Heffen Amerikaanse steden de politie op?

Een politiekantoor in Minneapolis gaat in vlammen op. Foto: ANP

Een opzienbarend plan: Minneapolis wil het eigen politiekorps afschaffen. De politie wordt verantwoordelijk gehouden voor structureel racisme en geweld, dat onder meer leidde tot de dood van George Floyd. Vier vragen over de Amerikaanse beweging om de politie te hervormen of op te heffen.

Wat is Minneapolis van plan?

Minneapolis is dit jaar het epicentrum van de Black Lives Matter-beweging. Twee weken geleden stierf George Floyd (46) bij zijn arrestatie nadat een politieagent bijna negen minuten zijn knie in Floyds nek gedrukt hield. Floyds dood was de aanleiding voor massale protesten in de Verenigde Staten en elders ter wereld.

Negen gemeenteraadsleden in Minneapolis stemden zondag voor de ontmanteling van het lokale politiekorps. Volgens hen is al vaker geprobeerd de politie te hervormen en heeft dat geen weinig opgeleverd.

In de stad liepen protesten afgelopen week flink uit de hand. Zo ging een politiebureau in vlammen op nadat woedende demonstranten het hadden bestormd. Op dat bureau werkten de vier agenten die waren betrokken bij de dood van Floyd. De politievakbond reageerde woedend: vorig jaar had de stad een uitbreiding met vierhonderd agenten afgewezen.

Wat is het alternatief?

De gemeenteraad belooft een ‘nieuw systeem van veiligheid’. Maar een alternatief hebben de gemeenteraadsleden nog niet bedacht.

Er zijn wel voorbeelden van in andere delen van het land. De gemeente Camden in de staat New Jersey ontmantelde een paar jaar geleden het politiekorps en ontsloeg alle agenten. Na de oprichting van een nieuw korps werden de meeste agenten weer ingehuurd, tegen een lager salaris en zonder de bescherming van een vakbond. Het totaal aantal agenten ging omhoog, de nadruk lag meer op contact met de gemeenschap en de criminaliteit daalde. Maar er zijn ook problemen: het loon was bijvoorbeeld dermate laag dat een kwart van de agenten ontslag nam.

Het zou kunnen dat Minneapolis diezelfde weg op wil gaan, maar dat is nog niet duidelijk. Wel helder is dat er politie nodig is om de criminaliteit in de stad te bestrijden: in 2018 waren er 31 moorden en 1.229 overvallen.

Wat betekent defund the police?

De Black Lives Matter-beweging wil de begrotingen van politiekorpsen verlagen (defund) of de politie zelfs geheel ontmantelen. Demonstranten door het hele land roepen daarom de leus: Defund the police.

Patrisse Cullors, een van de oprichters van Black Lives Matter, wil dat de politie minder geld krijgt, maar in beperktere vorm wel blijft bestaan. Het geld dat wordt bespaard op de politie zou volgens haar in achtergestelde wijken moeten worden geïnvesteerd. Daar wonen vaak minderheden. Een ander idee is om het geld te investeren in sociaal werk.

Steden in de Verenigde Staten betalen hun lokale politiekorps zelf. In Minneapolis gaat dit jaar ongeveer 167 miljoen euro naar het politiekorps, een aanzienlijk deel van de totale begroting.

Hoe groot is de steun voor de beweging?

Bij de BLM-beweging is het onderwerp al jaren populair, maar nu omarmen ook bekende Democraten het voorstel. Zo sprak het New Yorkse Congreslid Alexandria Ocasio-Cortez steun uit voor het voorstel. De burgemeester van New York, Bill De Blasio, kondigde zondag aan dat hij in de politiebegroting gaat snijden en ook Los Angeles wil ongeveer 132 miljoen euro op de politie bezuinigen. Het is echter de vraag of de gemiddelde Amerikaan grote bezuinigingen op de politie steunt.

Zolang de Democraten niet duidelijk maken wat ze precies bedoelen met defund the police, zijn ze een makkelijk doelwit voor Republikeinen. De Democraten gaan zover in hun pogingen zaken af te schaffen, zei een woordvoerder van de Republikeinse Partij maandag: ‘We zijn nog maar één stap verwijderd van de afschaffing van de brandweer’. Hij noemde het ‘totale gekte.’