Eerst sloot Denemarken de grenzen, nu wil dat keurige, linkse Zweden dat voorbeeld volgen. Wat is er veranderd en waarom steunen rechts én links in deze welvarende landen een veel strenger immigratiebeleid?
Ooit was het de olifant in de kamer, nu is het een muis die ergens in een hoekje stilletjes rondscharrelt: het immigratiedebat in Denemarken. Tijdens de Deense verkiezingscampagne in oktober ging het over van alles: personeelstekorten in de zorg, het pensioenstelsel, een klimaatbelasting voor boeren. Maar waar het niet over ging: immigratie en integratie.
Dat is deels de verdienste van de Deense premier Mette Frederiksen, die in de verkiezingsnacht van 1 november glunderend het podium beklom en haar tweede verkiezingswinst op rij vierde. Het was Frederiksen die in 2018 besloot een draai te maken wat betreft immigratie en integratie. Voortaan pleitte zij voor het zoveel mogelijk beperken van de instroom. ‘Het is onze plicht om mensen te helpen, maar eveneens om Denemarken te beschermen,’ aldus Frederiksen, toen nog oppositieleider.
Sinds ze op dit onderwerp naar rechts zijn verschoven, tellen de Deense sociaal-democraten weer mee en is het integratiedebat geneutraliseerd. De uiterst rechtse Deense Volkspartij, ooit gangmaker van dit debat, haalde nu op het nippertje de kiesdrempel met 2,6 procent van de stemmen. In 2015 was dat nog 21 procent.
In buurland Zweden, waar in september verkiezingen waren, lijken ze juist bezig aan een verwoede inhaalslag. De nieuwe regering, geleid door de liberaal-conservatieve Gematigde Uniepartij, ging een gedoogconstructie aan met de radicaal-rechtse Zweden Democraten. Het nieuwe kabinet presenteerde het meest rechtse coalitieakkoord in de Zweedse geschiedenis. Het aantal immigranten moet naar een minimum (binnen de EU-regels), asielzoekers met een ‘verkeerd moreel kompas’ kunnen worden uitgezet en bendeleden kunnen rekenen op dubbele straffen (zie ‘Strenger, strenger, strenger.
Strenger, strenger, strenger
- Paradigmaverschuiving in de kijk op asiel
- Asielbeleid niet meer genereuzer dan wat internationaal moet en volgens het EU-recht
- Er moeten ‘transitcentra’ komen waar het hele asielproces zich afspeelt en waar asielzoekers de volledige verwerkingstijd doorbrengen
- Op eisen gebaseerd integratiebeleid
- Meer controle aan binnengrenzen tegen illegale immigratie en grensoverschrijdende misdaad
- Lagere ondergrens voor het verzamelen van biometrische gegevens
- Effectievere opsporing en uitzetting van illegalen
- Eenvoudiger uitzetting van personen zonder het Zweedse staatsburgerschap die blijk geven van serieuze tekortkomingen in hun morele karakter (criminelen, extremisten)
- Meer in tijd beperkte verblijfsvergunningen in plaats van voor onbepaalde tijd
- Strengere eisen aan staatsburgerschap
- Strengere voorwaarden voor arbeidsmigratie
- Strengere ‘onderhoudseisen’ bij gezinshereniging. ‘Gezin’ in beperkte zin gedefinieerd: echtgenoot, echtgenote, kinderen onder de 18 jaar
Waarom kunnen de Denen in tegenstelling tot veel andere Europese landen zich wel vinden in een veel restrictiever asielbeleid? En waarom kijken de Zweden nu ook naar de Denen?
Waar het kan probeert de Denen de komst van asielzoekers af te remmen
Abonnee worden?Dagelijks op de hoogte blijven van de laatste actualiteiten, achtergronden en commentaren van onze redactie? Bekijk ons aanbod en krijg onbeperkt toegang tot alle digitale artikelen en edities van EW.
Ontmoediging is de kern van het Deense asielbeleid. De Denen hebben weliswaar het Vluchtelingenverdrag en andere internationale verdragen ondertekend en verwelkomen dus ook vluchtelingen, maar waar het kan, probeert de overheid de komst naar Denemarken af te remmen. Zo moeten asielzoekers hun waardevolle bezittingen – zoals juwelen en sieraden – inleveren om hun procedure te betalen. Ook plaatste de regering krantenadvertenties om potentiële migranten te laten weten dat ze niet welkom zijn. Daarnaast geldt een vluchtelingenstatus in eerste instantie voor slechts twee jaar, waarbij de terugkeeroptie nadrukkelijk geldt. Denemarken was dit jaar het eerste Europese land dat Syrië weer veilig verklaarde.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Er ging iets fout