Amerikaans stad en land legt splitsing tussen links en rechts bloot

In Birmingham, hoofdstad van het zeer conservatieve Alabama, eisen demonstranten een hoger minimumloon. Foto: Raise up for $15

In het zuiden van Amerika woedt steeds vaker een conflict tussen de deelstaat en de grote steden. Hebben de conservatieven op statelijk niveau de macht in handen, steden worden juist steeds progressiever.

Van 1865 (de moord op Lincoln) tot ongeveer 1970 werden de staten die de Burgeroorlog hadden verloren bestuurd door meestal reactionaire Democraten. Abraham Lincoln was een Republikein en de rancune over het afschaffen  van de slavernij was enorm. De zwarten speelden er geen rol van betekenis, lange tijd ontbeerden zij in het Zuiden het kiesrecht of konden ze dat niet uitoefenen.

Pas onder de Republikein Richard Nixon (1968-1974), met zijn Southern Strategy, veranderde dat dramatisch. Nixon liet de blanke bevolking van het Zuiden merken dat hij er voor zou zorgen dat zij niet zouden verdrinken in de golf van burgerrechten ten bate van de zwarten die in de zestiger jaren over het land was geslagen. Sindsdien ‘kleuren’ de meeste zuidelijke staten bij elke belangrijke verkiezing rood. En rood is de kleur van de Republikeinen.

Derk Jan Eppink: Clinton en Trump, Godzilla en King Kong

Inmiddels overheersen in de stedelijke centra veelal de Democraten met een sterke Afro-Amerikaans component, terwijl op statelijk niveau de Republikeinen de overhand hebben behouden.

Wereld van verschil
Het heeft tot grote veranderingen geleid. Tot de millenniumwisseling vluchtten veel jongeren uit Jackson, de hoofdstad van Mississippi, de armste en achterlijkste staat van de Unie.

Tegenwoordig zou je het nachtleven er bijna bruisend kunnen noemen. Abortus is er mogelijk, zij het met enige moeite. Menige stad verzet zich tegen de wetten die de deelstaten hen opleggen en dan steeds in progressieve zin. Niet alleen bij het bizarre geschil over de vraag van welke wc een transgender gebruik kan maken, maar ook als een stad zoals Birmingham, Alabama, een hoger minimumloon wil uitbetalen dan de staat toestaat.

In Birmingham trok de socialistische presidentskandidaat Bernie Sanders in januari duizenden bezoekers. In Knoxville, Tennessee, liet het stadsbestuur vorig jaar een brug in de regenboogkleuren illumineren nadat het Hooggerechtshof het huwelijk tussen mensen van dezelfde kunne mogelijk had gemaakt.

De zelfbenoemde socialist Bernie Sanders sprak voor duizenden mensen in Birmingham. Foto: Sanders campagne

In hun streven naar moderniteit worden de steden gesteund door grote bedrijven die er hun hoofdzetel hebben. Niet dat er nu opeens een wind van liberalisme door de bestuurskamers is opgestoken, maar een bedrijf als Coca Cola kan het zich onmogelijk veroorloven om, al was het maar met een zweem, met discriminatie te worden geassocieerd.