In de eerste verkiezingen waarin Amerikanen hun oordeel konden vellen over president Donald Trump presenteren ze hem een gemengd rapport. De Democraten pakken het Huis van Afgevaardigden, maar de Republikeinen vergroten hun grip op de Senaat. En nu?
In de maanden voorafgaand aan de verkiezingen werd door links Amerika gedroomd over een blue wave, een ‘blauwe golf’: de Democraten zouden in het hele land en dus in het Huis van Afgevaardigden, in de Senaat en op staatsniveau, overwinningen boeken. Immers, president Trumps waarderingscijfer lag nooit boven de 50 procent, zijn extreem felle retoriek zou mensen afschrikken en jonge kiezers zouden deze keer massaal naar de stembus komen voor progressieve kandidaten.
Midterms hielden Amerika meer dan ooit bezig
Lees ook het commentaar van Rik Kuethe over de verkiezingsuitslag: Trump blijft populair, maar besluiteloosheid ligt op de loer
Dat de Midterms Amerika meer dan ooit bezighielden, klopt. Er werden recordopkomsten bij de stembureaus gemeld en met 5,2 miljard dollar zijn het de duurste tussentijdse verkiezingen in de geschiedenis.
De golf werd werkelijkheid in het Huis van Afgevaardigden. Voor het eerst in acht jaar pakken de Democraten de macht over die Kamer van het Congres. Zeker 23 zittende Republikeinse leden van het Huis van Afgevaardigden werden verslagen, ongetwijfeld ten dele door de onvrede over president Trump. De precieze zetelverdeling is nog niet bekend, want in veel staten worden nog stemmen geteld.
Er waren bovendien een paar symbolische overwinningen voor de Democraten. Kiezers sturen de eerste twee moslima’s naar het Congres (Rashida Tlaib uit Michigan en Ilhan Omar uit Minnesota) en de eerste openlijk homoseksuele gouverneur van het land (Jared Polis in Colorado).
‘Rode muur’
Maar een blauwe golf in de Senaat? Allesbehalve: daar winnen de Republikeinen er zelfs zetels bij. Het lijkt erop dat Trumps negatieve campagne effect heeft gehad: zijn aanhangers kwamen in groten getale opdagen voor de Senaatsraces die in overwegend conservatieve regio’s werden gehouden. De uitslagen voor de twee Kamers van het Congres onderstrepen de verdeeldheid in het land.
Tapper: there’s no blue wave
— Rich Lowry (@RichLowry) November 7, 2018
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De president zal vooral genieten van de overwinningen van Mike Braun in Indiana, Josh Hawley in Missouri, Marsha Blackburn in Tennessee en Kevin Cramer in North Dakota – al die kandidaten schaarden zich de afgelopen weken nadrukkelijk achter Trump en wonnen zo lastige races.
Bovendien wist senator Ted Cruz in Texas een lastige strijd te overleven tegen het progressieve wonderkind Beto O’Rourke – die ongekend veel geld ophaalde. ‘Al het geld in de wereld kon niet op tegen de mensen van Texas,’ aldus Cruz.
‘Een enorm succes,’ zo vatte Trump de verkiezingen samen op Twitter. Hij ziet het als een historische prestatie:
“There’s only been 5 times in the last 105 years that an incumbent President has won seats in the Senate in the off year election. Mr. Trump has magic about him. This guy has magic coming out of his ears. He is an astonishing vote getter & campaigner. The Republicans are………
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) November 7, 2018
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De Democratische leider in het Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, ziet de uitslag anders. In haar overwinningsspeech zei ze dat ‘morgen een nieuwe dag zal zijn in Amerika’. ‘Het gaat om meer dan Democraten en Republikeinen. Het gaat om het herstel van de grondwettelijke checks and balances wat betreft de Trump-regering. En het gaat om wat een Democratische meerderheid kan betekenen voor de levens van hardwerkende Amerikanen.’
Republikeins FloridaIn Florida, traditioneel een swing state, pakten de Republikeinen twee grote overwinningen. De zittende Democratische Senator Bill Nelson – in de Senaat sinds 2001 – werd verslagen door oud-gouverneur Rick Scott. En in een veelbesproken gouverneursrace tussen Trump-adept Ron DeSanctis en de Afro-Amerikaanse burgemeester Andrew Gillum won eerstgenoemde nipt. President Trump won de staat in 2016.
Trump in slachtofferrol
Wat betekent dit voor Amerika? Met hun meerderheid in het Huis kunnen de Democraten beleid van de president blokkeren en lijkt het land minder regeerbaar te worden. Van samenwerking tussen de Democraten en Trump valt weinig te verwachten, voorspelt opiniepeiler John Zogby (70). ‘De Democraten ruiken bloed, net als de Republikeinen vier jaar geleden. We gaan onderzoek na onderzoek over de president zien.’ Dat kan gaan over van alles: Trumps belastingaangiften, de banden met Rusland en ga zo maar door.
Die positie hoeft Trump niet per se slecht uit te komen, zegt Zogby. ‘Het is een uitgelezen kans voor Trump om zichzelf te profileren als slachtoffer van een politieke machine. Van een oud elite-netwerk dat Washington al veel te lang in zijn greep heeft.’