Tevreden met paard en wagen. Op bezoek bij de Amish

Over de snel groeiende Amish-gemeenschappen in Amerika bestaan veel mythes. ‘Vraag ons hoe het echt zit. We zijn gewone mensen, net als jullie.’

‘Natuurlijk weten mensen hier wat een smartphone is.’ Laverne Mullet (32) moet glimlachen. Hij is op weg naar een Amish-kerkdienst in Belle Center, een dorp in het westen van de staat Ohio. Mullet snapt waarom hij de vraag krijgt.

De leefstijl van de Amish is archaïsch: ze zijn niet aangesloten op het elektriciteitsnetwerk en gebruiken zo min mogelijk moderne hulpmiddelen. ‘Ik heb eens een smartphone geleend voor een lange reis. Handig. Al merkte ik meteen hoe verslavend zo’n apparaat is.’

Mullet zet zijn wagen neer voor het huis van de familie Troyer. Let wel – het is een wagen getrokken door een paard. Buiten staan twintig oudere mannen te wachten. Ze zien er allemaal hetzelfde uit. Zwarte gilets, witte overhemden, broeken die op worden gehouden door bretels en, niet te missen, lange baarden. Ze spreken Pennsylvania-Dutch: een mengelmoes van plat Duits, Zwitserduits en Engels.

Geen afleidingen

De Amish – strenge christenen, vaak onbegrepen – hebben geen kerkgebouwen. Elke twee weken verleent een andere familie de dienst onderdak. Dat komt niet voort uit luxe: de Amish werden in Europa vaak vervolgd en gingen ondergronds. In Amerika bleef die traditie bestaan.

Vandaag doet de kelder dienst als gebedshuis. Zo’n zeventig gelovigen van alle leeftijden schuiven aan op lage houten bankjes. Urenlang worden Bijbelverzen opgelezen en Duitse liederen gezongen. Niets leidt hen af van een leven in dienst van God.

De Amish leven grotendeels op zichzelf en trekken zich weinig aan van de buitenwereld. Ze proberen geen nieuwe leden te werven, en ze trouwen alleen met andere Amish. Ze gaan niet in het leger en laten de politiek meestal voor wat die is. ‘We helpen door te knielen,’ merkt Mark Curtis (65) op. Hij bidt elke dag voor de president, wie er ook in het Witte Huis zit.

Toch is het beeld dat de Amish wereldvreemd zijn, overtrokken. Ze doen gewoon zaken met ‘Engelsen’, zoals ze iedereen noemen die geen Amish is, winkelen bij Walmart en betalen belasting.

Na de dienst blijkt bovendien dat ze meer weten over Nederland dan de gemiddelde Amerikaan. Curtis heeft boeken gelezen over koning Willem-Alexander en koningin Máxima, Mullet kent de Nederlandse wielrenner Tom Dumoulin uit de krant. Gastheer Leon Troyer (66) is zelfs in Dordrecht geweest, op zoek naar de Nederlandse wortels van de Amish (er zijn historische banden met de uit Nederland afkomstige Mennonieten).

Schijnbare willekeur

Er zijn allerlei mythes over de Amish, vooral over hoe strikt en onverdraagzaam ze zouden zijn. Desgevraagd zegt Troyer dat hij zich weinig zorgen maakt over het imago van zijn religie. ‘Vraag ons hoe het zit en we geven antwoord. We zijn gewone mensen, net als jullie. Maar ik weet dat de meesten liever geloven wat anderen ze vertellen.’

Een van de redenen voor die onduidelijkheid is dat elke Amish-gemeenschap – er wonen meer dan 300.000 Amish in 31 Amerikaanse staten – zelf beslist welke technologie is toegestaan of verboden. De regels komen niet per se uit de Bijbel, geeft Troyer toe, en klinken voor buitenstaanders veelal willekeurig. Vaak is het effect van nieuwe hulpmiddelen op het familieleven doorslaggevend bij de beslissing.

Omdat autobezit leidt tot voor grotere afstanden tussen familieleden is het overal verboden, maar liften of een taxi bestellen is vaak prima. De Amish in Belle Center mogen vliegen – zolang er een religieus doel is. Mechanisatie in de landbouw wordt op veel plaatsen tegengehouden, want veel geld verdienen, vergroot de verschillen. Televisie leidt af en telefoons – zeker smartphones – creëren het gevaar dat vrienden en familie elkaar niet meer bezoeken.

Jonge leden – die na de dienst bordspelletjes spelen en chips en cola naar binnen werken – weten dat de enorme groei van het aantal smartphones tot discussie leidt in de rest van het land. ‘Ik las dat Engelsen tegenwoordig reizen boeken waarbij ze hun smartphone moeten inleveren,’ zegt Nelson Mullet (21), een broer van Laverne. Hij lacht schaapachtig. ‘Volgens mij zijn we voorlopers geworden.’

De een heeft boeken gelezen over koning Willem-Alexander en koningin Máxima, Een ander kent de Nederlandse wielrenner Tom Dumoulin uit de krant.

Toch zorgen trends ook in deze gemeenschap voor verdeeldheid. Twee tieners kregen onlangs een reprimande omdat ze hun haar anders hadden laten knippen dan de rest – ze wilden eruitzien als popster Justin Bieber. Als compromis moesten de jongens hun haar afknippen, maar kregen ze toestemming om in het vervolg hun baard te trimmen.

Ondanks dat soort spanningen tussen jong en oud peinzen Laverne noch Nelson erover om het Amish-leven in te wisselen voor het ‘Engelse’. Laverne wijst op de twintig jongemannen in de woonkamer, die hij al zijn hele leven kent. Ze zijn verwikkeld in een verhitte discussie over het bordspel. ‘Een gemeenschap die zo nauw met elkaar is verbonden als de onze, vind ik nergens.’

Wilt u wekelijks het laatste nieuws over Amerika ontvangen? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief van American Dreamers!