Het kabinet heeft donderdag bevestigd dat terrorist Ibrahim El Bakraoui (29), die zich opblies op het Brusselse vliegveld Zaventem, vorig jaar via Turkije naar Nederland is gekomen. Maar Nederland had geen reden om hem vast te zetten, zei minister Ard van der Steur (VVD, Veiligheid) in een verklaring.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan meldde dat de jihadist vorig jaar zomer op het vliegtuig naar Nederland is gezet. Daarna ontstond ophef, want waarom hebben de Nederlandse autoriteiten hem dan niet tegengehouden? El Bakraoui mocht gewoon doorlopen, onbekommerd de douane passeren en zijn reis voortzetten naar België. Er zijn nog altijd veel vragen. Wat weten we tot dusver over deze zelfmoordterrorist en de route die hij aflegde tot hij zijn bomgordel liet ontploffen?
Terrorist El Bakraoui was inderdaad in Nederland. Lees meer >
- Het is duidelijk dat El Bakraoui een crimineel verleden heeft. In 2010 schoot hij met een kalasjnikov op Belgische politieagenten, nadat hij met twee anderen een (mislukte) overval had gepleegd op een wisselkantoor in Brussel. Hij kreeg hiervoor tien jaar celstraf, maar werd in 2014 vervroegd vrijgelaten. Maar eigenlijk had hij nog moeten vastzitten, schrijft De Morgen: hij schond immers zijn voorwaarden door afgelopen zomer naar Turkije te vertrekken.
- In Turkije wordt de veroordeelde crimineel opgepakt in de stad Gaziantep, niet ver van de grens met Syrië. Er zijn vermoedens dat El Bakraoui zich wilde voegen bij Islamitische Staat.
- De Turken zetten hem op 14 juli vorig jaar op het vliegtuig naar Nederland – want dit is de wens van de latere terrorist – en melden dit onder vermelding van ‘very urgent’ aan de Nederlandse ambassade in Ankara. Maar verder zou er volgens Van der Steur geen inhoudelijke informatie of zelfs een waarschuwing in hebben gestaan. Er wordt ook niet gevraagd om actie te ondernemen. Volgens de minister hebben de Nederlandse diensten het bericht niet eens gezien. Eigenlijk komt het erop neer dat Turkije ‘gewoon’ hadden moeten bellen, iets dat ‘volgens protocol’ wel had gemoeten. Normaal gesproken gebeurt dat wel: vorig jaar alleen al kwam een dergelijke informatiewisseling al veertig keer voor.
- België belt wél met Nederland nadat de jihadist is geland. De Nederlandse politie kijkt daarop op de terreurlijst en ziet dat El Bakraoui niet voorkomt op een terreurlijst. De kous lijkt daarmee af, totdat Erdogan dus met de voor Nederland verrassende mededeling komt. Het kabinet wijst met een beschuldigende vinger naar Turkije. De oppositie in de Tweede Kamer wil volgende week tijdens het debat weten wat er precies is gebeurd. Het CDA noemt de gang van zaken ‘buitengewoon amateuristisch’.
- De Amerikaanse nieuwszender NBC News meldt dat zowel Ibrahim als Khalid El Bakraoui (de 27-jarige jongere broer die zichzelf opblies in de Brusselse metro) al voor dinsdag op een terreurlijst stond. De twee functionarissen die dit aan de nieuwszender hebben verteld, hebben niet gezegd op welke lijsten de namen precies voorkwamen.