Zuckerberg voor het Congres: dit moet u weten

Facebook CEO Mark Zuckerberg - EPA

Facebook-oprichter Mark Zuckerberg verschijnt vandaag en morgen voor het Amerikaanse Congres. Daar moet hij vragen beantwoorden over de schending van de privacy van Facebookgebruikers en over het gegevenslek naar Cambridge Analytica. Dit is wat u daarover moet weten.

Dat Cambridge Analytica-schandaal, waar ging dat over?

Facebook ligt onder vuur omdat gegevens van 87 miljoen gebruikers terechtkwamen bij het Amerikaanse bedrijf Cambridge Analytica. Die gegevens werden in eerste instantie door de Britse University of  Cambridge verzameld voor wetenschappelijk onderzoek via de app thisisyourdigitallife.

Op de achtergrond werden ook gegevens uit de Facebook-profielen van deelnemers verzameld, zoals gegevens van vrienden. Deze gegevens zijn door een medewerker van de universiteit verkocht aan Cambridge Analytica, de Amerikaanse tak van de Britse SCL Group. Cambridge Analytica zette de gegevens onder meer in voor de politieke campagne van toenmalig presidentskandidaat Donald Trump. Facebook wist hier twee jaar lang van maar deed niets.

Wat deed Cambridge Analytica met die gegevens?

Cambridge Analytica gebruikte de gegevens niet alleen voor het campagneteam van Trump. Ook zouden ze zijn ingezet bij een campagne van de Britse anti-EU-partij UKIP van Nigel Farage, om de Britten bij het referendum over het Britse lidmaatschap van de Europese Unie voor uittreding ( Brexit genoemd) te laten stemmen. De Britse privacywaakhond is een onderzoek begonnen naar het bedrijf.

Het Britse Channel 4 News meldde vorige maand dat Cambridge Analytica op deze manier in meer dan tweehonderd verkiezingen in allerlei landen een vinger in de pap had. Het gaat om verkiezingen in onder meer Nigeria, India, Kenia en Argentinië.

Wat is het verweer van Facebook?

Dat het hier niet gaat om een gegevenslek. Immers: ‘Gebruikers werd gevraagd of ze hun informatie wilden delen en gaven toestemming,’ schreef Facebook in een reactie op zijn site. 

Maar dat er wel degelijk regels zijn geschonden, staat vast. Bedrijven mogen informatie over Facebook-vrienden alleen gebruiken om hun eigen app-ervaringen mee te verbeteren. Facebook verbiedt het gebruik van deze informatie voor bijvoorbeeld advertenties.

Op welke vragen moet Zuckerberg antwoord geven?

Op drie vragen. Hoe voorkomt hij dat Facebook wordt misbruikt voor beïnvloeding van verkiezingen? Hoe zorgt hij ervoor dat de privacy van gebruikers beter is beschermd? En hoe voorkomt hij dat voortaan gegevens worden gelekt naar bedrijven als Cambridge Analytica?

Dat laatste probleem is overigens opgelost. Als een Facebook-gebruiker een app installeert, gaan niet langer ook de persoonsgegevens van alle vrienden van die gebruiker naar de app. Ook de gegevens waartoe de apps van een Facebookgebruiker toegang hebben, worden beperkt.

Hoe krijg ik inzicht in de gegevens die zijn gedeeld?

Bovenaan de berichtenstroom van Facebook verschijnt deze week een lijstje apps waarmee gebruikers hun gegevens (ongemerkt) hebben gedeeld.

Van 89.000 Nederlanders zijn gegevens gelekt naar Cambridge Analytica. Zij zien deze week een melding daarvan bovenaan hun newsfeed verschijnen.