Met de moord op de CDU-politicus Walter Lübcke (66) is de aandacht voor extreem-rechtse groeperingen in Duitsland toegenomen. De christen-democraat werd begin juni met een schotwond gevonden op het terras van zijn huis. Vier vragen en antwoorden over de politieke moord die Duitsland schokt.
Wat is er bekend over de verdachte?
Afgelopen weekeinde is Stephan E. gearresteerd. Hij geldt als de hoofdverdachte van de moord op Lübcke. De 45-jarige E. had geregeld contact met de verboden neonazigroepering Combat 18. De 1 en de 8 in de naam van die groepering staan voor de beginletters van de voor- en achternaam Adolf Hitler.
De Duitse krant Mannheimer Morgen beschrijft E. als een ‘vriendelijke nazi’ met twee gezichten. Hij is vader van twee kinderen en leefde met hen en zijn vrouw in een gezinswoning in de stad Kassel. Daar was hij lid van een schietvereniging.
Germany: Walter Lubcke murder raises specter of neo-Nazi terrorism | Via: Deutsche Welle https://t.co/pQA7tEJlvv
— SafetyPin-Daily (@SafetyPinDaily) June 18, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Maar Stephan E. was ook een bekende van de politie. In 1993 werd hij opgepakt omdat hij een pijpbom bij een asielzoekerscentrum had geplaatst. Die bom ging toen niet af. In 2009 kwam hij opnieuw in aanraking met de politie omdat hij betrokken was bij een aanval van extreem-rechtse groeperingen op 1-mei-demonstranten.
Deze geschiedenis van E. is ook in de lokale politiek bekend. In 2015 stelde de lokale afdeling van de partij Die Linke nog vragen over de banden van E. met neonazi’s.
Waarom was Lübcke een doelwit?
Walter Lübcke was een bekende CDU-politicus in Duitsland. Hij gaf publiekelijk steun aan het omstreden vluchtelingenbeleid van bondskanselier Angela Merkel rond 2015. Zij stelde Duitsland destijds ruimhartig open voor grote stromen vluchtelingen. Lubcke zag het opnemen van hen als onderdeel van de christelijke waarden. Wegens zijn uitspraken over dat onderwerp en de steun aan Merkels beleid werd hij bedreigd.
Als politicus was Lübcke vooral actief in zijn eigen regio. Hij woonde in dezelfde stad als de vermoedelijke dader. Lübcke was voorzitter van het regiobestuur van Noord-Hessen en verkozen in het parlement van deelstaat Hessen.
Lees ook: Groeiend antisemitisme in Duitsland
Hoeveel gelijkgestemden telt Duitsland?
De Duitse binnenlandse inlichtingendienst BfV telde in 2017 24.000 personen die worden aangemerkt als ‘extreem-rechts’. Dat was een stijging van 6.000 ten opzichte van 2016. Volgens inlichtingendienst zijn zij actief in diverse groeperingen en partijen.
De grootste en bekendste is de Nationaal-Democratische Partij Duitsland (NPD). Vaak is al geprobeerd de partij te verbieden, maar dat is nooit gelukt. Bij verkiezingen is de partij nauwelijks succesvol, al is in 2014 een klein succes geboekt. Toen haalde de NPD een zetel bij de Europese verkiezingen. Die zetel zijn ze bij de Europese verkiezingen in mei dit jaar kwijtgeraakt.
Hoe reageert Duitsland op de achtergrond van de dader?
Veel linkse partijen in Duitsland zijn ongerust door de moord op Lübcke en de neonazi-achtergrond van de verdachte. De partijen vrezen voor meer geweld.
In 2015 viel een man met een extreem-rechtse achtergrond de lokale politicus Henriette Reker aan. Reker was kandidaat in de race om het burgemeesterschap van Keulen. Ze overleefde de aanval, één dag voor de verkiezingen, ternauwernood. Uiteindelijk won ze en werd burgemeester.
De moord op Lübcke is bijna een jaar na de veroordeling van Beate Zschäpe. Zij zat met twee anderen achter neonazigroepering de National Socialistische Ondergrond, die tussen 2000 en 2007 tien moorden pleegde met vaak een racistisch motief. Zschäpe kreeg een levenslange gevangenisstraf.