De Poolse president Andrzej Duda steekt een stokje voor een omstreden wet over de aanpassing van de rechterlijke macht. Hij gebruikt zijn vetorecht om te voorkomen dat de wet wordt ingevoerd.
Volgens critici staat de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht op het spel door de wet. De wet geeft het parlement de mogelijkheid de leden van de Raad voor de Rechtspraak te kiezen die rechters benoemen.
‘Rechters verantwoordelijkheid geven’
Dagenlang protesteerden tienduizenden demonstranten in Warschau en andere grote steden tegen het wetsvoorstel. De wet zou ondemocratisch zijn, omdat die de regering te veel invloed zou geven op de rechterlijke macht. Donderdag ging het parlement akkoord met het wetsvoorstel, en de senaat, waarin regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) een meerderheid heeft, gaf vrijdagnacht groen licht.
De demonstranten eisten dat de Poolse president Andrzej Duda, bondgenoot van PiS, een veto uitspreekt over de wetsvoorstellen. De regering vindt de wet noodzakelijk om rechters ‘verantwoordelijkheid te geven’.
De aanpassingen zouden ook nodig zijn om een einde te maken aan het ‘trage, corrupte en inefficiënte’ systeem. PiS moet niets weten van beschuldigingen dat de regeringspartij ‘autoritaire macht’ ambieert.
‘Inrichting van dictatuur’
Overigens hield Duda de hervorming vorige week al tegen. ‘Als president zie ik niet hoe deze wet het gevoel van rechtvaardigheid kan versterken,’ zei Duda in een bericht op de Poolse tv.
Ook vanuit Brussel kwam verzet tegen de maatregelen. De Europese Commissie dreigde met sancties tegen Polen, omdat de hervormingen de democratie op de helling zouden zetten. Het is niet goed dat de nationaal-conservatieve regering invloed krijgt op de rechtspraak, aldus de EU.
‘Het lijkt me sterk dat de Duitse of Zweedse belastingbetalers willen bijdragen aan de inrichting van een dictatuur,’ zei eurocommissaris Vera Jourová (Justitie) in een interview. De Poolse regering treedt grondrechten met voeten, vindt Jourová.
Sfeer wordt grimmiger aan Poolse #Sejm. Heel veel politie aanwezig. Maakt demonstranten niet bepaald rustiger #poland @vrtderedactie pic.twitter.com/PsN6tOtuL5
— Rémy Bonny (@RemyBonny) 20 juli 2017
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Ruzie met EU over Grondwettelijk Hof
De EU en Polen lagen eerder overhoop vanwege ondemocratische tendensen in het Oost-Europese land. Vorig jaar kreeg Polen een officiële waarschuwing van de EU over de onafhankelijkheid van het Grondwettelijk Hof.
De Poolse regering wil niet dat het Hof wetgeving aanpast, terwijl de Europese Commissie juist vindt dat het Hof de overheid moet controleren. De EU hekelt de houding van de Poolse regering al maanden, en heeft de afgelopen weken veel overleg gevoerd met Poolse politici over aanpassingen aan de wetgeving over het Hof.