De Turkse president Recep Tayyip Erdogan wil de ‘cirkel van vrede’, die hij naar eigen zeggen sticht met zijn buurlanden, nog verder uitbreiden. Turkije wil de banden met alle omringende landen herstellen.
‘We verbeteren onze relatie met Israël en Rusland, en elimineren crises in internationale betrekkingen en terreur,’ zegt Erdogan tijdens een Suikerfeest-boodschap.
Nationaliteit
‘Van Rusland tot Israël, Egypte tot Syrië, Irak tot Iran, en de EU tot de Verenigde Staten’: alle banden moeten weer aangehaald worden, zegt Erdogan. De nieuwe Turkse premier Binali Yildirim benadrukte echter dat er op de korte termijn geen gesprekken met Syrië komen: daarvoor moet eerst ‘de onderdrukking’ eerst beëindigd worden. Met andere woorden: de Syrische president Bashar al-Assad moet opstappen.
Daarnaast wil hij een ‘helpende hand’ uitsteken naar de Syrische vluchtelingen die zich in het land bevinden. Zaterdag deed Erdogan in het Turkse grensplaatsje Kilis nog een aankondiging: Syriërs kunnen aanspraak maken op een Turks paspoort. In Turkije wonen meer dan 2 miljoen Syrische vluchtelingen. Of al deze mensen onder deze regeling aanspraak zouden kunnen maken op een paspoort, maakte hij niet duidelijk. Wat ook niet duidelijk is, is of eventueel genaturaliseerde Syriërs dan ook gebruik kunnen maken van het visumvrije reizen door de EU, als dat van kracht gaat. Vooralsnog ligt de visumdeal tussen de EU en Turkije nog op de plank.
‘We gaan onze Syrische vrienden helpen en hen de kans geven om, als ze dat willen, de Turkse nationaliteit te bemachtigen,’ zei de president tijdens een ramadan-viering. De procedure voor het aanvragen van het Turkse burgerschap zal thans worden onthuld, zei hij. ‘Jullie zijn niet ver van jullie vaderland: Turkije is ook jullie vaderland,’ aldus Erdogan.
Onvrede
De belofte van Erdogan is opmerkelijk, aangezien de regering in Ankara eerder weigerde om Syriërs een vluchtelingenstatus te geven. In plaats daarvan werden ze aangeduid als ‘gasten’. Slechts een klein deel van de Syrische vluchtelingen kreeg een verblijfs- en werkvergunning.
De speech van Erdogan zaterdag ontlokte woede onder Turken op sociale media. Onder de hashtag ‘#UlkemdeSuriyeliIstemiyorum (‘Ik wil geen Syriërs in mijn land’), die zaterdag trending werd, lieten miljoenen Twitteraars hun onvrede blijken over de aankondiging van Erdogan.
Vooral de moeilijke integratie van Arabisch sprekenden, en de mogelijkheid dat men misbruik zal maken van het beleid voor economische doeleinden wekken weerstand op. Daarnaast beschuldigen tegenstanders van Erdogan hem ervan hiermee ‘import-stemmers’ voor zich te winnen: genaturaliseerde Syriërs zouden dan uit dankbaarheid op hem stemmen.
Ondertussen heeft Turkije een grensovergang opengezet voor Syriërs die ‘naar huis’ willen voor het Suikerfeest. Het gaat om de grensovergang bij Cilvegozu die vanaf dinsdag gedurende drie dagen open. Syriërs die na donderdagmiddag proberen terug te komen, lopen het risico geweerd te worden.