Europa wordt voortdurend bedreigd. Dat zegt de voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker. Een van die bedreigingen is het Catalaanse separatisme: ‘Met regionalisme is niets mis, met herverdeling van soevereiniteit wel.’
‘Niemand moet denken dat Europa zich vanzelfsprekend weer herstelt.’ Dat zegt Juncker tijdens een toespraak bij de ontvangst van een eredoctoraat aan de universiteit van Salamanca. Voor Spanje komen Junckers woorden op een zeer gelegen moment: vlak nadat de Spaanse regering de teugels heeft aangehaald in Catalonië en een deel van de Catalaanse regeringsploeg heeft gearresteerd.
‘In een volgend leven zal ik proberen burgemeester van Salamanca te worden,’ grapt de gelauwerde Luxemburger. ‘Zonder Spanje zou de Europese Unie niet volledig zijn,’ aldus Juncker, die tijdens zijn dankwoord uitgebreid stilstaat bij zijn warme vriendschap met de Spaanse premier Mariano Rajoy. ‘We hebben samen heel wat Brusselse nachten doorgebracht,’ aldus Juncker, die ook benadrukt dat Rajoy en hij dezelfde visie op Europa delen.
‘Nationalisme is gif tegen Europa’
Juncker maakte van de gelegenheid gebruik om fel uit te halen naar regio’s met nationalistische ambities. ‘Het nationalisme is een gif dat ons ervan weerhoudt om als Europa gemeenschappelijk op te treden en de koers van de geopolitiek te beïnvloeden,’ aldus Juncker.
‘Aan de samenhang die we nationaal en regionaal hebben opgebouwd voor Europa, mogen we niets veranderen,’ zegt Juncker, waarmee hij verwijst naar de onafhankelijkheidswens van Catalonië, zonder de Catalanen ook maar één keer in zijn toespraak te noemen. ‘Als we dit toch doen, gaan we allemaal ten onder.’
Europese Commissie vierkant achter Rajoy
Deze onheilspellende woorden zijn opmerkelijk. De Europese Commissie hield zich tot dusver op de vlakte over de Catalaanse onafhankelijkheidskwestie, ook omdat die wordt gezien als een interne Spaanse aangelegenheid. Met de woorden van Juncker, die zich opwerpt als beschermer van de Spanjaarden binnen de Europese Unie, lijkt dit beeld te kantelen.
Saillant detail is dat de Catalaanse oud-regiopresident en separatist Carles Puigdemont, momenteel in Brussel uit angst voor de Spaanse repercussies, zich ook tot de EU wendt. De Europese Unie moet er volgens Puigdemont op toezien dat de verkiezingen in Catalonië in december eerlijk verlopen, en ‘geen aanleiding geven tot een nieuwe Spaanse staatsgreep’. Dat meldde de Franse krant Le Monde.