Verlies van de omstreden Roy Moore in Alabama is een klap voor de Republikeinen. Maar de verkiezing van Democraat Doug Jones kan ook goed uitpakken voor regeringspartij.
Het was een zware avond voor de Republikeinse Partij. Voor het eerst in een kwart eeuw won in het conservatieve Alabama niet een Republikein de strijd om een Senaatszetel, maar een Democraat. De 63-jarige Doug Jones, eerder openbaar aanklager, zag de nipte winst niet aankomen. ‘Ik ben totaal overdonderd,’ zei hij in zijn overwinningsspeech.
Trump steunde Republikein Roy Moore, een oerconservatieve oud-rechter, ondanks talloze beschuldigingen van diens seksuele contacten met minderjarigen. Het was Trumps tweede misrekening in deze Senaatsverkiezingen, nadat de president tijdens de voorverkiezingen campagne had gevoerd voor de concurrent van Moore, Luther Strange.
Derk Jan Eppink over Steve Bannons risicovolle oorlog tegen partijgenoten
Klap in het gezicht
De directe gevolgen van de verkiezingen zijn vervelend voor de Republikeinse Partij: de meerderheid in de Senaat wordt kleiner (51 tegen 49 zetels), waardoor regeren lastiger zal worden. Als het debat over belastinghervorming niet nog dit jaar wordt afgesloten, kan Jones die discussie al gaan bemoeilijken.
Het verlies in een van de conservatiefste staten van het land is bovendien een klap in het gezicht – in 2016 won Trump er met 28 procentpunten verschil van Hillary Clinton. Dit keer kwamen veel Republikeinse kiezers niet opdagen. Democraten hopen dat dit het bewijs is dat het Trumpisme op zijn retour is, en dat de tussentijdse Congresverkiezingen in 2018 uitlopen op een grote overwinning.
Opluchting
Maar wanneer de kruitdampen zijn opgetrokken, lost de verkiezing van Jones misschien juist wel meer problemen op voor de regeringspartij dan dat er worden gecreëerd.
Gematigde Republikeinen walgden van Moores gedrag en wilden niet worden geassocieerd met een man die veertienjarige meisjes achternazit – of zou hebben gezeten. Senaatsleider Mitch McConnell kondigde aan een onderzoek te starten naar seksuele intimidatie, mocht Moore worden verkozen.
Aan de populistische zijde van de partij werd Moore juist volmondig gesteund, bijvoorbeeld door stokebrand Steve Bannon. De frictie die gedurende een gehele Senaatstermijn van zes jaar zou kunnen voortmodderen, wordt nu voorkomen.
In een statement van Senator Cory Gardner (Colorado) klinkt de opluchting door. ‘De uitslag is duidelijk: de mensen van Alabama hebben besloten dat Roy Moore niet geschikt is om in een publieke rol te dienen.’ De vertrekkende Senator Jeff Flake uit Arizona voegt toe: ‘Het fatsoen heeft gewonnen.’
Meer over Amerika
Politicoloog Graham Allison: ‘Amerikanen en Europeanen zijn blind’
Mogelijke bondgenoot
Bovendien kan Doug Jones best een waardevolle bondgenoot worden, zo verwachten sommige Republikeinen. Jones is weliswaar een Democraat, hij is wel een product van Alabama. Hij schurkt hier en daar zelfs tegen de conservatieven aan. Zo is Jones tegen strengere wapenwetten en zegt hij trots te zijn op zijn christelijke wortels. Republikeinen wijzen naar Joe Manchin, Democratisch Senator uit het conservatieve West Virginia, die bij meer dan 50 procent van de stemmingen in de Senaat aan de kant van Trump stond. Gardner: ‘Ik hoop dat Jones de mensen van Alabama echt vertegenwoordigt en met de Republikeinse meerderheid meestemt in de Senaat.’
Dinsdag kon de Republikeinse partijtop niet echt winnen. Maar wellicht blijkt de verkiezing van Jones uiteindelijk de positiefste uitkomst.
Wilt u wekelijks het laatste nieuws over Amerika ontvangen? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief van American Dreamers!