Ondanks toenemende druk blijven deze bedrijven in Rusland

Door diverse politieke sancties en boycots tegen Russische oligarchen en staatsbedrijven voelen steeds meer internationale concerns de druk toenemen om uit Rusland te vertrekken. Hierdoor is in het land een exodus van bedrijven gaande. Desondanks zijn er ook ondernemingen die ervoor kiezen in Rusland te blijven. Verscheidene factoren spelen hierbij een rol.

Het voornaamste doel van de boycot is voorkomen dat de belastingafdracht van buitenlandse bedrijven in Rusland niet terechtkomt in de oorlogskas van president Vladimir Poetin. Dat ook de Russische bevolking wordt geraakt door een vertrek van deze bedrijven is secundair, maar weegt wel zwaar mee in de overweging al dan niet in Rusland te blijven.

Bedrijven als McDonald’s en Coca-Cola aarzelden de eerste twee weken van de oorlog dan ook om vestigingen in Rusland te sluiten. Zij gingen overstag toen de hashtags #BoycottCocaCola en #BoycottMcDonalds viral gingen op Twitter en veel gebruikers van het sociale medium opriepen om de fastfoodketen voorbij te rijden. Een van de bedrijven die hebben besloten te blijven, is Pirelli. De bandenfabrikant is met twee fabrieken actief in Rusland, waar 10 procent van de wereldwijde voorraad wordt geproduceerd. In tegenstelling tot internationale bedrijven als Apple en IKEA, die wel hun Russische vestigingen hebben gesloten, is Pirelli voor zijn productie in grote mate afhankelijk van zijn fabrieken in Rusland. Pirelli laat via een persbericht weten dat het een crisisteam heeft opgezet dat de oorlogssituatie continu monitort, maar lijkt voorlopig niet van plan Rusland te verlaten.

Veel bedrijven zijn bang voor reputatieschade

Veel grote bedrijven staan dus voor een dilemma. Een vertrek uit het land betekent vrijwel zeker winstverlies, want de afzetmarkt wordt kleiner. Tegelijkertijd voelen ze de maatschappelijke druk. Door vestigingen in Rusland te sluiten of uit het land te vertrekken, maakt een bedrijf op de consument een goede indruk: die ziet dat het bedrijf in kwestie tegen de oorlog is en concrete maatregelen neemt. Veel bedrijven zijn bang reputatieschade op te lopen bij de westerse consument als zij in Rusland aanwezig blijven. Daarentegen vinden sommige dat Russische burgers niet het slachtoffer mogen worden van een oorlog die is bedacht door Poetin.

Vooral voedselfabrikanten voelen zich moreel verplicht hun goederen aan Rusland te blijven leveren. Een daarvan is Danone. Het Franse voedingsmiddelenconcern liet onlangs de Financial Times weten ‘ons verantwoordelijk te voelen voor de mensen die wij voeden, voor de boeren die ons melk leveren en voor de tienduizenden consumenten die op ons vertrouwen’.

Ook Unilever zegt in een persverklaring essentiële goederen te blijven leveren aan Rusland. Wel is de multinational per 8 maart gestopt met adverteren en investeren in de Russische markt. Hun aanwezigheid in Rusland is volgens Unilever niet winstgevend. Vooralsnog is de maatschappelijke druk op deze bedrijven om de aanvoer van levensmiddelen in Rusland op te heffen beperkt.

Spotify heeft, net als Unilever, een middenweg gevonden in het beschikbaar stellen van diensten en producten in Rusland. De fysieke kantoren van Spotify in Moskou zijn per 2 maart gesloten, maar de content blijft beschikbaar voor Russische abonnees. Hiermee wordt voorkomen dat Russische burgers verder geïsoleerd raken van de rest van de wereld, nu de toegang tot onder meer Facebook en Twitter is geblokkeerd en diverse westerse nieuwswebsites niet langer te volgen zijn. Uitzendingen van Kremlin-georiënteerde media als RT en Sputnik worden in Rusland door Spotify geblokkeerd.

Voedselfabrikanten voelen zich moreel verplicht te blijven leveren

Andere bedrijven die voorlopig in Rusland blijven, zijn onder meer: fastfoodketens Burger King en Subway, bandenfabrikant Bridgestone, agroconcern Cargill, softwarebedrijf Citrix en hotelketen Marriot. De volledige lijst met vertrekkende en blijvende bedrijven is via deze link te bekijken en wordt dagelijks bijgewerkt.