IS 2.0? Gevaren liggen op de loer na bevrijding Mosul

Blijdschap in Bagdad - bron: EPA

De Iraakse stad Mosul is bevrijd van terreurbeweging Islamitische Staat, een historische zege die van onschatbare waarde kan zijn voor het verloop van de strijd tegen de terroristen. Daarmee is het gevaar allerminst geweken, waarschuwen insiders.

De Iraakse premier Haider al-Abadi claimde zondag de overwinning op IS in Mosul na een bijna negen maanden durende strijd. In de verwoeste stad, de tweede van het land, verklaarde hij dat de jihadistische staat ineen is gestort. ‘We roepen de overwinning uit vanuit het hart van het bevrijde Mosul. We hebben IS verslagen met onze eenheid,’ zei al-Abadi. ‘Met ons bloed, onze opofferingen en inspanningen hebben we Irak en zijn volk bevrijd.’

De Amerikaanse president Donald Trump feliciteerde het Iraakse volk met de gevoelige klap die IS is toegebracht. De dagen van de terreurbeweging zijn geteld, sprak hij.

‘Geef soennieten het gevoel erbij te horen’

Maar dat betekent niet dat IS in Irak geheel is verslagen. Juist vandaag werd bekend dat IS een dorp ten zuiden van Mosul grotendeels heeft veroverd. Meer dan 75 procent van Imam Gharbi is hun handen, melden een Iraakse legerofficier en inwoners.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Ook de Amerikaanse luitenant-generaal Stephen Townsend wijst erop dat er nog altijd IS-terroristen zijn in Irak. De radicaal-islamitische terreurgroep heeft nog de controle over een aantal steden en dorpen. Bovendien, zegt Townsend tegen de Britse zender BBC, bestaat het risico dat IS transformeert in een nieuwe terreurbeweging, een soort IS 2.0. Dat is grotendeels te voorkomen als de Iraakse regering een handreiking doet aan de soennieten.

Zonder soennitische steun had IS niet zo groot kunnen worden. ‘Bagdad zal zich moeten verzoenen met de soennitische bevolking en echt iets geheel anders moeten doen dan in het verleden,’ zegt Townsend. Met andere woorden: geef soennieten het gevoel dat ze erbij horen en dat ze meetellen in de Iraakse besluitvorming. Al-Abadi’s ministersploeg wordt gedomineerd door sjiieten – en dat zorgt voor flinke wrevel.

Jeeps en zwarte vlaggen

Een teken aan de wand is dat veel soennieten in Mosul de Iraakse troepen niet zien als bevrijders, maar veeleer als bezetters. In de zomer van 2014, toen IS (destijds opererend onder de namen ISIL en ISIS) met hun terreinwagens en onheilspellende zwarte vlaggen de Noord-Iraakse stad binnentrok, werd dat toegejuicht door veel soennieten.

De prominente soennitische parlementariër Intisar Al-Jabbouri, afkomstig uit Noord-Irak, zegt volgens het Amerikaanse weekblad TIME dat de soennieten ‘moeten kunnen bijdragen aan het politieke proces’. Als soennieten niet op gelijke voet staan met sjiieten, kan dat leiden tot heropleving van de burgeroorlog, waarschuwt zij.