Italië niet gediend van Franse kritiek op weigeren asielschip

Frankrijk is niet te spreken over de wijze waarop Italië is omgegaan met het schip de Aquarius, met aan boord ruim zeshonderd migranten uit Noord-Afrika. President Emmanuel Macron hekelde het ‘cynisme’ van Italië, dat het schip net als Malta de toegang tot zijn havens ontzegde. De Franse ambassadeur in Rome moet zich verantwoorden voor die kritiek.

Macron verwijt de Italiaanse regering, minister van Binnenlandse Zaken Matteo Salvini in het bijzonder, ‘een zekere mate van cynisme en een gebrek aan verantwoordelijkheidsbesef’. Volgens de Franse president had Italië, gezien de ‘dramatische humanitaire situatie’, de plicht om de migranten op te vangen. Hulporganisatie Artsen zonder Grenzen (AzG), die samen met SOS Méditerranée asielzoekers te water oppikt met de Aquarius, is het daarmee eens. De Nederlandse noodhulp-coördinator Karline Kleijer van AzG vindt dat ‘Europa zijn moreel kompas heeft verloren’.

Premier Conte: Italië accepteert geen ‘hypocriete lessen’ van Frankrijk

De Italiaanse premier Giuseppe Conte wil zich niet de les laten lezen door Frankrijk, zei hij dinsdag. ‘Italië accepteert geen hypocriete lessen van landen die steevast liever niet thuisgeven als het aankomt op immigratie.’ Hij vindt de Franse reacties ‘verrassend’ getuigen van ‘een ernstig gebrek aan kennis van wat er daadwerkelijk aan de hand is’. Woensdag meldde persbureau AFP dat Rome de Franse ambassadeur ter verantwoording roept.

Orbán en Slowaakse premier Pellegrini steunen Italië juist

De Hongaarse premier Viktor Orbán, een grote bondgenoot van minister Salvini, kiest de kant van Italië, dat volgens hem ‘zijn kracht heeft hervonden’. Dat zei hij tijdens een persconferentie met de Slowaakse premier Peter Pellegrini, die hij dinsdag bezocht. Beiden zien het nieuwe Italiaanse beleid als het begin van een omwenteling wat betreft het immigratiebeleid van de Europese Unie (EU). Volgens Pellegrini worden EU-landen nu gedwongen om hun buitengrenzen effectief te bewaken, ‘en niet meer uitsluitend in te zetten op kostbare reddingsacties‘.

De Spaanse regering van de nieuwe premier Pedro Sanchez, leider van de sociaal-democratische PSOE, besloot maandag de Aquarius te laten aanmeren. Zaterdagavond wordt de Aquarius, samen met schepen van de kustwacht en de marine van Italië, waarover de 629 migranten werden verdeeld, verwacht in de Spaanse havenstad Valencia. Het aankomsttijdstip hangt af van de omstandigheden op zee.

Zowel Italië als Malta weigerde het schip toegang tot hun zeehavens, omdat de migranten dan recht hebben op een asielprocedure. De populistische regering in Italië gaf hiermee het signaal dat bootvluchtelingen niet langer welkom zijn. Het schip, met onder anderen ruim honderd kinderen, bereikte zondag de kust van Malta, enkele honderden kilometers ten zuiden van het Italiaanse eiland Sicilië, maar Malta stuurde het weg.

Spanje: ‘We houden ons aan internationale verdragen’

Maandagochtend bleef het schip voor de kust van Malta liggen, terwijl de druk van alle kanten toenam om de migranten toch toe te laten. Duitsland noemde het een dreigende humanitaire crisis, en ook de Europese Commissie riep op tot snel handelen, na de aanhoudende impasse tussen Malta en Italië.

Ten slotte bleek Spanje bereid om de migranten welkom te heten. Voor Pedro Sanchez, die in Spanje nog geen twee weken regeringsleider is, een eerste wapenfeit. ‘De Spaanse regering van Pedro Sanchez heeft besloten dat Spanje de internationale verdragen honoreert, inzake een humanitaire crisis, en heeft  aangekondigd de Aquarius welkom te heten, waar zeshonderd mensen aan boord zijn die anders aan hun lot worden overgelaten,’ aldus een persbericht. Daarin wordt ook benadrukt dat het de plicht van Spanje is om dit te doen. Naar verwachting zet de Aquarius koers naar de havenstad Valencia.

Malta gaf Italië de schuld

De Maltese premier Joseph Muscat heeft de Spaanse regering bedankt. Opmerkelijk is wel dat hij verklaarde dat Italië de internationale regelgeving heeft geschonden, terwijl hij zelf de Aquarius ook niet wilde toelaten. Muscat riep op tot een bijeenkomst om een oplossing te vinden. ‘Het is een Europees probleem,’ zei Muscat.

Dinsdag debatteerde het Europees Parlement over de kwestie rond de Aquarius. Kopstukken van de EU, onder wie vicevoorzitter Frans Timmermans van de Europese Commissie en parlementsvoorzitter Antonio Tajani, hekelden het ‘egoïsme’ van de lidstaten.