Het is nog altijd onduidelijk of er voor juni een deal tussen de Europese Unie en Turkije komt te liggen over het visumvrije reizen voor Turken. Volgens bronnen binnen de EU is de kans dat Turkije de deadline haalt uitermate onwaarschijnlijk.
Vooral de anti-terreurwetgeving in het land is daarbij de boosdoener, zeggen EU-diplomaten tegen persbureau Reuters.
Kritisch
Het is onwaarschijnlijk dat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan daarin concessies gaat doen. De EU wil dat Turkije de definitie van terrorisme vernauwt, omdat de wet op dit moment ook nog wordt ingezet om intellectuelen, Koerdische sympathisanten en Erdogan-critici op te pakken. In de afgelopen jaren is de wet veelvuldig ingezet bij het arresteren van kritische journalisten en academici.
Erdogan heeft meermaals aangegeven niet van plan te zijn de wet aan te passen. Voor de EU had hij dan ook maar een boodschap: ‘Wij gaan onze eigen weg, doen jullie dat ook’. De Turkse regering blijft erop hameren dat de wet in zijn huidige vorm nodig is om Koerdische terroristen en leden van terreurbeweging Islamitische Staat (IS) aan te pakken.
Beloning
Het visumvrije reizen is de grootste beloning voor Turkije bij de migratiedeal met de EU. In ruil voor onder meer de visumliberalisering, belooft het land de migratiestroom naar Europa in te dammen.
Volgens EU-bronnen zal de visadeal er ‘op zijn vroegst’ in juli liggen, maar nog waarschijnlijker is dat het pas in oktober wordt. ‘Een de facto beslissing in juni is niet meer mogelijk,’ aldus een bron. Technisch gezien zouden parlementariërs er tijdens hun eerste plenaire sessie op 4 juli over kunnen stemmen, maar die kans is klein.
Lees ook Wat wacht Europa als Turkse visumplicht vervalt?
Erdogan is op dit moment gefocust op het veranderen van de Turkse grondwet, waarmee de president de absolute macht naar zich toe kan trekken. Hij heeft al verklaard dat een visumliberalisering in oktober wat hem betreft ook prima is.
De Turkse premier Ahmet Davutoglu wordt zondag naar alle waarschijnlijkheid opgevolgd door Binali Yildirim, een bondgenoot van Erdogan. Davutoglu is de architect van de EU-migratiedeal en stond erom bekend de constitutiewijziging van Erdogan te blokkeren.
De Turken moeten nog altijd aan vijf van de 72 eisen voldoen om visumliberalisering te krijgen. Eerder verklaarde het Europees Parlement de beslissing op de lange baan te schuiven, totdat Ankara aan alle criteria voldoet. ‘Gaat niet voor juni gebeuren,’ zei Martin Schulz, voorzitter van het Europees Parlement.
De maatregel voor het visumvrij reizen is bij veel EU-lidstaten impopulair. Vooral in Frankrijk, waar de regering vreest de maatregel politiek kan worden ingezet door de rechtse Front National van Marine Le Pen bij de verkiezingen volgend jaar.