Liever de Democraten in zijn val meesleuren dan waardig vertrekken. Die keuze maakt president Joe Biden. Na zijn ontluisterende debatoptreden probeert hij het rumoer in zijn partij te temperen met dreigementen, schrijft Victor Pak.
Sinds 27 juni staat de Democratische Partij in brand. Die dag werd voor iedereen duidelijk dat Joe Biden flink is afgetakeld. In het debat met Donald Trump wist hij nauwelijks coherente zinnen te formuleren. Het optreden bevestigde de zorgen van veel kiezers: Biden (81) is te oud om nog vier jaar president te zijn.
Daarmee staan de Democraten voor een flink dilemma. Biden won met afstand de interne voorverkiezingen, en is zeker van de Democratische nominatie voor het presidentschap. Maar sinds het debat zakt hij weg in de peilingen, van een gelijke stand naar een kleine achterstand. De verkiezingen om het Witte Huis zijn nog altijd spannend, maar Biden is niet meer de favoriet. En dat zorgt voor onrust in de Democratische Partij.
Tien Democratische Congresleden pleiten inmiddels voor het vertrek van Biden. Een moedige stap. De macht van de president in zijn partij is nog ongekend groot. Dat was ook de reden dat zich nauwelijks uitdagers meldden voor de voorverkiezingen.
Biden kiest de aanval
Zonder publieke druk zal Biden niet opzij stappen, zoveel is wel duidelijk. In een brief aan alle Democratische Congresleden liet de president maandag 8 juli weten niet vrijwillig te vertrekken. Hij gelooft nog altijd dat hij de man is om Trump te verslaan bij de presidentsverkiezingen op 5 november. In tegenstelling tot driekwart van de kiezers, die denken dat de Democraten meer kans hebben als Biden wordt vervangen.
Zijn argumenten zijn ergens nog te begrijpen. Biden won de voorverkiezingen met gemak, en heeft daarmee recht op de nominatie. Ook zijn de peilingen nog spannend, ondanks zijn lichte achterstand. Daarom kiest de president voor de aanval.
Hij verschijnt vaker in de pers, en hield donderdagavond 11 juli na afloop van de NAVO-top in Washington een persconferentie. Voorafgaand ging hij opnieuw de fout in, toen hij de Oekraïense president Volodymyr Zelensky aankondigde als de Russische president Vladimir Poetin, al herstelde hij dat direct. Biden noemde zijn tegenstrever Trump als zijn vicepresident, in plaats van Kamala Harris.
De verkeerde weg
Die slippertjes laten zien dat de president de verkeerde weg heeft ingezet. In plaats van te zorgen voor een goede opvolging, vecht hij door. Daarmee zaait hij verdeeldheid onder de Democraten. De aanvallen vanuit de Republikeinen zullen nietsontziend zijn. Iedere Democraat die zich nog associeert met Biden, wordt verweten het partijbelang boven het landsbelang te stellen.
En terecht. Biden heeft niet door dat hij op weg is naar verlies. Door de aanval te zoeken en op zijn plaats te blijven, dreigt hij de Democratische Partij mee te sleuren in zijn val.