Grootschalige demonstraties verspreidden zich zondag als een lopend vuurtje door Marokko. Waarom gaan overal in het land mensen de straat op?
De demonstraties waren in de steden Casablanca, Nador, Beni, Tanger en Imzouren. In de hoofdstad Rabat werd gedemonstreerd voor het parlement. Activisten en politieagenten raakten gewond bij confrontaties.
Arrestatiebevel
Vrijdag vaardigden de autoriteiten een arrestatiebevel uit tegen Nasser Zafzafi, leider van de Hirak-beweging. De Hirak-beweging demonstreert tegen onderdrukking, werkloosheid en corruptie in de Rif, een ruig en bergachtig gebied in Noord-Marokko.
Zafzafi wordt gezocht voor het ‘verstoren’ van een preek in een moskee. Bij een dienst in de havenstad Al Hoceima die hij bijwoonde, bekritiseerde een imam de demonstraties, waarop een heftige woordenwisseling ontstond tussen de twee. Vervolgens probeerde de politie hem te arresteren, maar zijn aanhangers hielden de agenten tegen. Zafzafi vluchtte en dook onder. Vanuit zijn onderduikadres riep Zafzafi zijn aanhangers op de straat op te gaan. Inmiddels is hij gearresteerd.
Verpletterd
Het is al langere tijd onrustig in de Rif. In oktober gingen duizenden mensen de straat op na de gruwelijke dood van Mouhcine Fikri, een lokale visser. Fikri kreeg het aan de stok met de politie nadat zij bij hem voor duizenden euro’s aan zwaardvis – een beschermde vissoort – in beslag hadden genomen en in een vuilniswagen hadden gegooid.
De visser sprong in de vuilniswagen om zijn waar te redden, waarop iemand het mechanisme van de wagen in gang zette. Fikri werd verpletterd.
In de Rif maken etnische Berbers de meerderheid van de bevolking uit. De Rif-Berbers – oftewel de ‘Imazighen’ – kennen een lange geschiedenis van spanningen met de regering en de monarchie.
Berberidentiteit
Door investeringen in onder meer de infrastructuur en het onderwijs verbeterde het leven in grote delen van Marokko aanzienlijk, maar het Rifgebied werd aan zijn lot overgelaten. De achterstelling leidde tot grote migratiegolven naar Europa. Zo is een groot deel van de Nederlandse Marokkanen afkomstig uit het Rifgebied.
Veel mensen in de Rif vallen terug op hun Berberidentiteit. De Berbers zijn de oorspronkelijke bewoners van Noord-Afrika. Zij woonden al in het gebied voor de komst van de Arabieren die de islam met zich meebrachten. Berbers zijn weliswaar islamitisch, maar hebben hun eigen taal, tradities en rituelen. De Berberidentiteit botst daarom met de Arabische en islamitische cultuur.