Hoe verkiezingen Oostenrijk uitliepen op schertsvertoning

De linkse kandidaat Alexander von der Bellen won de presidentsverkiezingen afgelopen mei. Foto: AFP

De linkse politicus Alexander Van der Bellen won afgelopen mei de Oostenrijkse presidentsverkiezingen, al was het uiterst nipt. Nu blijkt dat bij het tellen van de stemmen van alles is misgegaan, is het de vraag of het resultaat wel geldig is.

De tegenstrever van Van der Bellen, de rechts-nationalistische Norbert Hofer (FPÖ) maakte begin juni bekend bezwaar tegen de uitslag, omdat er sprake zou zijn van misstanden.

Na de tellingen bleek Van der Bellen 30.863 meer stemmen te hebben dan zijn concurrent, op een totaal aantal stemmen van 4.5 miljoen. Vooral bij de stemmen die per post werden opgestuurd, zo’n 750.000, had de linkse kandidaat een opvallend grote voorsprong.

Slordig
Negentig getuigen vanuit het hele politieke spectrum staan deze week tegenover de Oostenrijkse rechter om te praten over de gang van zaken bij de presidentsverkiezingen. Ze geven toe dat er bij de tellingen van alles is misgegaan.

Zo werd in veel kiesdistricten bewust te vroeg begonnen met het tellen van de briefstemmen, iets wat veelal met toestemming van alle bijzitters gebeurde. Door de grote tijdsdruk konden de waarnemers niet anders, zeggen ze.

Ook was de telling onnauwkeurig en raakten stemenveloppen kwijt, iets waarover een getuige uit het kiesdirect Wenen zei dat dit simpelweg niet te voorkomen viel. Toch ondertekenden de aanwezigen een verklaring dat alles correct was verlopen.

‘Zo gaat het altijd’
De rechters reageerden de afgelopen dagen meer dan eens hoofdschuddend op de getuigenissen. De algemene tendens van de getuigen was dat dit de normale gang van zaken was. ‘Omdat het altijd zo ging,’ was een veelgehoorde reactie. Op Twitter werd de hashtag #weilesimmerschonsowar trending topic.

Van bewuste manipulatie van de stemmen lijkt echter geen bewijs te zijn, ook omdat mensen van de FPÖ net zo goed meededen aan de slordige tellingen. Toch spreekt de minister van Binnenlandse Zaken Wolfgang Sobotka van ‘onverdraagbare mate van slordigheid’.

Voormalig opperrechter Ludwig Adamovich noemt het ‘moeilijk voor te stellen’ dat de rechters de verkiezingsuitslag gewoon laten staan. De inauguratieceremonie voor Van der Bellen staat gepland op 8 juli, maar het is maar de vraag of die afspraak wel door kan gaan.