Na de verkiezingsnederlaag van president Desi Bouterse (NDP) wachten Suriname spannende tijden. Een maand eerder dan wettelijk geregeld wil Bouterse half juli al opstappen. Geeft zijn gedoodverfde opvolger Chan Santokhi (VHP) de tot twintig jaar celstraf veroordeelde ex-legerleider gratie voor zijn aandeel in de Decembermoorden in ruil voor zijn voortijdige vertrek? En hoe wil de nieuwe regering de diepe economische crisis aanpakken?
Waarom is de machtsoverdracht vervroegd?
Afgelopen maandag 29 juni zijn de 51 leden van de Nationale Assemblée (het parlement) op vicepresident Ashwin Adhin van de NDP na geïnstalleerd. Officieel zou de regering-Bouterse pas op 12 augustus de macht overdragen, maar in overleg met presidentskandidaat Chan Santokhi gebeurt dat nu naar verwachting half juli al. Volgens Santokhi beseft Bouterse dat er anders een vacuüm zou ontstaan, waardoor ‘noodzakelijke beslissingen’ niet kunnen worden genomen.
Gaat Desi Bouterse de cel in?
Eind vorig jaar is Desi Bouterse tot twintig jaar celstraf veroordeeld voor een leidinggevende rol bij de Decembermoorden in 1982. Hangende het hoger beroep is hij nog op vrije voeten. Hoewel Santokhi zich eerst als politiecommissaris en vanaf 2005 als minister van Justitie inspande om Bouterse te vervolgen, is het de vraag of hij Bouterse nu voor diens coöperatieve opstelling bij de machtsoverdracht beloont. Geeft hij Bouterse gratie en gaat hij akkoord met diens vrijwillige ‘verbanning’ naar bijvoorbeeld Cuba? De kans dat Bouterse gaat zitten, lijkt hoe dan ook uitgesloten.
Wordt de kersverse parlementsvoorzitter Ronnie Brunswijk vicepresident?
Zonder tegenkandidaat is Ronnie Brunswijk (ABOP) afgelopen maandag gekozen tot voorzitter van de Nationale Assemblée. In zijn maidenspeech zei hij trots te zijn als eerste marron (bosneger) deze functie te mogen vervullen. Maar de kans is groot dat Brunswijk half juli de voorzittershamer alweer overdraagt en vicepresident wordt. In Nederland is hij in 1999 bij verstek tot zes jaar veroordeeld wegens cocaïnehandel. Sindsdien staat hij op de internationale opsporingslijst, maar Suriname levert geen onderdanen uit. Als lid van de regering zou Brunswijk vrij kunnen reizen.
Lees ook deze reportage van Gerlof Leistra: Het ware gezicht van Suriname
Wat staat Chan Santokhi te wachten?
Suriname verkeert in een diepe economische crisis die is verergerd door de gevolgen van de coronacrisis. Santokhi moet stevig bezuinigen. Eerst moet hij binnen lanti (de overheid) schoon schip maken: op sleutelposities zitten aanhangers van Bouterse. Verwacht wordt dat Santokhi de ernstig verkoelde relatie met Nederland herstelt. Bouterse leunde zwaar op hulp uit China. Santokhi kan het zich niet veroorloven Chinese investeringen in onder meer infrastructuur te bevriezen. Voor de kust van Suriname is een grote voorraad olie ontdekt. Om die versneld te exploiteren, is de staat aangewezen op hulp van buitenlandse oliemaatschappijen. Daaraan kan Suriname goed verdienen.
In Suriname is het coronavirus inmiddels redelijk onder controle. Dat geldt niet voor buurland Brazilië. In Suriname wonen tienduizenden Brazilianen die werken in de goudmijnen. Voorkomen moet worden dat de pandemie via hen overslaat naar Suriname.