democraten vindt 63 procent criminaliteitsbestrijding een topprioriteit. Dat is twee keer zo hoog als onder blanke Democraten.
Biden veranderde van mening en de partij volgde
In Washington D.C. wilde het progressieve stadsbestuur zelfs de straffen verlagen voor gewelddadige vergrijpen. De Senaat stak daar, dankzij een Republikeins voorstel, een stokje voor. Dat kon, omdat de verantwoordelijkheid voor de hoofdstad uiteindelijk ligt bij de volksvertegenwoordiging op federaal niveau.
Lees van Afshin Ellian: BIJ1 en Black Lives Matter willen de geschiedenis herschrijven
Indien aangenomen, had president Joe Biden het voorstel van het stadsbestuur nog moeten tekenen. Biden was eerst voorstander van het voorstel, maar veranderde van mening. Hij steunde het Republikeinse verzet tegen de lagere straffen. Het hek was van de dam en veel Democraten sloten zich aan: 81 Senatoren stemden tegen de strafverlaging, onder wie 31 Democraten.
Met de gestegen criminaliteitscijfers sinds de coronapandemie kan de partij zich niet langer verschuilen achter lege slogans. Het aanpakken van criminaliteit is ook voor Democraten van groot belang.