Shawn Crowley (49), de hoogste Amerikaanse diplomaat in Nederland, over de ontknoping van de verkiezingsrace.
Zijn eerste weken in Nederland waren ‘fantastisch’. Shawn Crowley werd gedurende zijn loopbaan in de Amerikaanse diplomatieke dienst al uitgezonden naar veel landen, maar Den Haag geldt als een gewilde en belangrijke post. De Nederlandse relaties met de Verenigde Staten tellen in Washington. Economisch bijvoorbeeld. ‘Verbazingwekkend dat Nederland de op twee na grootste investeerder in de Verenigde Staten is.’ Maar ook op het gebied van veiligheid – terreurbestrijding – hebben beide landen gedeelde belangen. En ze delen dezelfde waarden zoals mensenrechten, vrijheid en democratie.
Daarnaast is Den Haag voor expats simpelweg prettig om te wonen. ‘Dat betekent dat veel Amerikanen hier willen werken, en dat we dus een goede staf hebben.’
Crowley kan vergelijken: hij begon zijn carrière in Kuweit, ten tijde van de Eerste Golfoorlog in 1991. Ook diende hij tweemaal in Libië: in 2004 in Tripoli, in 2012 in Benghazi. En voordat hij naar Nederland kwam, woonde Crowley in Kosovo.
Tot er een nieuwe Amerikaanse ambassadeur in Den Haag wordt benoemd, is Crowley de hoogste man, de chargé d’affaires. ‘Ons systeem is wat anders dan in de meeste Europese landen. In gewilde landen met interessant werk hebben we vaak politieke benoemingen als ambassadeur, vrienden van de president. Het voordeel is dat vrienden van de president met één telefoontje het Witte Huis kunnen bereiken. Na de inauguratie moeten alle benoemingen worden goedgekeurd door de Senaat. Het is dus onduidelijk hoelang het gaat duren voordat hier een nieuwe ambassadeur is.’
Sprekers: Martijn de Greve, Koen Petersen, Kim Kötter, Thierry Baudet, Shawn Crowley en Greg Sharipo. Kaarten à € 12,50 voor Elseviers derde verkiezingsavond zijn hier te bestellen
Elsevier: U hebt in veel Europese landen gewerkt. Merkt u verschil in de manier waarop naar Amerika wordt gekeken?
Shawn Crowley: ‘Er zijn altijd verschillen, maar die zijn net zo goed regionaal als nationaal. Ik denk dat mensen aan beide kanten van de oceaan erg positief over elkaar zijn. Natuurlijk zijn we het soms niet eens met elkaars regeringen, maar ik denk niet dat de onderliggende waarden en waardering erg veranderen. Dat wordt echt duidelijk als je in andere delen van de wereld komt. Daar verschillen de opvattingen soms dag en nacht ten opzichte van hoe we in Europa en Amerika naar zaken kijken.’
Elsevier: In Europa was iedereen dolblij toen Barack Obama president werd. Maar hij bleek meer geïnteresseerd in Azië. Moet Europa uitkijken naar zijn opvolger?
Crowley: ‘Het is lastig om te zeggen wat het buitenlands beleid van beide kandidaten zal zijn. Maar als je naar de Amerikaanse geschiedenis kijkt, zie je dat ons buitenlands beleid is gebaseerd op continuïteit. Dus we zullen nog steeds dezelfde waarden uitdragen, en wederzijdse belangen hebben.’
Elsevier: Dus Europeanen hoeven zich geen zorgen te maken als Donald Trump president wordt? Hij waarschuwde NAVO-landen dat zij maar voor zichzelf moeten zorgen als zij niet genoeg uitgeven aan defensie.
Crowley: ‘De eerste Amerikaanse ambassadeur hier in Nederland, John Adams, verloor de verkiezingen van Thomas Jefferson. Veel Amerikanen dachten dat het land in chaos en anarchie zou eindigen. Dat gebeurde natuurlijk niet. We hebben ook president Andrew Jackson (1829-1837) gehad, die wordt beschouwd als de eerste populist. Ook toen werd gedacht dat er iets fundamenteels was veranderd in de Amerikaanse democratie. Maar dat was niet zo.
‘En ik herinner me nog dat ik uitwisselingsstudent was toen Ronald Reagan meedeed aan de verkiezingen. Veel Europeanen dachten dat er een kernoorlog zou uitbreken als hij zou winnen. Maar hij haalde meer kernwapens weg dan alle andere presidenten samen. Je moet presidenten beoordelen op hun daden. Wat ik vaak zeg – en daarom is het goed dat Elseviers American Dreamers Event pas op 19 oktober is – is dat het nog te vroeg is om te zeggen wie gaat winnen. Er komt nog één debat, en debatten zijn vaak bepalend. Er kunnen ook nog binnen en buiten Amerika dingen gebeuren die de verkiezingen op hun kop zetten.’
Elsevier: Is er nog iets waarop Europese America-watchers speciaal moeten letten?
Crowley: ‘Kijk naar de debatten. Let ook op de peilingen in de swing states en de staten met de meeste electoral votes, want die hebben het grootste gewicht in het uiteindelijke aanwijzen van de president.’