Catalonië klaar voor referendum: wat doet Madrid?

Demonstranten in Catalonië. Foto:AFP

De messen worden geslepen in Catalonië: over twee dagen wordt gestemd over de onafhankelijkheid van de regio. De president van de regio Catalonië, Carles Puigdemont, blijft ondanks een verbod van Madrid volhouden dat het referendum gewoon doorgaat.

De Spaanse regering laat hier niet bij zitten, en is van plan om te verhinderen dat de stembureaus aanstaande zondag worden geopend. De Spaanse politie, de Guardia Civil, wordt ingezet om stemlokalen te sluiten en medewerkers op stembureaus te arresteren. Dat meldt de Franse krant Le Figaro.

Daar trekt de Puigdemont zich niets van aan. ‘We gaan door tot het einde.’ De bestuurder van de regio is onwrikbaar en neemt alle verantwoordelijkheid op zich: ‘We zullen nog geen millimeter toegeven op onze fundamentele rechten.’ Hier voegt de Catalaanse minister van Onderwijs in de Spaanse krant El Pais aan toe: ‘We gaan stemmen, want we zijn vrij.’

Madrid neemt geen enkel risico

Ook bij de autoriteiten is de spanning voelbaar. Woensdag werd bekend dat de Spaanse regering het commando van de regionale politie, de Mossos d’Esquadra, heeft overgedragen aan de Guardia Civil. In een reactie zegt de Mossos d’Esquadra dat de politie bedoeld is om rechten te garanderen, en niet om mensen te verhinderen die van die rechten willen gebruikmaken.

De Spaanse premier Mariano Rajoy heeft eerder al gezegd dat het referendum in strijd is met de Spaanse Grondwet. Rajoy is compromisloos in de kwestie van de Catalaanse onafhankelijkheid. ‘Wat we hebben gezien in Catalonië, is een poging om de Grondwet om zeep te helpen,’ zegt Rajoy. ‘De staat moet ingrijpen.’

Catalaanse bestuurders opgepakt

Vorige week arresteerde de Guardia Civil tient Catalaanse bestuurders die zich bezighielden met de organisatie van het referendum. Ook werden er tien miljoen stembiljetten in beslag genomen. De bestuurders werden de volgende dag weer vrijgelaten, maar de interventie heeft de wens om het referendum te houden niet gesmoord. In tegendeel, hierdoor is de onafhankelijkheidsretoriek alleen maar verder aangewakkerd.

Voor de Catalanen is de felle tegenstand van de centrale regering het bewijs dat de huidige regering een voortzetting is van de dictatuur van Francisco Franco. Door uitvoerig naar de voormalige dictatuur te refereren, maken de Catalanen de stemming op straat grimmiger.

Europese Unie geeft niet thuis

Opmerkelijk is dat de Europese Commissie zich afzijdig houdt, en geen uitspraak doet over het referendum. Donderdag deed Ada Colau, de burgemeester van Barcelona, een oproep aan de Europese Commissie om helderheid te geven, en de rechten van de Catalanen te beschermen. Dit schreef ze in de Britse krant The Guardian. ‘Als burgemeester van de Catalaanse hoofdstad roep ik de Europese Commissie op om te bemiddelen tussen Catalonië en Spanje, om een democratische oplossing te vinden voor dit conflict.’