NAVO-chef Jens Stoltenberg vraagt de nieuwe Amerikaanse president, Donald Trump, om de militaire samenwerking tussen Europa en de Verenigde Staten niet op het spel te zetten. Hij wil Trump tegemoetkomen: andere lidstaten moeten meer gaan bijdragen aan de NAVO.
Tijdens de campagne liet Trump zich verscheidene keren negatief uit over de alliantie, die momenteel door de Verenigde Staten wordt gedomineerd. De Republikein zei onder meer dat andere lidstaten meer moeten betalen, willen ze zeker zijn van Amerika’s bescherming.
Op de vraag of president Trump de Baltische Staten zou beschermen in het geval van een Russische inval, gaf de vastgoedmagnaat een dubbelzinnig antwoord. ‘Pas als ze hun verplichtingen nakomen, is het antwoord “ja”.’ Zijn ogenschijnlijk goede relatie met de Russische president Vladimir Poetin leidde tot extra zorgen bij Europese leiders.
‘Alles alleen doen is geen optie’
Stoltenberg schrijft zondag in de Britse krant The Observer dat Trump de NAVO nodig heeft, en andersom. ‘Alles alleen doen is geen optie, niet voor Europa en niet voor de Verenigde Staten’. Hij zegt dat in de huidige periode – waarin NAVO en Rusland elkaar uitdagen en er wordt gesproken over een ‘nieuwe Koude Oorlog’ – ‘de grootste veiligheidsuitdaging in een generatie’ moet worden aangegaan. ‘Onder sterk Amerikaans leiderschap moet dat wat ons verbindt worden benadrukt, de verschillen moeten niet worden verdiept.’
De NAVO-chef geeft wel toe dat de huidige verhoudingen binnen de alliantie scheef zijn. Amerika betaalt 70 procent van alle kosten en dat moet veranderen, vindt Stoltenberg. Andere NAVO-leden moeten hun contributie gaan verhogen, richting de gestelde norm dat Defensie-uitgaven 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) moeten bedragen. Nederland komt daar, net als veel andere landen, bij lange na niet aan.
Plannen om Amerikaanse terugtrekking op te vangen
Na de verkiezingen heeft Trump zich niet meer uitgelaten over de NAVO en het is onduidelijk wat zijn exacte plannen zijn met de alliantie. Achter de schermen zijn medewerkers van NAVO al bezig met scenario’s waarbij Amerika alle troepen uit Europa terugtrekt, meldt Der Spiegel.
Geen van de andere NAVO-lidstaten kan zo’n klap opvangen, maar er is wel het plan om alle lidstaten één procent meer van het bbp te laten bijdragen. ‘Maar niemand weet of dat genoeg zal zijn,’ aldus een Duitse NAVO officier.