Het is onduidelijk wat er precies met de honderden miljoenen euro’s gebeurt die de Europese Unie (EU) investeert in het migratiebeleid van omliggende landen. Omdat ‘doelstellingen’ ontbreken, blijkt het externe migratiebeleid van de EU een oncontroleerbaar vehikel te zijn.
Dat blijkt uit een analyse van de Europese Rekenkamer naar de doeltreffendheid van de EU-uitgaven voor het externe migratiebeleid.
De controleurs van de Rekenkamer wilden controleren wat er precies met de honderden miljoenen euro’s gebeurt die de EU in het migratiebeleid van niet-lidstaten stopt, maar dit bleek niet te kunnen omdat de beleidsdoelstellingen ontbreken.
Vernietigende conclusies
De Rekenkamer hield de uitgaven aan migratiebeleid in landen als Algerije, Georgië, Libië, Moldavië, Marokko en Oekraïne tegen het licht. In totaal ging het om 23 projecten in de periode 2007 tot en met 2013. De controleurs ramen de totale uitgaven op 1,4 miljard euro. Hun belangrijkste conclusies laten zich als volgt samenvatten:
- Het is onmogelijk om de totale uitgaven te bepalen.
- Er is geen duidelijke strategie.
- Projecten zijn te versnipperd om echte impact te kunnen hebben.
- Gebrek aan monitoring en toezicht.
- Doelstellingen zijn buitensporig vaag of zeer algemeen.
- Doeltreffendheid schiet tekort.
Nabuurschap
De conclusies komen hard aan in Brussel waar het zogeheten ‘nabuurschap’ als een serieus thema wordt beschouwd. Het Europees nabuurschapsinstrument (ENI) en het instrument voor ontwikkelingssamenwerking (DCI) werden in de begroting voor 2016 uitgebreid tot 2,1 miljard euro (+ 34%) en 2,7 miljard euro (+ 27%).
De gedachte is dat als de leefomstandigheden in de buurlanden worden verbeterd er minder migranten naar de EU zullen komen.
Afrikaanse landen
Afgelopen najaar richtte de EU een noodfonds op waarin 3,6 miljard euro werd gestort voor landen in Afrika. In ruil voor het geld beloven de Afrikaanse landen een actievere houding in het tegengaan van illegale migratie en het terugnemen van migranten uit de EU.
Vooral op het laatste punt is gebleken dat Afrikaanse landen doorgaans weinig moeite doen om in Europa uitgeprocedeerde asielzoekers weer terug te nemen.