De opening van de nieuwe Amerikaanse ambassade in Jeruzalem valt samen met bloedige protesten aan de grens tussen de Gazastrook en Israël. De demonstranten herdachten maandag dat Palestijnen zeventig jaar geleden, de oprichting van de staat Israël, hun geboortegrond ontvluchtten.
Volgens het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid in Gaza zijn er door de protesten aan de grens tussen de Gazastrook en Israël 52 doden gevallen. Ook zou er sprake zijn van 2.400 gewonden.
Sinds de Israëlische militaire operatie van 2014 in de Gazastrook zijn er nog niet zo veel doden op een dag in de Gazastrook gevallen.
Leger bekogeld met stenen en brandbommen
Tienduizenden demonstranten trokken maandag massaal naar verschillende plekken op de grens om de zogenoemde Nakba (Arabisch voor catastrofe) te herdenken – voor de Palestijnen is dat het uitroepen van de staat Israël na de Arabisch-Israëlische oorlog in 1948. Dat had de uittocht van honderdduizenden Arabieren en Palestijnen uit Israël tot gevolg. Palestijnen bekogelden het Israëlische leger IDF met brandbommen en stenen. Bovendien riepen groeperingen als Hamas mensen op om naar de grens te gaan.
Het IDF schoot (volgens Palestijnse bronnen) meer dan tientallen Palestijnen dood. ‘Aangrijpend,’ volgens minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok (VVD). Over het Israëlische optreden zei hij dat er ‘situaties zijn waarin het gerechtvaardigd is voor een land om geweld te gebruiken. Maar er zijn wel heel veel doden gevallen vandaag.’ Hij veroordeelt de oproep van ‘Palestijnse groeperingen’ aan mensen om naar de grens te gaan: ‘Dat draagt niet bij aan de rust. Het is van groot belang dat mensen het hoofd koel houden.’ De Israëlische premier Benjamin Netanyahu sprak van zelfverdediging.
Ook in Jeruzalem, waar de Amerikaanse ambassade officieel werd geopend, waren protesten. Palestijnen zien Oost-Jeruzalem als de hoofdstad van een toekomstige Palestijnse staat. De Israëlische politie greep in Jeruzalem in bij een demonstratie tegen de nieuwe ambassade. Palestijnse vlaggen werden in beslag genomen en enkele betogers werden opgepakt. Aan die demonstratie deden zo’n tweehonderd mensen mee. Volgens de Israëlische krant Haaretz ging het voornamelijk om Israëlische Arabieren.
Trump: Amerika wil rol in vredesproces behouden
Eerder kondigde de Amerikaanse president Donald Trump aan de Amerikaanse ambassade te willen verhuizen van Tel Aviv naar Jeruzalem. De verhuizing ging veel sneller dan gedacht. De actie stuitte op veel kritiek, onder meer van de Verenigde Naties en de meeste landen van de Europese Unie.
Bij de opening van de ambassade schitterde de Amerikaanse president echter door afwezigheid. Hij liet zich vervangen door onder anderen zijn dochter Ivanka en haar man Jared Kushner. De Amerikaanse ambassadeur David Friedman ontving zo’n achthonderd gasten op zijn nieuwe diplomatieke post.
Meer over de Amerikaanse ambassade in Jeruzalem
Deze EU-landen steunen Trump wél bij verhuizing ambassade
Trump sprak de aanwezigen wel toe via een videoverbinding. Hij benadrukte dat Israël een soevereine staat is die het recht heeft om de eigen hoofdstad te kiezen. De Verenigde Staten blijven volgens hem wel ‘volledig toegewijd’ aan het bereiken van een duurzame vrede tussen Israël en de Palestijnen. Netanyahu bedankte hem voor zijn ‘moed om zich aan zijn beloften te houden’. ‘Wat een glorieuze dag. We zijn in Jeruzalem, en we zullen hier blijven,’ aldus Netanyahu.
De Palestijnse premier Rami Hamdallah beschuldigde de Amerikanen er maandag van dat zij het internationaal recht schenden. ‘Zo’n tragische dag in de Palestijnse geschiedenis kiezen om de ambassade te openen, getuigt van enorme ongevoeligheid en gebrek aan respect voor de basisprincipes van het vredesproces,’ aldus Hamdallah. Volgens de Palestijnen hebben de Amerikanen hiermee het recht om zich te gedragen als ‘eerlijke onderhandelaar’ in het vredesproces verspeeld.
Wilt u wekelijks het laatste nieuws over Amerika ontvangen? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief van American Dreamers!