Ambassadeur Caspar Veldkamp in Athene ziet de migratie-overeenkomst tussen de EU en Turkije mislukken. De Grieken brengen ‘massaal’ vluchtelingen over vanaf hun eilanden naar het vasteland, in plaats van ze terug te sturen naar Turkije. De Grieken ‘ondermijnen’ volgens Veldkamp de overeenkomst.
Ambassadeur Veldkamp speelde een belangrijke rol bij de totstandkoming in maart 2016 van de overeenkomst met de Turken over het stoppen van de migratiestroom. Afgelopen zomer was hij een van de migratiedeskundigen die tijdens de kabinetsformatie met de leiders van de beoogde coalitiepartijen sprak.
Rutte III, en daarbinnen vooral de VVD, wil met Libië en andere landen overeenkomsten sluiten om de migratie te stoppen. Vluchtelingen moeten worden opgevangen in kampen in de regio, dat wil zeggen in Noord-Afrika of het Midden-Oosten. Veldkamp werd erbij gehaald om uit te leggen hoe dat zou kunnen.
Maar nu constateert hij dat Griekenland de Turkijedeal frustreert.
‘Griekenland trekt juist vluchtelingen aan’
In een speech die de ambassadeur dinsdag in Athene hield voor een aantal particuliere organisaties, de Griekse ombudsman Andreas Potakis en topambtenaar Miltidas Klapas van het Griekse ministerie van Migratie, zei hij dat Griekenland in strijd met de bedoeling van de EU-Turkijedeal bezig is zo veel mogelijk vluchtelingen aan te trekken.
De ambassadeur begon in diplomatieke bewoordingen: ‘Ik ben zeer bezorgd over de huidige situatie op de eilanden en de toekomst van de EU-Turkijedeal. Het aantal migranten dat op de Griekse eilanden arriveert ligt eenderde hoger dan in dezelfde maanden vorig jaar.’ Allengs werd de toon harder en beschuldigde hij de Grieken van het ‘ondermijnen’ van de deal.
De bedoeling van de overeenkomst is dat vluchtelingen op de eilanden fatsoenlijk worden opgevangen, maar wel zo snel mogelijk terugkeren naar Turkije waar ze recht hebben op ‘bescherming’. Alleen ‘kwetsbare’ vluchtelingen mogen doorreizen naar het Griekse vasteland.
‘Grieken sturen niemand terug’
Veldkamp ziet echter met lede ogen aan dat de Griekse autoriteiten vrijwel iedereen beschouwen als een kwetsbare vluchteling. ‘Vrijwel niemand wordt terug naar Turkije gestuurd.’ De Grieken verlenen aan massa’s vluchtelingen doorgang naar het vasteland. ‘Dit is een factor die steeds meer vluchtelingen aantrekt,’ zei Veldkamp. ‘De mensenhandelaren in Turkije profiteren ervan.’
De ambassadeur ziet eenzelfde noodsituatie ontstaan als tijdens de migrantencrisis van 2015. ‘Als de EU-Turkije overeenkomst wordt verbroken of als deze langzaam ten onder gaat, zitten wij in ernstige moeilijkheden en zitten vooral de bootvluchtelingen in ernstige moeilijkheden.’
Grote gevaren
Het geld dat vorig jaar in Europees verband beschikbaar werd gesteld voor verbetering van de opvang op de Griekse eilanden, blijft volgens Veldkamp ongebruikt liggen. Waar de elektriciteitsvoorziening zeer dringend moet worden verbeterd, gebeurt dat niet. Volgens de ambassadeur ontstaan hierdoor grote gevaren.
‘De kampen zijn niet winterklaar gemaakt. Ook de hygiëne is er slecht.’ Hij riep op tot actie: ‘Anders zien we komende winter mensen doodgaan en moeten we weer in allerijl noodhulp naar de eilanden brengen om de humanitaire crisis het hoofd te bieden.’