De Duitse bondskanselier Angela Merkel is vooralsnog niet van plan serieuze consequenties te verbinden aan alles wat er nu in Turkije gebeurt na de neergeslagen coup. Maar haar CSU-bondgenoot denkt daar toch heel anders over.
De EU moet de toetredingsgesprekken met Turkije over lidmaatschap van de Europese Unie (EU) stopzetten na de coup van vorige week vrijdag, die door de Turkse autoriteiten in de loop van de nacht in de kiem werd gesmoord, zegt CSU-voorzitter Horst Seehofer. Het CSU is de Beierse zusterpartij van Merkels CDU.
Ware heksenjacht tegen aanhangers Gülen
‘Als je ziet hoe Turkije de rechtsstaat ontmantelt, dan moeten de EU-toetredingsonderhandelingen onmiddellijk worden stopgezet’, zegt hij. ‘Geen enkele democratische en grondwettelijke staat handelt zo.’ Turkije heeft scherpe maatregelen genomen na de mislukte staatsgreep. Er is een ware heksenjacht gaande tegen vermeende aanhangers van de islamitische prediker Fethullah Gülen – die ervan wordt verdacht achter de putschpoging te zitten.
Duizenden rechters zijn op non-actief gezet, tegenstanders van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan worden de mond gesnoerd, en er is voor drie maanden de noodtoestand afgekondigd. Ook wordt er hardop gesproken over de herinvoering van de doodstraf. Merkel zei eerder dat als dat gebeurt, Turkije toetreding wel op zijn buik kan schrijven.
Komt het tot een breuk?
De Duitse bondskanselier is grotendeels verantwoordelijk voor het aanhalen van de banden met Turkije – toenadering die is bekrachtigd in het migratieakkoord. In ruil voor het tegenhouden van migranten, werd onder meer het overleg over EU-toetreding weer opgestart. Maar onder de huidige omstandigheden is het ondenkbaar dat er een nieuw hoofdstuk wordt aangesneden. De reactie van de Turkse regering op de poging tot staatsgreep van afgelopen weekeinde staat dat niet toe, zegt een woordvoerder van Merkel.
De in 2005 begonnen onderhandelingen verlopen in fasen waarbij telkens verschillende onderwerpen in zogeheten hoofdstukken ter tafel komen. Destijds zijn er 35 hoofdstukken benoemd, waarvan er nu slechts veertien worden behandeld en één is afgerond.
Hij uitte kritiek op verdachten die met verwondingen worden getoond of voor de camera’s vernederd worden. Ankara moet zich houden aan de beginselen van de rechtsstaat, aldus Berlijn – een reactie die dezer dagen wel meer klinkt uit de EU. Maar of het ook echt tot een breuk komt? Dat is volgens Merkels woordvoerder geen Duitse aangelegenheid, maar toch echt een beslissing die in ‘Brussel’ wordt genomen.