Er druppelen steeds meer details binnen over ‘terreurimam’ Abdelbaki Es Satty (46), de man die een spil vormde in het netwerk achter de aanslag in Barcelona afgelopen week. De imam uit het Catalaanse stadje Ripoll was eerder drie maanden werkzaam als imam in een moskee in het Belgische dorp Diegem, maar collega’s zagen hem liever komen dan gaan.
‘Plots kwam hij vanuit Spanje om de vacature van imam te vullen. Dat hij een strafblad had, wist niemand. Maar ons buikgevoel zei dat we hem liever kwijt dan rijk waren,’ zegt imam Mimoun Aquichouh – neef van de moskeevoorzitter uit Diegem – uit Vilvoorde tegen Het Nieuwsblad. Hij ontmoette Es Satty een keer op een feestje: ‘Het leek mij een man met heel wat frustraties. Ik vertrouwde hem niet.’
‘Geen contact met jongeren’
Na drie maanden preken in de Youssef-moskee in Diegem werd Es Satty dan ook weggestuurd. Eerder liep daar een vacature die maar niet werd vervuld. Toen klopte Es Satty bij de moskee aan. Volgens Aquichouh had zijn neef Soliman Aquichouh twijfels over de aanstelling van Es Satty, maar gaf hij hem toch een kans. In de Youssef-moskee zou hij amper contact met jongeren hebben gehad, omdat er voornamelijk oude mannen komen.
Lees ook
Terrorist Abouyaaqoub doodgeschoten
De imam zou bij zijn sollicitatie niet hebben vermeld dat hij een crimineel verleden had. In 2010 was hij gepakt met 12 kilo hasj, waarvoor hij vier jaar de gevangenis in moest. Daar zou hij bevriend zijn geraakt met Rachid Aglif, een brein achter de aanslagen in Madrid in 2004. Ook dat zou de moskeebestuurder naar eigen zeggen niet hebben geweten.
Es Satty werd uiteindelijk de moskee uitgegooid omdat hij geen bewijs van goed gedrag (Verklaring Omtrent het Gedrag, of ‘VOG’ in het Nederlands) kon leveren.
Es Satty blies zichzelf op
Maandag bevestigde het departement van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) dat Es Satty in België nooit een verblijfsvergunning heeft aangevraagd. Ook zijn er vooralsnog geen links met de aanslagen van 22 maart in Brussel gevonden – iets waarvoor eerder wel werd gevreesd.
Es Satty werd dood teruggevonden tussen het puin in een huis in de Spaanse stad Alcanar, het hoofdkwartier van de terreurcel. Daar zou hij zichzelf hebben opgeblazen. Onderzoekers bij de Spaanse justitie denken dat Es Satty naar Alcanar was gereisd om ‘in alle rust’ de aanslagen voor te bereiden. Zijn woning heeft gediend als een ‘bomfabriek’ voor de bende terroristen in spe.
Bij de aanslag in Barcelona kwamen vijftien personen om en raakten er ten minste 130 gewond. De laatste voortvluchtige terrorist Younes Ayaaqoub werd maandag doodgeschoten door de politie in Subirats, een dorp zo’n 50 kilometer ten westen van Barcelona.