Zowel de CDU/CSU als de SPD staat in de startblokken voor een nieuw regeerakkoord. Daarmee lijkt een einde gekomen aan de politieke impasse die Duitsland al maanden in haar greep houdt. Alleen de leden van de SPD moeten hun goedkeuring nog geven. Een nee op 21 januari kan grote problemen opleveren.
Zondag stemmen de leden van de SPD over het principeakkoord dat afgelopen week werd bereikt. Als een meerderheid van de sociaal-democraten zich achter het akkoord schaart, beginnen de afrondende coalitieonderhandelingen. Maar die horde moet nog wel worden genomen: een groot aantal SPD-leden zit niet te wachten op een nieuwe ‘Große Koalition’.
Beide partijen verloren de verkiezingen
Van 2013 tot september 2017 regeerden CDU/CSU en SPD samen, en dat leverde de partijen geen electorale beloning op. Beide partijen verloren de verkiezingen in september 2017. Veel Bondsdagzetels gingen naar Alternative für Deutschland (AfD), de eerste rechts-nationalistische partij in het Duitse parlement sinds de Tweede Wereldoorlog.
Jelte Wiersma over het bereikte principeakkoord: Nieuwe Duitse coalitie hanteert principe ‘vol is vol’
De verloren verkiezingen hebben ertoe geleid dat de achterban van Martin Schulz verdeeld is tot op het bot. De SPD behaalde slechts 20,5 procent van de stemmen, de slechtste score ooit voor de partij. Opmerkelijk is dat de SPD de voorzitter van het Europees Parlement, Martin Schulz, naar Berlijn terughaalde om de verkiezingen te winnen en bondskanselier te worden. Dat pakte dus verkeerd uit.
Schulz beloofde partij opnieuw op te bouwen
Na de verkiezingen zei Schulz de oppositiebanken te prefereren en beloofde hij de SPD van daaruit nieuw leven in te blazen. Nu heeft hij zich van die belofte afgekeerd. De vraag rijst wat hernieuwde deelname aan een coalitie met CDU/CSU de SPD op de langere termijn zal brengen. Regeringsdeelname brengt nieuwe risico’s: het kan uitlopen op een electorale ramp die vergelijkbaar is met de neergang van de Nederlandse PvdA, die in maart 2017 29 zetels verloor.
Het enige alternatief voor een Große Koalition is het uitschrijven van nieuwe bondsdagverkiezingen. Die kunnen slecht aflopen voor Angela Merkel, wier populariteit het afgelopen half jaar tanende was.