De Chinese stad Wuhan was in 2019 het epicentrum van de coronapandemie. Terwijl het coronavirus zich over de wereld verspreidde, leek de situatie in China weer snel onder controle. Is dat nog steeds zo? Vier vragen en antwoorden.
1.Wat zeggen de laatste cijfers uit China?
Het aantal coronabesmettingen loopt langzaam op. In heel China zijn de afgelopen zeven dagen iets meer dan honderd besmettingen per dag gemeld. Dat lijkt niet veel, maar in de provincie Jilin – Noordoost-China − gaat het om de hoogste aantallen sinds maart 2020. Op dinsdag 19 januari kwamen 43 van de ruim honderd dagelijkse besmettingen uit die provincie. Ook in de provincie Hebei − rond Peking − gaat het virus rond. Daar zijn dinsdag 35 besmettingen gemeld door de autoriteiten. Op 14 januari meldde China de eerste coronadode sinds mei vorig jaar.
Hoewel China vorig jaar een zeer strenge lockdown afkondigde, waarbij miljoenen Chinezen hun huis niet uit mochten, blijkt de Chinese economie veerkrachtig te zijn. Het nationaal inkomen steeg in 2020 met 2,3 procent, zo blijkt maandag 18 januari uit voorlopige cijfers van het Chinese nationale bureau voor statistiek. Er is sprake van groei, al is het de kleinste groei in 44 jaar.
2.Welke maatregelen neemt China?
Het aantal besmettingen op het totale inwonertal van China is zeer gering. Toch neemt de overheid forse maatregelen. Voor zo’n dertig miljoen mensen in Noordoost-China geldt sinds begin deze maand een vorm van lockdown. Vooral de provincie Hebei neemt strenge maatregelen. Alle inwoners van provinciehoofdstad Shijiazhuang moeten worden getest en vlak buiten de stad wordt een groot complex gebouwd om duizenden mensen in quarantaine te kunnen plaatsen.
De coronamaatregelen in China verschillen per regio en worden opgelegd door het lokale bestuur. De Chinezen kiezen voor de methode: één stad, één beleid. Op die manier wil China voorkomen dat een wijdverbreide lockdown – zoals vorig jaar – de economie aantast.
Net als bij de uitbraak vorig jaar speelt de viering van het Chinees Nieuwjaar − dit jaar op 12 februari − een rol. Normaal gesproken gaan in die periode honderden miljoenen Chinezen op familiebezoek. Uit angst voor verdere verspreiding van het virus raden veel stadsbesturen reizen nu met klem af. In hoofdstad Peking wordt al langere tijd bijna elke beweging in de stad geregistreerd. Chinezen die een winkel bezoeken of een taxi nemen, scannen met hun smartphone een gezondheidscode.
3. Is China al aan het vaccineren?
In juli begon China met het vaccineren van kwetsbare groepen. Het eigen Chinese vaccin was toen nog niet goedgekeurd. Om een uitbraak rond Chinees Nieuwjaar te voorkomen, moeten vóór 12 februari vijftig miljoen Chinezen zijn gevaccineerd. Maar volgens experts is deze doelstelling te ambitieus. In het huidige tempo zou China slechts twintig miljoen mensen kunnen inenten.
Over de effectiviteit van de Chinese vaccins is bovendien veel onduidelijkheid. Uit recent Braziliaans onderzoek zou blijken dat het Sinovac-vaccin een werkzaamheid van slecht 50,4 procent heeft. Dat is weinig vergeleken met de mRNA-vaccins van Pfizer en Moderna die een werkzaamheid boven de 90 procent hebben.
Meer over het coronavirus: Politiek machteloos tegenover ongedisciplineerde burger
Daarnaast zal China de productie flink moeten uitbreiden om al zijn 1,4 miljard burgers te vaccineren. Sinovac zegt dat het driehonderd miljoen vaccins per jaar kan produceren. Dat zou betekenen dat jaarlijks honderdvijftig miljoen Chinezen kunnen worden ingeënt, want net als voor veel andere vaccins geldt dat voor het Chinese vaccin ook twee prikken moeten worden gehaald.
4.Hoe staat het met onderzoek naar het ontstaan van het virus?
De Verenigde Staten riepen China maandag 18 januari op om onderzoekers van Wereldgezondheidsorganisatie WHO ook Chinese zorgverleners, voormalige patiënten en laboranten te laten interviewen. De Verenigde Staten zetten vraagtekens bij het onderzoek en verwijten China niet transparant te zijn. Zo zouden Chinese onderzoekers de eerste fase van het onderzoek hebben voorbereid.
China hield internationaal onderzoek aanvankelijk lange tijd tegen, maar sinds 14 januari is een groep wetenschappers van de WHO in Wuhan om onderzoek te doen naar het ontstaan van het virus. Over die oorsprong doet China geheimzinnig. In november beweerden Chinese staatsmedia dat het virus niet in Wuhan is ontstaan. Het zou van buiten China komen en via bevroren voedsel zijn verspreid op Chinese markten. De WHO acht die kans klein.