‘Gedragsveranderingen na bekering tot islam’: was steekpartij Parijs toch terreur?

Een dag na de steekpartij op een politiebureau in Parijs, waarbij vier mensen omkwamen, zeggen de Franse autoriteiten nog weinig over de motieven van de dader. Franse media doen dat wel. De 45-jarige Michaël Harpon bekeerde zich anderhalf jaar geleden tot de islam, en zou op het matje zijn geroepen wegens ‘gedragsveranderingen’. Volgens een buurman riep Harpon in de nacht voor zijn daad tweemaal ‘Allahu Akbar’, wat de geruchten voedt dat het gaat om terreur. De autoriteiten gaan daar niet vanuit.

Donderdagmiddag maakten lokale Parijse media melding van een steekpartij in een politiebureau in het centrum van de Franse hoofdstad, vlakbij de kathedraal Notre Dame. Aanvankelijk werd gesproken van één dodelijk slachtoffer, maar al snel werd duidelijk dat er vier doden waren gevallen: drie mannelijke agenten (één 50-jarige politiechef en twee agenten van 38 jaar oud) en een 39-jarige vrouwelijke agent.

De dader ging te werk met een keramisch keukenmes – dat niet wordt opgemerkt door detectiepoortjes – dat hij mee naar binnen had gesmokkeld. Hij werd na zijn daad ter plekke doodgeschoten op de binnenplaats van het gebouw door een andere medewerker van het politiebureau, liet officier van justitie Remy Heitz aan aanwezige verslaggevers weten.

Eerste berichten over ‘geradicaliseerde medewerker’ later aangepast

Opvallend is dat persbureau ANP in eerste instantie schreef dat de dader volgens lokale media ‘een geradicaliseerde medewerker van het hoofdbureau’ was. Later op de middag, toen meer informatie naar buiten was gekomen over de steekpartij, werd alleen melding gemaakt van een ‘administratief medewerker’, wiens motief niet duidelijk zou zijn. Volgens BFMTV, een 24 uurs-nieuwszender die in Parijs is gevestigd, ging het waarschijnlijk om een ‘intern conflict binnen de politie’.

De naam van de dader is Michaël Harpon. Hij was 45 jaar oud en werd geboren op het eiland Martinique. Al sinds 2003 was hij werkzaam op het hoofdbureau, het meest recent op de IT-afdeling. Harpon had nooit ‘gedragsproblemen’ vertoond, verklaarde minister van Binnenlandse Zaken Christophe Castaner tijdens een persconferentie.

‘Dove Harpon was gefrustreerd, had conflict met leidinggevende’

Dagblad Le Figaro schrijft op basis van politiebronnen dat Harpon gefrustreerd zou zijn geweest omdat hij – net als zijn vrouw – doof was en dit zijn werk bemoeilijkte. Hij zou maanden geleden hebben gevraagd om een gebarentolk die hem moest helpen overstappen naar een andere functie, die van netwerkontwikkelaar. De tolk kwam er nooit, wat tot conflicten met zijn collega’s zou hebben geleid.

Politiemedewerker Christophe Crepin zei dat er spanningen waren tussen Harpon en zijn directe leidinggevende. ‘Ik denk niet dat dit een terreurdaad is,’ aldus Crepin tegenover televisie- en radiozender FranceInfo.

‘Tot islam bekeerde dader op matje geroepen na gedragsveranderingen’

Later op de dag deed BFMTV een opmerkelijke onthulling die mogelijk verklaart waarom in de eerste nieuwsberichten werd gesproken van een ‘geradicaliseerde medewerker’: Harpon bekeerde zich achttien maanden geleden tot de islam.

Wel voegde de nieuwszender eraan toe dat ‘nog onbekend is of er een verband bestaat tussen zijn bekering en deze daad’. Een vakbondsman van de bond VIGI Police suggereert van wel. Volgens hem was de 45-jarige dader ‘op het matje geroepen vanwege “gedragsveranderingen na zijn bekering”‘, schrijft EW-correspondent in Frankrijk Eveline Bijlsma op Twitter:

Een van die gedragsveranderingen is volgens BFMTV dat Harpon sinds kort was gestopt met praten tegen vrouwelijke collega’s. Direct na de steekpartij deed de politie een inval in het huis van Harpon, die woonde in Gonesse, op zo’n 45 minuten van het Parijse stadscentrum. Die leverde weinig aanwijzingen over zijn motief op. De politie en justitie gaan niet uit van terreur, omdat de man niet in het vizier was van de inlichtingendiensten.

Harpons vrouw, eveneens een bekeerling tot de islam, zei tijdens een verhoor dat haar man ’s nachts was wakker geschrokken omdat hij stemmen zou hebben gehoord. Daarna zou hij volgens haar ‘erg verward’ zijn geweest. Vrijdagmiddag meldt Le Figaro dat een buurman in de nacht van donderdag op vrijdag rond 03.00 à 04.00 uur hoorde dat Harpon tweemaal ‘Allahu akbar‘ riep.

Burgemeester, premier en president Macron betuigen medeleven

De Parijs burgemeester Anne Hidalgo sprak op Twitter van een ‘verschrikkelijke aanval’, waarbij het grootste aantal politiemedewerkers op één dag is omgekomen sinds de Tweede Wereldoorlog. ‘In mijn naam en die van de Parijzenaren gaan mijn eerste gedachten uit naar de families van de slachtoffers en hun familieleden.’

President Emmanuel Macron en premier Edouard Philippe bezochten na de aanval het politiebureau om hun medeleven te betuigen. Macron sprak van een ‘tragedie’ en zei dat de collega’s van de aanslagpleger en de slachtoffers ‘in shock verkeren’.

Le Pen wil opheldering over motieven, Wilders: ‘Islam aan het werk’

Fractieleider Marine Le Pen van Rassemblement National, die bij de Europese verkiezingen van mei de grootste partij van Frankrijk werd, eist dat de autoriteiten opheldering geven. ‘Om onvermijdelijke geruchten te voorkomen, moeten de regering en het parket de Franse bevolking onmiddellijk informeren over de aanwijzingen waarover ze beschikken en over het profiel en de motieven van dader,’ schrijft ze op Twitter.

De enige Nederlandse politiek leider die op de steekpartij in Parijs reageert, is PVV-leider Geert Wilders, een politieke bondgenoot van Le Pen. Voor hem is het duidelijk wat de motieven van de dader zijn: ‘De islam aan het werk,’ schrijft hij op Twitter.

Of de dader nu wel of niet uit religieuze motieven handelde, in radicaal-islamitische kringen wordt verheugd gereageerd op de steekpartij. Direct nadat het nieuws bekend werd, deden op het sociale medium Telegram, populair onder jihadisten, beelden van de situatie Parijs de ronde. Onder de foto’s staan in het Arabisch overwinningskreten.