Zuid-Korea praat voor het eerst in twee jaar weer met Noord-Korea. Hoge vertegenwoordigers van beide landen besloten vandaag, dinsdag, in het grensplaatsje Panmunjom dat Noord-Korea een delegatie stuurt naar de Olympische Winterspelen in Pyeongchang. ‘Geen nieuws. Het was al zes jaar bekend dat Noord-Korea meedoet aan die Spelen,’ zegt hoogleraar Koreastudies Remco Breuker tegen Elsevier Weekblad.
‘Dit is ongeveer het 250ste overleg op redelijk hoog niveau tussen Noord- en Zuid-Korea over de Winterspelen, dus echt verrassend is het niet. Nieuwe gesprekken met het regime zijn een knieval van Zuid-Korea, maar dan met twee knieën op een spijkerbed,’ zegt Breuker, die niet enthousiast is over de onderhandelingen. ‘De beslissing om zo weer in dialoog te gaan met Noord-Korea is stupide. Door de onderhandelingen weer te openen, kan Noord-Korea wegkomen met de schending van het verbod op kernwapens. Het land bouwt rustig verder aan zijn nucleaire arsenaal. Daarnaast gedoogt Zuid-Korea, met dit overleg, de structurele mensenrechtenschendingen in Noord-Korea.’
Lees hier het artikel van Liesbeth Wytzes over Noord-Korea en het geheime leven van Kim Jong-un 
Zuid-Korea wil de sancties tegen Noord-Korea mogelijk opschorten, zodat de dictatuur een delegatie kan sturen naar de Winterspelen in Pyeongchang. Die delegatie zal bestaan uit atleten, supporters, journalisten en hoogwaardigheidsbekleders. ‘Onbegrijpelijk,’ zegt Breuker, ‘hiermee beloon je Noord-Korea.’
Breuker ziet een patroon in de manier waarop de Zuid-Koreanen tegemoet willen komen aan de noorderburen. ‘Je kunt eindeloos onderhandelen en dat gebeurt ook, maar daarmee los je geen problemen op: het regime wil niet onderhandelen over kernwapens.’
‘Zuid-Korea kan Pyongyang vragen te stoppen met de ontwikkeling van kernwapens, maar de kernwapens zijn er gewoon al. Dan is stoppen met het ontwikkelen van het programma een lege huls. Het is dus denkbaar dat Noord-Korea geld krijgt, terwijl het land tegelijkertijd zijn kernwapens houdt. Een absurde situatie.’
Is het uit onnozelheid dat Zuid-Korea weer gaat onderhandelen?
‘Nee, dat is het niet. De Noord-Koreaanse strategie is gewoon bekend bij Zuid-Korea. Ik sprak met een man, een Noord-Koreaans ambassadeur, die daarna was gevlucht, die de nieuwe gesprekken vlak voor de Spelen, anderhalf jaar geleden al voorspelde. Er wordt bewust voor gekozen om de Noord-Koreaanse strategie te volgen. De Zuid-Koreaanse regering is gebrand op een hereniging, en wil daar alles ondergeschikt aan maken. Het is blind idealisme.’
Een belangrijke voorstander van de toenadering tot Noord-Korea is de liberale president Moon Jae-in, die al langer pleit voor gesprekken met Noord-Korea. Zijn doel is om de twee landen te herenigen. ‘Dat brengt een aantal vervelende consequenties met zich mee,’ zegt Breuker. ‘Vluchtelingen uit Noord-Korea, ook prominenten, die de grens over zijn gestoken, worden onder druk gezet om hun mond te houden over het Noord-Koreaanse regime. Dat doet Zuid-Korea om Pyongyang niet voor het hoofd te stoten. Politieke vluchtelingen worden niet helemaal serieus genomen. Moon Jae-in is mensenrechtenadvocaat, wat het nog wranger maakt. De schending van de mensenrechten van 23 miljoen Noord-Koreanen is kennelijk minder belangrijk dan de hereniging.’
Er moet toch een oplossing komen voor de impasse?
‘Dit is een probleem waar geen oplossing voor is. We zitten diep in de shit, wat dat betreft. In de Verenigde Staten wordt geroepen dat er moet worden gebombardeerd, maar dat zou uitlopen op een humanitaire ramp waarvan de gevolgen niet zijn te overzien. Dat kernwapenarsenaal van Noord-Korea is er nu eenmaal. Het enige wat mogelijk helpt, is praten met de bevolking. Niet met het regime. Door geld te steken in de zwarte markt, kan er van binnenuit onvrede over het regime ontstaan. Dat levert op lange termijn iets op. Onderhandelen met Kim Jong-un niet.’