Iran laat weten dat het onderdeel wil blijven van het atoomakkoord dat het met zes wereldmachten sloot in 2015. Wie daarvoor moet opdraaien? Europa.
De Iraanse president Hassan Rohani heeft zondag toegezegd dat Iran onderdeel zal blijven van het akkoord, meldt persbureau Reuters. Maar het land wil daar wel behoorlijk wat voor terug.
Het terugtrekken van de Verenigde Staten uit het akkoord vindt Rohani overigens nog steeds ‘immoreel’. De Amerikaanse president Donald Trump besloot dinsdagavond dat het land niet langer deelneemt aan het akkoord. Het was een klap in het gezicht van Europa, leidde tot onrust op de oliemarkt en tot een uitbarsting van geweld in het Midden-Oosten.
Lees ook deze column van Afshin Ellian: Iraanse leider Khamenei droomt over Stormy Daniels
Iraanse leiders willen garanties
‘Als de vijf overgebleven landen zich aan de overeenkomst houden, zal Iran onderdeel blijven, ondanks de wil van Amerika,’ zei Rohani tijdens een ontmoeting met Sri Lanka’s president Maithripala Sirisena.
Maar daar wil Rohani wel wat voor terug. Zo moeten de overgebleven landen Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland, China en Rusland ervoor zorgen dat Iran beschermd blijft tegen sancties die de belangrijkste economische sectoren hard dreigen te raken. Een goed voorbeeld hiervan is de oliesector.
Lees ook: Trump snapt de mullahs in Iran beter dan Obama
‘Europa kan niet worden vertrouwd’
Maar ook binnen de Iraanse bestuurselite is niet iedereen voorstander van het behoud van de deal. Zo hield de hooggeplaatste geestelijke ayatollah Ahmad Khatami gelovigen bij de universiteit van Teheran vrijdag voor dat Europa niet kan worden vertrouwd. De drie Europese landen zouden juist graag het akkoord in stand houden.
Wat houdt Iran-akkoord in?
Het verdrag is in 2015 gesloten en geldt als het belangrijkste wapenfeit in het buitenlandbeleid van de regering-Obama. Afgesproken is om de draconische sancties die Iran waren opgelegd te verlichten, mits Iran de ontwikkeling van nucleaire centrales stopzet. Volgens critici worden deze centrales gebruikt voor de productie van kernwapens. Iran ontkent dat. Het akkoord is getekend door Amerika, Frankrijk, Duitsland, Iran, China en het Verenigd Koninkrijk.
Het hoofd van de Revolutionaire Garde Mohammad Ali Jafari waarschuwde ook dat Iran niet te veel op buitenlandse mogendheden moet leunen voor het veiligstellen van de eigen belangen. ‘Het vertrek van de Verenigde Staten heeft tot doel de weerstand van het Iraanse volk te breken, dat is niet nieuw (…) het probleem dat nu speelt, zijn niet de dreigende sancties van de Verenigde Staten, maar dat onze leiders meer naar buiten kijken voor een oplossing dan naar de binnenlandse mogelijkheden,’ zei commandant generaal Mohammad Ali Jafari.
De minister van Buitenlandse Zaken Javad Zarif liet vrijdag in een verklaring weten dat Iran voorbereidingen treft om het nucleaire programma opnieuw op te starten. Tegelijk probeert Zarif naar eigen zeggen om de atoomdeal via diplomatieke weg alsnog te redden.
Meer duiding bij dit verhaal? Als Trump zich terugtrekt uit Irandeal kan dat leiden tot betere deal