Het werd een historisch bliksembezoek van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Met een zinderende toespraak begeesterde hij de Amerikaanse Congresleden tijdens zijn bliksembezoek. Het is alleen afwachten of hij de Amerikaanse beleidsmakers heeft overtuigd om nog geavanceerdere wapens aan Oekraïne te doneren, schrijft Victor Pak.
Na driehonderd dagen verliet Zelensky voor het eerst zijn belegerde land. Voor een bezoek aan de Amerikaanse hoofdstad dat korter duurde dan zijn totale reistijd. Het laat zien hoe cruciaal de band is met de Verenigde Staten voor Oekraïne. De Amerikaanse belastingbetaler hoestte tot nu toe bijna 50 miljard aan steun op voor Oekraïne. De donaties van Europese landen verbleken daarbij, zeker op militair vlak.
Zelensky lobbyt bij Biden en de Republikeinse Partij
Lees terug: De Nederlander van het jaar is het gastgezin dat onderdak bood aan Oekraïense ontheemden
Voor Zelensky was het bezoek vooral een lobbybezoek. Bij de Amerikaanse president Joe Biden én het Congres, waar de machtsbalans na de tussentijdse verkiezingen veranderde in het voordeel van de Republikeinse Partij. Zelensky wilde die partij overtuigen om gul te blijven geven.
De Republikeinse fractieleider Kevin McCarthy uitte tijdens de campagne afgelopen oktober kritiek op de wapensteun aan Oekraïne. Hij beloofde dat de kiezer dat met een Republikeinse meerderheid er geen ‘blanco cheques’ meer aan Oekraïne werden uitgeschreven.
Verhaal van Zelensky maakte indruk
De fraaie speech van Zelensky maakte indruk. Zelensky verzekerde de verenigde vergadering van de Senaat en het Huis van Afgevaardigden dat de Amerikaanse donaties geen liefdadigheid zijn. ‘Het is een investering in de wereldwijde veiligheid en democratie die we op de meest verantwoordelijke manier behandelen.’
Gekleed in zijn kenmerkende groene outfit sprak Zelensky zijn toehoorders toe, vol andere slimme verwijzingen naar de Amerikaanse strijd voor vrijheid en democratie. ‘Oekraïense moed en Amerikaanse vastberadenheid moeten de toekomst van onze gemeenschappelijke vrijheid garanderen, de vrijheid van mensen die staan voor hun waarden.’
Het appèl maakte indruk. Ook op McCarthy. Die zei na afloop Oekraïne te blijven steunen, maar wel toezicht te willen houden op de dollars die de Amerikanen uitgeven.
Wel nieuw luchtafweer, nog geen geavanceerde aanvalsrakketen
Spannend is het of Zelensky zijn ambtsgenoot Joe Biden heeft overtuigd om geavanceerde aanvalsrakketen naar Oekraïne te verschepen. Zelensky wil zogenoemde ATACMS (in het Engels vertaald uit te spreken als: val ze aan). Die raketten kunnen doelen raken op honderden kilometers afstand.
Veel verder dan de Westerse aanvalsraketten waar Oekraïne nu over beschikt. Biden weigert tot nu toe om de wapens te doneren, terwijl ze volgens Oekraïne onontbeerlijk zijn voor een nieuw tegenoffensief.
Zelensky keerde naar huis in de wetenschap dat de hoofdstad Kiev binnenkort beter beschermd is met een geavanceerd luchtafweergeschut. Eén patriot-systeem komt de Oekraïense kant op. Dat luchtafweersysteem, dat Nederland ook bezit, kan Russische aanvalsraketten beter zien binnenkomen en uit de lucht halen dan de middelen die Oekraïne op dit moment bezit.