De Europese Commissie publiceert woensdag een aantal scenario’s voor de toekomst van de Europese Unie (EU) na de Brexit. Het gaat om een zogenoemd witboek. Komt Jean-Claude Juncker met een ‘geboorteakte’ voor de EU?
Wat we alvast weten, is dat het witboek dient als voorzet voor de top in Rome, waar de regeringsleiders zich op 25 maart buigen over hoe het verder moet met de Unie na de Brexit.
Discussie moet oplaaien, vindt Juncker
Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker komt het witboek woensdagmiddag toelichten in het Europees Parlement in Brussel. Het is ‘een reflectie op de paden die de eenheid en samenwerking tussen de 27 lidstaten kunnen versterken’, zo omschreef Junckers woordvoerder het dinsdag.
’s Avonds kwam de Commissie speciaal bijeen om zich over de tekst te buigen. Volgens ingewijden zou het wel eens kunnen gaan om een ‘geboorteakte voor de EU met 27 landen’, schrijft Het Financieele Dagblad. Doorgaan op de oude weg, een meer federale EU of juist een Unie van verschillende snelheden – het zijn drie van de scenario’s die in het witboek worden genoemd.
Hopeloos verdeeld
Het document zou vooral bedoeld zijn om de discussie eens flink op te stoken. Na de EU-top in Rome ‘moet er een publiek debat komen’, ‘want het moet over de mensen gaan’, aldus Junckers woordvoerder. ‘We hopen zeer dat de leiders zo’n proces lanceren.’
De lidstaten zijn verdeeld over het te bewandelen pad na de Brexit, bleek op de recente top op Malta. De EU staat, naast het aangekondigde Britse vertrek, van alle kanten onder druk. Uit het zuiden (migranten), uit het oosten (Poetin) en nu ook uit het westen (Trump). De lidstaten kunnen het op veel terreinen niet eens worden.
Overweegt Juncker eerder te vertrekken?
Het is overigens maar zeer de vraag of Juncker de post-Brexit-periode wel zal meemaken. De Italiaanse krant La Repubblica schreef ruim een week geleden dat Juncker serieus overweegt om voortijdig te vertrekken. Juncker zou niet zeker weten of hij een rol moet spelen in het vormgeven van een Europese Unie zonder de Britten, of dat hij zijn plek beter kan afstaan aan een van zijn vicepresidenten.
De krant noemt de Fin Kyrki Katainen als favoriet, maar ook Frans Timmermans (PvdA) zou een goede kans maken als Juncker besluit te vertrekken. De Luxemburger, die de Italiaanse berichten meteen ontkende, ambieert geen tweede termijn als Commissievoorzitter. Juncker bekleedt deze hoge post sinds 2014.