Het moet een eindsprint worden die zijn weerga niet kent in de Amerikaanse politiek. Vicepresident Kamala Harris moet in 105 dagen tijd de kiezers in de Verenigde Staten overtuigen dat zij de opvolger van president Joe Biden moet worden én niet Republikein Donald Trump. Aan de rand van de afgrond krijgen Democraten met Harris een laatste kans het tij te keren, schrijft Victor Pak.
Een Amerikaans verkiezingsjaar dat zijn weerga niet kent. Dat is 2024 geworden. Niet eerder wisselde een partij zo laat van kandidaat als de Democraten dit jaar. Het staat zo goed als vast wie Biden opvolgt. Kamala Harris is de gedoodverfde kandidaat, maar moet de komende weken haar nominatie rondbreien.
Tijdens de Democratische partijconventie van 19 tot 22 augustus hoopt zij officieel het stokje over te nemen van Biden. Toevalligerwijs is de conventie in Chicago. Dezelfde stad als 54 jaar geleden toen de Democraten daar ook congresseerden toen zittend president Lyndon B. Johnson had aangegeven niet opnieuw herkiesbaar te zijn.
Harris krijgt partij snel achter zich
Het leidde tot chaotische toestanden en een verloren race om het Witte Huis. Dat hopen Democraten nu te voorkomen. Vandaar de snelle steunbetuigingen voor Harris. Zij sprak zondag meer dan 100 prominente Democraten, van senatoren tot oud-presidenten, om steun te verzamelen. De drang binnen de partij is groot om Harris zonder weerstand tot presidentskandidaat te benoemen. Inmiddels hebben vrijwel alle potentiële concurrenten zich achter Harris geschaard.
Het voorkomen van chaos is fijn voor Harris, maar ook risicovol. Zij mist dit jaar de loutering van een voorverkiezing. Democraten moeten hopen dat zij geleerd heeft van haar mislukte gooi naar het presidentschap in 2019. Toen verliep haar campagne amateuristisch en vertrouwde Harris teveel op een hecht groepje jaknikkers. Datzelfde probleem teisterde Biden en zorgde ervoor dat hij zolang aan zijn kandidatuur vasthield, ondanks zijn hoge leeftijd.
Toch is de euforie bij de Democraten begrijpelijkerwijs groot. Wie langs de rand van de afgrond scheert, is al gauw opgelucht er niet te zijn ingestort. Niemand die zich afvraagt waarom de partij aan die afgrond staat.
Harris praat wél over abortus
De partij wil de opluchting en het enthousiasme inzetten om een succesvolle campagne tegen Donald Trump te voeren. De Democraten zullen die over zijn persoon én ideeën willen laten gaan. Het onderwerp leeftijd kunnen zij opeens omdraaien door vragen te stellen over de fitheid van Trump (78).
Met Harris kunnen de Democraten ook het onderwerp abortus weer claimen. De katholieke Biden bleef er liever van weg, maar Harris loopt over van woede richting het Hooggerechtshof dat in 2022 het federale abortusrecht afschafte. Een ruime meerderheid van de Amerikanen is het oneens met dat besluit.
Harris moet in het midden kiezers vinden
Met abortus toont Harris zich een zeer progressieve Democraat. Een rol die zij zichzelf aanmat tijdens haar campagne in 2019. Toen omarmde ze ook progressieve hervormingen van de zorg van de uiterst linkse Bernie Sanders. Verstandiger is het voor Harris om haar crimefighter-imago als openbaar aanklager in San Francisco en Californië af te stoffen. Met die behoudende toon kan Harris meer kiezers aan zich binden dan door op de linkse trom te slaan.
Daarbij zijn veel ogen gericht op haar keuze voor een vicepresident. Dat geeft een goede indicatie of zij haar eigen tekortkomingen wil compenseren. Donald Trump koos daar niet voor. Hij ging voor Make America Great Again-bekeerling J.D. Vance. Een uitstekende kandidaat voor wie al fan is van Trump, maar geen politicus waarmee Trump nieuwe kiezers aanspreekt.
Zo maken de Verenigde Staten zich op voor een zinderende eindsprint richting 5 november in een verkiezingsjaar dat met recht historisch is te noemen. En dat pas net over de helft is.