Het is normaal gesproken een formaliteit, de dag dat de 538 Amerikaanse kiesmannen van het Electoral College voor (of tegen) de gekozen president stemmen. Normaal gesproken is er niet bijster veel aandacht voor, maar met de verkiezing van Donald Trump is alles anders, lijkt het.
Hoewel het niet de verwachting is dat er genoeg kiesmannen zijn die zich tegen de president-elect keren, wordt toch nog geprobeerd hun positie te beïnvloeden.
Bijeen in het parlementsgebouw per staat
Zondag gingen in Los Angeles zo’n tweeduizend mensen de straat op om te protesteren tegen de verkiezing van Trump als de opvolger van de huidige president, Barack Obama. De demonstratie ging overigens vooral over Trumps voorgenomen beleid met betrekking tot arbeid en migranten. Een van de protesterende mensen was een migrant die Trump wilde duidelijk maken dat ‘immigranten meehelpen om de economie te laten groeien. We willen echt niets gratis’.
Trump heeft maar 270 van de 538 kiesmannen nodig voor een meerderheid. De verwachting is dat hij 306 stemmen zal binnenhalen, dus echt ongerust hoeft de Republikein zich niet te maken. De 538 kiesmannen komen bijeen in het parlementsgebouw van hun betreffende staat. Nadat zij zijn ingezworen, kan iedere kiesman twee afzonderlijke stemmen uitbrengen: een op een kandidaat voor het presidentschap en een op een kandidaat voor het vicepresidentschap. Mocht Trump toch geen meerderheid halen, dan gaat de verkiezing naar het Huis van Afgevaardigden. Omdat er daar een Republikeinse meerderheid bestaat, is de kans erg klein dat Trump alsnog wordt afgewezen.
Dit alles te lezen in Einddoel Witte Huis, een boek van Amerika-deskundige Koen Petersen. Hier te bestellen!
Anti-Trump-kamp roert zich
Tot dusver is er een Republikeinse kiesman die zich openlijk tegen Trump heeft gekeerd. Christopher Suprun legde in een opiniestuk in The New York Times uit waarom hij daartoe heeft besloten. Het anti-Trump-kamp, dat de president-elect ongeschikt acht voor het hoogste politieke ambt van het land, heeft zijn hoop gevestigd op de zogenoemde Hamilton Electors – vernoemd naar een van de founding fathers van de Verenigde Staten, Alexander Hamilton.
Dat is een groepje kiesmannen dat eist dat Democraten en Republikeinen niet op Trump stemmen, maar op een andere, meer redelijke, Republikeinse kandidaat. Het kiescollege werd in de achttiende eeuw in het leven geroepen om – op het laatste moment – te voorkomen dat er een onbekwaam persoon aan de macht zou komen, en is gericht tegen de ‘tirannie van de meerderheid’. Ook circuleert er een petitie die oproept tot het stemmen op de verliezer van 8 november, de Democratische ex-presidentskandidaat Hillary Clinton.
De uitslag wordt vandaag niet bekend, overigens. Het Congres zal de uitkomst van de verkiezingen van het Electoral College op 6 januari bekendmaken. Als Trump als winnaar uit de bus komt – zijn uitverkiezing op 8 november wordt daarmee dus feitelijk bekrachtigd – wordt hij op 20 januari ingezworen.