Faillissement dreigt voor Turkije, dit land schiet te hulp

De emir van Qatar Sjeik Tamim bin Hamad Al-Thani en de Turkse president Recep Tayyip Erdogan - AFP

Qatar heeft toegezegd 15 miljard dollar te investeren in Turkije. Het geld wordt doorgesluisd naar de Turkse financiële markten en de bankensector, aldus het Turkse staatspersbureau Anadolu.

De investering werd aangekondigd na een ontmoeting tussen de emir van Qatar, sjeik Tamim bin Hamad al-Thani, en de Turkse president Recep Tayyip Erdogan woensdag in Ankara. De ministers van Financiën van beide landen waren ook aanwezig bij de bijeenkomst.

Na bekendmaking van de investering door Qatar ging de koers van de Turkse lira iets omhoog.


De nationale munt heeft de afgelopen dagen flink aan waarde verloren door zorgen over het economisch beleid van Erdogan en de toenemende spanningen tussen Ankara en Washington vanwege een ruzie over de Amerikaanse predikant Andrew Brunson, die in Turkije vastzit. Beide landen zijn nu verwikkeld in een handelsconflict met importheffingen.

De regeringsstijl van de Amerikaanse president: De methode Trump, dreigen, draaien, succesDonald Trump faces

Landen hebben vriendschappelijke band

De regering van Qatar gaf een verklaring uit na de bijeenkomst tussen Al-Thani en Erdogan. Daarin staat dat de emir een bevel heeft gegeven waarbij de staat Qatar een reeks economische projecten, investeringen en betalingen zal doen ter waarde van 15 miljard dollar (omgerekend 13 miljard euro) om de Turkse economie te ondersteunen.

Qatar en Turkije hebben vriendschappelijke banden met elkaar. Zo stond Ankara vorig jaar aan de kant van de Golfstaat toen verscheidene Arabische landen, waaronder Saudi-Arabië, de politieke en economische banden met Qatar doorsneden. Dat gebeurde onder meer vanwege Qatars vermeende steun aan internationaal terrorisme en te nauwe banden met Iran.

Alle artikelen over de Turkse crisis vindt u hier

Dit zijn de mogelijkheden voor Erdogan

De tijd dringt voor Erdogan, want Turkije dreigt technisch failliet te gaan. Dat gebeurt op het moment dat het land zijn schulden niet meer kan betalen.

Erdogan kan de crisis te lijf gaan door de rente op leningen te verhogen, maar dat wil hij juist voorkomen omdat die boodschap politiek onverkoopbaar is in zijn land. Een tweede mogelijkheid is het invoeren van kapitaalrestricties. Dat is een paardenmiddel: mensen kunnen dan niet zomaar bij hun geld. Het voorkomt wel dat Turken hun geld massaal inwisselen voor dollars of euro’s en de lira nog verder in waarde daalt.

Lees het verhaal van de week in Elsevier WeekbladZo werkt de lange arm van Erdogan

Strikt genomen kan een land niet failliet gaan, maar door een schuldencrisis zoals in Turkije kan het wel in grote problemen komen. Er is dan geen geld om ambtenaren te betalen, of voor het financieren van infrastructuur. Ook scholen en ziekenhuizen moeten dan hun deuren sluiten. Daarnaast wordt het een groot probleem voor Turkije om geld te lenen, want geldschieters durven dat niet meer aan.

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) kan in zo’n geval te hulp schieten. Geldschieters krijgen dan garanties en de schulden worden (deels) gesaneerd. Erdogan moet in ruil daarvoor flinke belastingen doorvoeren en de rente alsnog verhogen.

De Turkse crisis is vooral schuld van Erdogan, schreef Michiel Dijkstra eerder