Na een langdurige ruzie komen de Russische president Vladimir Poetin en zijn Turkse ambtgenoot Recep Tayyip Erdogan dinsdag bijeen om hun ‘vriendschap’ te bezegelen. Het zal vooral een symbolische ontmoeting zijn, want voor nauwere samenwerking zijn de verschillen te groot.
Nog slechts een paar maanden geleden bestookten de twee regimes elkaar met verbale aanvallen. Russische staatsmedia noemden Erdogan ‘bedrieglijk’ en ‘onbedaarlijk’, nadat de Turken in november vorig jaar een Russisch gevechtsvliegtuig neerschoten. De Turkse president haalde uit naar de Russische aanvallen als ‘laster’.
Het Kremlin besloot tot economische sancties, en het aantal Russische toeristen in Turkije daalde naar een dieptepunt. De Turken bevroren twee energieprojecten, waaronder een kernreactor op Turkse bodem, die juist weer zeer belangrijk voor Rusland zijn.
Erdogan wil maar wat graag onderhandelen met ‘vriend’ Poetin
Sinds Erdogan zijn excuses aanbood voor het neergehaalde vliegtuig, zijn de verhoudingen snel verbeterd. Het bezoek van de Turkse president aan Moskou dinsdag moet het begin zijn van een ‘nieuwe bladzijde, aldus Erdogan, die Poetin opeens ‘mijn vriend Vladimir’ noemde tegenover het Russische persbureau TASS. Verwacht wordt dat de energieprojecten in Turkije weer worden opgestart na de meeting.
Toch zijn de verschillen tussen de twee landen nog altijd groot en schier onoverbrugbaar. Die komen bijvoorbeeld terug in conflicten in Centraal-Azië, waar Turkse volkeren wonen, maar wat Rusland tot zijn achtertuin rekent.
Verschillende kampen in Syrische oorlog
De grootste hobbels liggen echter in Syrië. Rusland steunt de Syrische president Bashar al-Assad met militaire middelen, het standpunt van NAVO-lid Turkije is officieel dat Assad zo snel mogelijk moet opstappen. De Turken steunen juist de gematigde rebellen.
Hans Crooijmans:
Rusland zit nu echt klem, sociale onrust dreigt
Als het gaat om de Koerden, staan de twee opnieuw recht tegenover elkaar. De Koerden zijn de grootste vijand van Turkije, terwijl de Russen juist een plek aan de onderhandelingstafel willen voor de Koerden in Syrië. Ze lieten hen zelfs een ‘ambassade’ openen op Russisch grondgebied, tot afgrijzen van Turkije.
Symbolische stappen tegen het Westen
Het bezoek van Erdogan wordt vooral symbolisch, want beide leiders hebben er belang om bij aan de buitenwereld te laten zien dat de twee landen niet alleen staan. Turkije wil aantonen dat ze een alternatief hebben voor de Europese Unie (EU), waarmee het veelvuldig bekvecht. Maar ook Poetin wil benadrukken dat de isolatie-pogingen van Europa en Amerika niet hebben gewerkt. Het lijkt vooralsnog hun belangrijkste overeenkomst: afkeer van het Westen.