Tijdens de top van de Europese Unie in Brussel de afgelopen dagen, moesten de lidstaten laten zien hoe verenigd de EU is. De EU-lidstaten lijken misschien in hun nopjes, maar niet iedereen is tevreden.
De focus moest vooral liggen op de economische groei in veel EU-lidstaten. De Europese Unie lijkt eindelijk sterk te komen uit een eindeloze financiële crisis – gevolgd door een eurocrisis. Alle ogen waren dan ook gericht op Mario Draghi, president van de Europese Centrale Bank, die de EU-leiders moest vertellen over het economisch herstel.
Focus op positieve onderwerpen
Daarnaast werd volop gesproken over samenwerking op het gebied van defensie. EU-lidstaten werken nauwer samen, en de eerste stappen naar een EU-leger zijn al gezet.
Terrorismebestrijding stond dan ook hoog op de agenda. Onderwerpen waarover de EU-lidstaten het maar moeilijk eens worden, kregen minder aandacht. Zo blijkt de migratiecrisis nog steeds een splijtzwam. Oost-Europese landen verzetten zich tegen de plannen van andere EU-leiders om asielzoekers over de lidstaten te verdelen.
Zelfs Brexit verdeelt lidstaten
Ook over de ‘Europa van verschillende snelheden’ werd weinig gesproken. In maart kondigde West-Europese leiders aan dat de vernieuwing van de Unie er echt van gaat komen: er worden verschillende ‘kopgroepen’ gecreëerd van landen die samenwerken op verschillende terreinen. Dat plan stuitte op verzet, dus kwam de vernieuwing in Brussel niet aan bod.
Hoewel de eerste plannen voor Brexit op papier zijn gezet, vermijdt de EU verwante onderwerpen die voor onenigheid kunnen zorgen. Zo repten de lidstaten met geen woord over de EU-agentschappen die uit Londen moeten verhuizen na het Britse vertrek uit de Europese Unie. Demissionair premier Mark Rutte hoopt dat bijvoorbeeld geneesmiddelenagentschap EMA zich in Amsterdam vestigt, maar er zijn meer kapers op de kust.
Oost-Europa en Macron
Alle ogen waren in Brussel gericht op Emmanuel Macron. De kersverse Franse president is met zijn pro-EU-plannen razend populair in Brussel. Maar zelfs Macron kon de lidstaten niet verenigen. Oost-Europese landen, waar eurosceptische bewegingen aan populariteit winnen, zijn bepaald niet vol lof over de Franse ‘verlosser’.
Zijn uitspraak dat ‘de EU geen supermarkt is’, viel niet in goede aarde bij Oost-Europese lidstaten. Macron hekelt de landen die wel van de EU willen profiteren, maar zich niet aan de regels houden. De Visegrad-groep, bestaande uit Hongarije, Polen, Slowakije en Tsjechië, gaf Macron zelfs een standje, meldt Politico. De Franse president moet de Oost-Europese landen niet de les voorlezen, is de boodschap van de Visegrad-groep.
Rutte tijdens EU-top: ‘Ik haat Brexit van alle kanten’
Frans-Duitse as
De intenties van Macron zijn duidelijk: de banden met de Duitse bondskanselier Angela Merkel worden aangehaald en het Frans-Duitse tandem moet toonaangevend zijn in de Europese Unie. ‘De sleutel is een Europese Unie die beschermt,’ zegt de 39-jarige Franse president.
‘De landen in Europa die de regels niet respecteren, moeten daarvan de politieke consequenties ondervinden. Dat is niet alleen een kwestie tussen Oost-Europa en West-Europa.’ Saillant detail is dat de Franse begroting de afgelopen tien jaar niet heeft voldaan aan de Europese regels van het Stabiliteitspact.