Bedrijven keren Rusland halsoverkop de rug toe

Netflix, Shell, Maersk en de FIFA. Meer en meer bedrijven trekken zich terug uit Rusland. Een overzicht.

Op sociale media staan foto’s van lange rijen voor toegangspoortjes van de metro van Moskou. Doordat Google en Apple hun betaaldiensten in Rusland hebben afgesloten, moeten de Moskovieten teruggrijpen op munten en bankbiljetten om een toegangskaartje voor het openbaar vervoer te kopen.

De thuisblijvende Rus kan tijdelijk niet terecht bij de videodiensten van Netflix en Disney.

Oliemaatschappijen nemen afscheid

De Britse oliemaatschappen Shell en BP, en het Noorse Equinor hebben aangekondigd hun Russische belangen af te stoten. Daarmee voeren ze de druk op giganten als het Franse Total en het Amerikaanse ExxonMobil op, om ook tot die stap over te gaan.

Deels met succes. Total maakt vanochtend bekend niet langer ‘kapitaal te verstrekken voor nieuwe projecten in Rusland‘. Een minder vergaande stap dan Shell en BP zetten.

Oliemaatschappijen zijn gewend om door te blijven werken onder oorlogsomstandigheden. Dat ze deze keer wel de stekker uit de activiteiten trekken, heeft te maken met de duurzaamheidsdoelen die (de meeste) oliemaatschappijen onderschrijven. ‘Hoe kan je een geloofwaardige duurzaamheidsagenda hebben, als je in een land zit dat verwikkeld is in een grootschalig conflict,’ zegt het hoofd van het energieteam van JP Morgan daarover tegen zakenkrant Financial Times.

Activiteiten van Shell in Rusland

‘We zijn geschokt door het verlies aan mensenlevens in Oekraïne,’ schrijft Shells directeur Ben van Beurden in een persverklaring, waarmee de tegenwoordig Britse oliemaatschappij aankondigt uit de gezamenlijke activiteiten met het Russische Gazprom te stappen.

Shell heeft onder meer belangen in olie- en gasprojecten op Sachalin, het Russische eiland dat zich helemaal in het oosten van het land bevindt, in de buurt van Japan. De waarde van die belangen bedraagt omgerekend ongeveer 2,7 miljard euro. Het afstoten ervan zal zeker gepaard gaan met verliezen, verwacht Van Beurden.

Ook stapt Shell definitief uit Nordstream 2, de gasleiding van Rusland naar Duitsland, die al eerder de wacht is aangezegd door de Duitsers. Shell heeft voor 10 miljard dollar garanties afgegeven voor dit project, maar welke financiële pijn dit oplevert, valt moeilijk te achterhalen.

Het eveneens Britse BP kondigde afgelopen zondag al aan dat het concern zijn aandelenbelang van 19,75 procent in de Russische energiemaatschappij Rosneft van de hand doet.

Geen betalingen meer, autofabrikanten haken af

In navolging van de sancties die zijn opgelegd door de Verenigde Staten en de Europese Unie, hebben de betaaldienstverleners Visa en Mastercard een groot aantal Russische banken afgesloten van hun netwerken. Daartoe horen onder meer de centrale bank van Rusland, en de grote staatsbank VTB.

Daimler Truck stuurt geen onderdelen meer naar Rusland, Volvo en Audi zetten de Russische activiteiten op pauze, en Renault heeft een fabriek nabij Moskou gesloten. Dat laatste dan vooral omdat er niet voldoende onderdelen zijn te krijgen, om de Renaults in elkaar te schroeven. Motorfabrikant Harley Davidson schort de activiteiten ook op.

Containergigant Maersk overweegt om het vervoer van en naar Rusland stop te zetten, wat tot enorme logistieke problemen in het land zal leiden.

Sancties raken iedereen hard

De komende dagen zullen nog veel meer bedrijven hun activiteiten in Rusland opschorten. Deels omwille van de publieke opinie in het Westen, maar ook als gevolg van de vele westerse sancties die Rusland treffen.

De voetbalbonden FIFA en UEFA sluiten Russische teams en het nationale elftal uit van alle competities.