Oppositieleider opgepakt: waarom zijn er protesten in Rusland?

Navalny wordt gearresteerd - bron:EPA

Uniek: in heel Rusland zijn zondag demonstraties. In het centrum van Moskou werd de initiatiefnemer, oppositieleider Alexei Navalny, opgepakt en in een arrestantenwagen gegooid.

Navalny werd gearresteerd in de winkelstraat Oelitsa Tverskaja. Honderden demonstranten probeerden te voorkomen dat hij werd afgevoerd.

Weg met Poetin

Volgens een politiebron werden ook andere mensen opgepakt. Het Kremlin noemde de aangekondigde demonstratie in het centrum van Moskou een ‘illegale provocatie’ en had Navalny en zijn gevolg vooraf gewaarschuwd niet deel te nemen aan de betoging.

Demonstranten riepen leuzen als ‘Weg met Poetin’ en ‘Poetin is een dief!’, schrijft de Britse zender BBC op basis van tv-beelden. Het zou om de grootste demonstraties gaan sinds 2011/2012, toen er massale antiregeringsprotesten waren.

Toorn richt zich ook op Medvedev

2017-03-26 13:19:36 Opposition supporters with a cutout figure depicting Prime Minister Dmitry Medvedev participate in an anti-corruption rally in central Saint Petersburg on March 26, 2017. Thousands of Russians demonstrated across the country on March 26 to protest at corruption, defying bans on rallies which were called by prominent Kremlin critic Alexei Navalny -- who was arrested along with scores of others. Navalny called for the protests after publishing a detailed report this month accusing Prime Minister Dmitry Medvedev of controlling a property empire through a shadowy network of non-profit organisations. / AFP PHOTO / Olga MALTSEVA
Medvedev is de gebeten hond, hier in Sint Petersburg – bron: AFP

Navalny schreef op zijn website dat zondag in zeker tachtig steden in Rusland zou worden gedemonstreerd en dat de autoriteiten in de meeste gevallen geen bezwaar hadden gemaakt. Zijn toorn richt zich vooral op de wijdverbreide corruptie in het land – praktijken die volgens hem en zijn medestanders tot op het hoogste politieke niveau voorkomen.

Ook premier (en ex-president) Dmitri Medvedev is het mikpunt. Navalny beschuldigt hem van puissante rijkdom, die wordt versluierd door zogenaamde charitatieve instellingen. Zo zou hij een verzameling luxueuze jachten, een Italiaanse wijngaard en een paleis uit de achttiende eeuw bezitten.

Lees dit artikel van Elseviers correspondent Hans Crooijmans: Russen hebben veel te vroeg gejubeld over Trumptrump-rusland

Persvrijheid beknot

De 40-jarige Navalny is een van de felste tegenstanders van het bewind van Medvedev en vooral Poetin, die nu al sinds 1999 aan de macht is. Naarmate de jaren vorderden, werd zijn regime steeds autocratischer. Zo is de mensenrechtensituatie slecht, worden tegenstanders in de cel gegooid en is de persvrijheid ernstig beknot.

2017-03-26 19:11:01 epa05871912 Russian riot policemen detain a demonstrator during an opposition rally in central Moscow, Russia, 26 March 2017. Russian opposition leader Alexei Navalny called on his supporters to join a demonstration in central Moscow despite a ban from Moscow authorities. Throughout Russia the opposition held the so-called anti-corruption rallies. According to reports, dozens of demonstrators have been detained across the country as they called for the resignation of Russian Prime Minister Dmitry Medvedev over corruption allegations. EPA/MAXIM SHIPENKOV
Een demonstrant wordt meegenomen in Moskou – bron:EPA

Navalny, die de leiding heeft over de stichting voor de Strijd tegen Corruptie, deed in 2013 tevergeefs een gooi naar het burgemeesterschap van Moskou. Navalny wil meedoen aan de Russische presidentsverkiezingen in 2018, waarmee hij de directe uitdager zou worden van Poetin. Een rechter zette daar begin februari een streep door. Een rechtbank in de stad Kirov achtte hem schuldig aan verduistering.

De oppositieleider liet via Twitter weten in orde te zijn. Hij riep zijn aanhangers op te volharden in hun eisen. In heel Rusland arresteerde de politie tientallen demonstranten. In Vladivostok, in het uiterste oosten van het land, werden zeker dertig demonstranten opgepakt. Dit weekeinde waren er ook betogingen in Wit-Rusland, dat eveneens met strakke hand wordt geregeerd.