Maandag is het dan zover: de eerste ronde van de Brexit-onderhandelingen tussen Groot-Brittannië en de Europese Unie (EU). Brussel heeft alvast de messen geslepen. De vraag is: wat willen de Britten en wat voor soort Brexit rolt er uit hun koker?
Op het hoofdkantoor van de Europese Commissie ontvangt EU-onderhandelaar Michel Barnier vanochtend om 11 uur zijn Britse tegenhanger David Davis, de Brexit-minister die Londen afvaardigt.
Transparantie gewenst
Ze worden beiden ondersteund door een mede-onderhandelaar. Barnier heeft aan zijn zijde de ervaren Duits onderhandelaar Sabine Weyand, Davis neemt Oliver Robbins, vertrouweling van premier Theresa May, mee. Tot 12.30 uur vindt een openingssessie plaats, waarna Barnier en Davis zich terugtrekken voor een werklunch. Van 14.00 tot 16.30 uur gaan werkgroepen met elkaar rond de tafel. Daarna spreken Weyand en Robbins elkaar.
De eerste Brexit-dag wordt om 17.30 uur met overleg tussen Barnier en Davis afgesloten, gevolgd door een persconferentie een uur later. EU-onderhandelaar Barnier heeft als wens dat het hele proces transparant verloopt, zodat iedereen in de EU kan weten wat er gebeurt.
Politieke chaos in Londen
De EU stond al een tijdje te popelen om te beginnen. De afgelopen tijd klonk uit ‘Brussel’ meerdere keren de waarschuwing dat de tijd nu toch echt begint te dringen. Minuten nadat donderdag de start van de onderhandelingen werd aangekondigd, twitterde Barnier. ‘We beginnen.’
We are starting . https://t.co/pRL4TFWRHt
— Michel Barnier (@MichelBarnier) 15 juni 2017
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De grote vraag is of Groot-Brittannie er ook klaar voor is. Het land heeft flinke politieke problemen door de deuk die May opliep na de door haar uitgeroepen verkiezingen. De Conservatieven zijn hun meerderheid kwijt en May heeft nog altijd geen kabinet weten te vormen met de Noord-Ierse protesten, de Democratic Unionist Party.
De premier zegt voorstander te zijn van een harde Brexit, maar moet, nu een meerderheid ontbreekt, wellicht gaan voor een softere variant. Voorts moet ze ook rekening houden met het feit dat haar partij ernstig verdeeld is over dit onderwerp – onenigheid die zich uitstrekt tot in haar kabinet. Een overtuigend mandaat heeft May niet en dan wordt er ook nog eens hardop gesproken of ze het einde van dit jaar wel haalt.
Heikel punt
Per 29 maart 2019 zijn de Britten volgens het EU-verdrag geen EU-lid meer – of er straks een deal op tafel ligt of niet. De partijen hebben dus minder dan twee jaar om tot een voor beide aantrekkelijke deal te komen. Het is onontkoombaar dat het Verenigd Koninkrijk de EU verlaat, zegt de Britse minister Davis. De deur op een kier (in de woorden van de Franse president Emmanuel Macron) zal dan ook keihard worden dichtgeslagen.
Een zeer heikel punt in de onderhandelingen is de eindafrekening die de EU de Britten zou willen presenteren. Er worden bedragen genoemd tussen de 50 en 100 miljard euro. Dan zijn er ook nog de rechten van niet-Britse EU-burgers die in het Verenigd Koninkrijk wonen. Eveneens moet er een oplossing komen voor de grens tussen Ierland en Noord-Ierland.