Een oud-hoofdcommissaris van de Filipijnse politie zegt bewijzen te hebben dat president Rodrigo Duterte doodseskaders inzette in de strijd tegen drugs. Toch kan de president rekenen op de steun van een aanzienlijk deel van de bevolking.
Zondag zei Duterte: ‘Probeer me geen angst aan te jagen met mensenrechten. Ik weet precies waar ik mee bezig ben.’ De president reageerde op een getuigenis van Arthur Lascañas, een voormalig topman van de politie. Lascañas stelt dat Duterte niet alleen het brein is achter de moorden op honderden personen – onder wie veel drugsgebruikers en -handelaren – maar ook op radiopresentator Juan Pala. Pala had een radioprogramma dat aandacht besteedde aan corrupte politici.
‘Verdwenen’
De moorden speelden zich af in de eerste jaren na de eeuwwisseling. Duterte was toen bezig aan zijn vierde termijn als burgemeester van Davao City in de zuidelijke Filipijnen. Daar speelde hij een belangrijke rol in het aansturen van een doodseskader, dat zich richtte op drugsdealers en andere criminelen. Zo ‘verdwenen’ er meer dan 700 personen in de periode 2005-2008.
Tussen 2012 en 2014 vervijfvoudigde het aantal aangiftes bij de Filipijnse politie. In de periode 2004-2013 nam de oplossingsgraad af van ongeveer 90 naar 29 procent. De verkiezingsoverwinning van Duterte in 2016 kwam daarom niet als een verrassing. Met zijn harde uitspraken over de aanpak van armoede en (drugs)criminaliteit wist hij de verkiezingen ruim te winnen.
Methamfetamine
Drugs zijn een serieus probleem in de Filipijnen. Zo heeft het land het hoogste aantal ‘shabu’-gebruikers in Oost-Azië. Shabu – methamfetamine, crystal meth – is een sterk verslavende synthetische drug. De drugsmarkt wordt gecontroleerd door extreem gewelddadige kartels die er niet voor terugdeinzen om kinderen in te zetten voor hun handel.
De doodseskaders zijn nu in het hele land actief. Volgens Human Rights Watch zijn er al zeker 7.000 personen doodgeschoten. Bij de acties kwamen ook 38 agenten en soldaten om het leven.
De meningen over Dutertes beleid ontberen elke nuance. Enerzijds keren veel Filipino’s zich luidruchtig tegen zijn beleid. Anderzijds kan hij nog altijd rekenen op de steun van een aanzienlijk deel van de bevolking.